Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

H καλύτερη μέθοδος προλήψεως από τον καρκίνο του πνεύμονος είναι η διακοπή του καπνίσματος. που, εν τέλει, θα απολήξει σε μείωση του καρκίνου του πνεύμονος και άλλων καπνο-εξαρτώμενων παθήσεων. Παράλληλα, θεραπεύονται οι περιπτώσεις ΠΚ με τις παραδοσιακές μεθόδους, αποβλέποντας στην βέλτιση εφαρμογή τους, ενώ προσβλέπεται η διάθεση νέων τεχνολογιών στην υπηρεσία της προλήψεως, όπως είναι η, χαμηλής προσλήψεως ιονίζουσας ακτινοβολίας,  ελικοειδής αξονική τομογραφία, για την πρώιμη διάγνωση, η λειτουργική εκτίμηση και η διάθεση σύγχρονων θεραπευτικών σχημάτων, όπως οι στοχευμένες, βιολογικές χημειοθεραπείες. Για τους διαχειριστές των Υπηρσιών Υγείας, ο στόχος είναι η λειτουργία τω συστημάτων υπό τις καλύτερες συνθήκες κόστος-αποτέλεσμα,
Γενικά, υπάρχουν τρεις θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του πνεύμονος, που μπορούν εφαρμοστούν χωριστά ή σε ποικιλία συνδυασμών |θεραπεία|:
α.χειρουργική εξαίρεση του όγκου,
β.ακτινοθεραπεία και,
γ. χημειοθεραπεία
βλέπε: λειτουργική -προεγχειρητική- αξιολόγηση του καρκίνου του πνεύμονος 
Ο μικροκυτταρικός καρκίνος (ΜΚΠ) και οι μη μικροκυτταρικοί όγκοι (ΜΜΚΠ) συμπεριφέρονται και απαντούν πολύ διαφορετικά στην εφαρμοζόμενη θεραπεία. Για τον προσδιορισμό της καταλληλότερης επιλογής, εκτός από την προηγούμενη διάκρισή τους, οι διάφοροι τύποι βρογχογενούς καρκινώματος σταδιοποιούνται, επίσης, για τον προσδιορισμό της βαρύτητας του κάθε ασθενούς, εξατομικευμένα.
Διακρίνονται 4 στάδια (βλέπε σταδιοποίηση).
 

Peedell C. Introduction - the cancer problem. Concise Clinical Oncology 2005
Θεραπεία ΜΚΠ / οδηγίες για τον ασθενή υπό κυτταροστατικά
  ΜΜΚΠ. Περιπτώσεις Σταδίου 1 και 2 έχουν την καλύτερη έκβαση, μετά πλήρη χειρουργική εξαίρεση του όγκου. Εφ΄όσον η συνολική επιβίωση των ασθενών μετά ριζική εξαίρεση του όγκου παραμένει χαμηλή, 40-70%, γεγονός που επιβάλλει μεθόδους βελτιώσεως των αποτελεσμάτων αυτών. Η συμπληρωματική χημιεοθεραπεία έχει μελετηθεί επισταμένα, με αντικρουόμενα αποτελέσματα, που εισάγουν επιφυλάξεις, αναφορικά με την αποτελεσματικότητά τους. Μετα-αναλύσεις από δημοειυθεμένες ευρείας κλίμακας κλινικές μελέτες, διαπίστωσαν βελτίωση της επιβιώσεως, μεταξύ των ασθενών που έλαβαν συμπληρωματική χημειοθεραπεία, έναντι εκείνων που περιορίστηκαν μόπνο στη χειρουργική επέμβαση. Το όφελος ήταν ευκρινέστερο στις ομάδες εκείνες, στις οποίες δεν συμπεριλαμβάνονταν ασθενείς, σταδίου ΙΙΙ (αλλά μόνον Ι και ΙΙ). Τα οφελήματα αυτά επιβαρύνθηκαν από το κόστος της δυνητικής τοξικότητας της χημειοθεραπείας (βαθμού 3 ή 4) σε ποσοστό <15% των ασθενών και των εξαρτημένων από τη χημειοθεραπεία θάνατων, σε ποσοστό <1% των ασθενών. Σε σωρεία τυχαιοποιημένων μελετών, στις οποίες συμπεριλήφθηκαν ασθενείς που υποβλήθηκαν μόνο σε χειρουργική θεραπέία, συμπληρωματική χημειοθεραπεία και, ακολούθως, χειρουργική εξαίρεση, ή χειρουργική εξαίρεση που ακολούθησε χορήγηση συμπληρωματικής χημειοθεραπείας, έχει δειχθεί σημανιτκό όφελος, ως προς την επιβίωσή τους.
Η χορήγηση συμπληρωματικής ακτινοβολίας φαίνεται ότι δεν εισφέρει στη βελτίωση της επιβιώσεως και πιθανόν να αποβαίνει επιζήμια. αν και ο ρόλος της επί ασθενών με λεμφαδένες του μεσοθωρακίου παραμένει αδιευκρίνιστος. Πάθηση σε στάδιο ΙΙΙα στην οποία αναγνωρίζεται μεγαλύτερος, κεντρικής εντοπίσεως όγκος, με επινέμηση σύστοιχων, πυλαίων λεμφαδένων και δυηνητικά εξααιρέσιμους όγκους με σύστοιχους λεμφαδένες του μεσοθωρακίου, αντιμκετωπίζεται καλύτερα με πολυσχδή θεραπεία αλλά δεν υπάρχουν προς το απρόν σαφείς ενδείξεις υπερχοής ότι η χορήγηση συμπληρωματικής χημειοθεραπεάις με σχήματα στα οποία περιλαμβάνεται η πλατίνα υπερτερούν έναντι της χορηγήσεως χημοακτινοβολίας. Η πάθηση σταδίου ΙΙΙβ περιλαμβάνει όγκο που επινεμείται δομές που τον καθιστούν μη εξαιρέσιμο, (Τ4) ή έχει διηθήσει λεμφαδένες στο αντίστοιχο μεσοθωράκιο (Ν3). Η χημοακτινοβολία είναι η κατάλληλη αγωγή, για ασθενείς με καλό επίεπδο λειτορυγικότητας, αλλά πολλοί όγκοι, σταδίου ΙΙΙβ θεραπεύτονται με παρηγορητική θεραπεία, αποσκοπώντας στην άρση των συμπτωμάτων ή εκείνους στους οποίους τα τα επικείμενα συμπτώματα καθυστερούν. Η μέση 5ετής επιβίωση δεν υπερβαίνει το 5% με παράταση μερικών μηνών, μετά χορήγηση χημειοθεραπείας. Οι ασθενείς σε στάδιο IV η χημειοθεραπεία αποσκοπεί στον έλεγχο των συμπτωμάτων μέτρια επιμήκυνση της επιβιώσεως και βελτίωση της ποιότητας της ζωής.

ΜΚΠ. |μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονος|Το ΜΚΠ είναι ιδιαίτερα κακοήθης όγκος που έχει, ήδη κατά τη διάγνωση, διασπαρεί έτσδι, ώστε να απαιτείται συστηματική θεραπεάι, όπως η χημειοθεραπεία. Σε σπάνιες περιπτώσεις, στις οποίες η διάγνωησ τίθεται με χειρουργική αφαίρεση λεμφαδένων χορηγείται συμπληρωματική μετεγχειρητική χημειοθεραπεία. Έχουν εισαχθεί διάφορα σχήματα χημειοθεραπείας |περιορισμένη πάθηση| μικροκυτταρικός καρκίνος πνευμονος|μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονος||μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονος-περιρισμένη πάθηση|πρωτόκολλο θεραπείας|οδηγίες για τους ασθενείς υπό θεραπεία με κυτταροστατικά |Μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονος|. Συγκριτικά με τον ΜΜΚΠ, ο ΜΚΠ είναι συνήθως διάχυτος, κατά το χρόνο της κλινικής του διαγνώσεως, με συχνές επινεμήσεις των περιοχικών λεμφαδένων και εξωθωρακικών οργάνων. Η διαχείριση σχεδιάζεται στη βάση ενός συστήματος δύο σταδίων, περιορισμένης και εκτεταμένης παθήσεως, που χαρακτηρίζουν περιπτώσεις χωρίς ή με επινεμήσεις εξωθωρακικών οργάνων. Ο ΜΚΠ είναι ευαίσθητος, τόσο στη χημειοθεραπεία, όσο και στην ακτινοθεραπεία, και οι ασθενείς με περιορισμένη ή εκτεταμένη πάθηση οφελούνται από τη χορήγηση δραστικής θεραπείας υπό όρους βελτιώσεως της επιβιώσεως. Το  περιορισμένης εκτάσεως ΜΚΠ είναι δυνητικά ιάσιμο, σε μικρή αναλογία ασθενών που αντιπροσωπεύονται από εκείνους που απαντούν στη συνδυασμένη θεραπεία, ταυτόχρονης χορηγήσεως χημειοθερπείας και υψηλών δόσεων ακτινοθεραπείας θώρακος. Οι ασθενείς αυτοί έχουν καλύτερη ευκαιρία 5-ετούς επιβιώσεως, εάν λάβουν, επίσης, προφυλακτική ακτινοθεραπεία κρανίου. Παρά τη συχνή, αρχική θεραπευτική απάντηση, ή μακροπερίοδη επιβίωση και οι δείκτες ιάσεως, παραμένουν, εν τούτοις, χαμηλοί. 
Όπως προαναφέρθηκε, το ΜΚΠ, τυπικά, αναγνωρίζεται σε δύο στάδια, το στάδιο περιορισμένης παθήσεως, που ορίζεται ως εκείνη η πάθηση που περιορίζεται στον θώρακα και αντιμετωπίζεται με τον ορισμό συγκεκριμένου παραθύρου, για χορήγηση θεραπείας ή περιπτώσεις με εκτεταμένη πάθηση, που έχει επεκταθεί έξω της θωρακικής κοιλότητας. Στην σύγχρονη ορολογία, στο στάδιο αυτό περιλαμβάνονται και οι ασθενείς με σύστοιχη πλευριτική ή περικαρδιακή συλλογή. Οι ασθενείς με περιορισμένη πάθηση θεραπεύονται με χημμιεοθεραπεία υπό θεραπευτική ένταση. Περίπου 25% των ασθενών με πάθηση περιορισμένου σταδίου μπορεί να ιαθούν. Παρηγορητική αγωγή για τα συμπτώματα, και την επιμήκθυνση της ζωής με χημειοθεραπεία μπορεί να επιδιωχθεί σε ασθενείς με εκτεταμένη πάθηση, παρ΄όλο ότι μεταξύ των ασθενών αυτών, λιγότεροι θα βιώσουν σημαντική παράταση της ζωής τους. βλέπε: γραμμές θεραπείας. Έχουν χρησιμοποιηθεί διάφοροι θεραπευτικοί παράγοντες, μεταξύ των οποίων η ετοποσόδη, η καρβοπλατίνη, η σισπλατίνη, η κυκλοφωσφαμίδη, η κλοξορουμπικίνη, και η βινκριστίνη. Στους νεότερους παράγοντες, συμπεριλαμβάνονται η γεμσιταβίνη, η βινορελμπίνη, η ιρινοτεκάνη και οι ταξάνες (πακλιταξέλη, δοσιταξέλη)| κατηγορίες κυτταροστατικών φαρμάκων | σύγχρονες θεραπευτικές τάσεις καρκίνου πνεύμονος, εξελιγμένων σταδίων | αντινεοπλασματικά φάρμακα|Συνήθως χορηγούνται συνδυασμοί των φαρμάκων αυτών, σε ώσεις ή θεραπευτικά σχήματα, σε μεσοδιαστήματα, συνήθως 4 εβδομάδων, μέχρις συμπληρώσεως 6 θεραπευτικών κύκλων. Ασθενείς με ΜΚΠ, χωρίς θεραπεία, είναι συνήθως ιδιαίτερα συμπτωματικοί με μ. ό., επιβιώσεως 3 μήνες από τη διάγνωση. Η χορηγήση συνδυασμένης θεραπείας εξασφαλίζει μια απαλλαγμένη συμπτωμάτων επιβίωση στο 80% των ασθενών με μείωση του μεγέθους του όγκου και επιβίωση ~11 μήνες. |καρβοπλατίνη και ετοποσίδη για ΜΚΠ| γεμσιαταβίνη κα καρβοπλατίνα|πακλιταξέλη και καρβοπλατίνα| πεμετρεξέδη και καρβοπλατίνα|δοσιταξέλη και καρβοπλατίνα|. Για κλινικούς σκοπούς το ΜΚΠ σταδιοποιείται σε περιορισμένη (: επινεμείται το ένα ημιθωράκιο περιλαμβανομένων των συστοίχων ή αντιστοίχων πυλαίων λεμφαδένων, των μεσοθωρακικών και υπερκλείδιων λεμφαδένων) και εκτεταμένη πάθηση (επέκταση πέραν του ενός ημιθωρακίου), ανάλογα με την έκτασή της.
ακτινοθεραπεία
Η ακτινοθεραπεία, συνοπτικά λέγοντας, χορηγείται για την ανακούφιση από τα συμπτώματα. Η απόφραξη της άνω κοίλης φλεβός, η ατελεκτασία, από απόφραξη τμηματικού βρόγχου, η αιμόπτυση, η θωρακαλγία, συνήθως απαντούν καλώς στην ακτινοθεραπεία. Η ριζική ακτινοθεραπεία, χορηγοώντας μεγαλύτερες δόσεις, ευκαιριακά αποβλέπει σε ριζικότερη θεραπεία  μικρών, εντοπισμένων όγκων, που δεν αντιμετωπίζονται χειρορυργικά, λόγω μη καλής καταστάσεως του ασθενούς.