Home

Σταδιοποίηση Βρογχογενούς καρκινώματος

Μετά την επιβεβαίωση τη διαγνώσεως του ΠΚ, ακολουθεί η διαδικασία της σταδιοποιήσεως της αξιολογήσεως, δηλαδή, της εκτάσεως της παθήσεως. Στην σταδιοποίηση του ΜΜΚΠ, χργσιμοποιείται το σχήμα όγκος, Τ, όζοι, Ν, μετάσταση, Μ, (βλέπε επόμενα), με το σκοπό να ταυτοποιηθούν ασθενείς που θα ωφεληθούν από τηχειρουργική εξαίρεση, τις ακτινοβολίες, την χημειοθεραπεία, η συνδυασμό τους. Αντίθετα, για τις περιπτώσεις ΜΚΠ, χρησιμοποιείται ένα απλούστερο σταδιοποιητικό σύστημα, με δύο διακρίσεις: περιορισμένη ή εκτεταμένη πάθηση, που, γενικά, αφορά, τη διάκριση εάν η πάθηση εντοπίεται σ΄ένα, μόνο, ημιθωράκιο. Η χρησιμότητα της σταδιοποιήσεως εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά των χρησιμοποιούμενων εξετάσεων, δηλαδή της ευαισθησίας και ειδικότητάς τους, και, επιπλέον, από την ικανόττηα μιας χρησιμοποιούμενης εξετάσεως να επιρρεάσει τον καθορισμό του θεραπευτικού σχήματος. Illustration of lung cancer stages.Στις δοκιμασίες που χρησιμοποιούνται για τη σταδιοποίηση του ΜΜΚΠ, περιλαμβάνονται η αξονική τομογρφία, η μαγνητική τομνογραφία, η τομογρφία εκπομπής ποζιτρονίου και τα σπινθηρογραφήματα οστών ή και, ακόμη, οι χειρουργικές βιοψίες. Η συνδορμή του ακτινολόγου και του πυρηνικού Ιατρού διευκολύνουν ιδιαίτερα σημαντικά στην αξιοποίηση τεχνικών, όπως το ΡΕΤ, η σύντηξη CT-PET, και η αξονική πυκνομετρία, όπως και η αξονική σε φάση αιματώσεως. Σταδιοποίηση μη μικροκυτταρικού καρκίνου πνεύμονος (►, ►).

1. Σύστημα ΤΝΜ - μη μικροκυτταρικός καρκίνος [βλ.: κλινική συμπεριφορά]
ΤΝΜ περιγραφή
Τ πρωτοπαθής όγκος
Τχ καναγνωρίζονται κακοήθη κύτταρα στην κυταρολογική εξέταση, αλλά δεν εντοπίζεται όγκος βρογχολογικά ή απεικονιστικά
Τis καρκίνωμα in situ
Τ1α όγκος μικρότερος των 2 cm  στην μεγαλύτερη διάμετρό του
Τ1β όγκος μελαγύτερος των 2 cm, αλλά <= των 3 cm
Τ2 διάμετρος>3 cm καιαπόσταση  >2 cm από την τρόπιδα, επινέμηση του σπλαγχνικού υπεαζωκότος, λοβαία ατελεκτασία 
Τ2α μεγαλύτερος των 3cm, <5 cm
T2b >5 cm, αλλά μικρότερος των 7 cm
Τ3 απόσταση <2 cm από την τρόπιδα, αλλά δεν επινεμείται την τρόπιδα ή την τραχεία. Επινέμηση του θωρακικού τοιχώματος, του διαφράγματος, του μεσοθωρακικού υπεζωκότος, ή του τοιχβματικού περικάρδιου
Τ4 επινέμηση της τραχείας, του οισοφάγου, των σπονδύλων, των μεγάλων αγγείων, της καρδιάς. Εντοπίζονται μεταστατικά οζίδια στον ίδιο πνεύμονα, αλλά όχι στον ίδιο λοβό.  
Ν επινέμηση λεμφαδένων
Νχ δεν εντοπίζεται επινέμηση περιοχικών λεμφαδένων
Ν0 δεν εντοπίζεται μετάσταση στους περιοχικούς λεμφαδένες
Ν1 επινέμηση ομόπλευρων περιβρογχιών, πυλαίων, ενδοπνευμονικών λεμαδένων
Ν2 επινέμηση ομόπλευρων πυλαίων ή υποτροπιδικών λεμφαδένων
Ν3 επινέμηση ετερόπλευρων λεμφαδένων, επινέμηση ομόπλευρων ή ετερόπλευρων σκαληνικών ή υπεκελιδίων αδένων
Μ Απομακρυσμένες μεταστάσεις
Μχ δεν εντοπίζονται απομακρυσμένες μεταστάσεις
Μο όχι απομακρυσμένες μεταστάσεις
Μ1 εντοπίζονται απομακρυσμένες μεταστάσεις
Μ1α κακόηθες πλευριτικό εξίδρωμα, υπεζωκοτική διασπορά, περικαρδιακή νόσος, ενδοθωρακική μετάαταση
Μ1β εξωθωρακικήμετάσταση
2. Σύστημα AJCC
στάδιο περιγραφή
στάδιο 0
  • αντίστοιχο με το ΤΝΜ στάδιο, καρκίνωμα in situ
  • εξαιρέσιμο
στάδιο Ι
  • αντίστοιχο με το ΤNM: T1 or T2, N0, M0
  • εξαιρέσιμο
  • 5 ετής επιβίωση, 47%
στάδιο ΙΙα
  • T1, N1, M0
  • εξαιρέσιμο
στάδιο ΙΙβ
  • T2, N1, M0 ή T3, N0, M0
  • εξαιρέσιμο
  • 5ετής επιβίωση 26%
στάδιο ΙΙΙα
  • T1 ή Τ2, N2, M0 ή T3, N1 or 2, M0
  • εξαιρέσιμο
στάδιο ΙΙΙβ
  • T1, 2 ή 3, N3, M0 ή T4, N0, 1, 2 ή 3, M0
  • μη εξαιρέσιμο
  • 5ετής επιβίωση 5%
στάδιο IV οποιοδήποτε T, οποιοδήποτε N και M. Παρηγορητική, συνδυασμένη χημειοθεραπεία ή/και ακτινοθεραπεία

Σύμβολα: Τ=πρωτοπαθής όγκος, Ν=λεμφαδένες, Μ=μετάσταση.

Τχ= ο πρωτοπαθής όγκος δεν μπορεί να τυατοποιηθεί ή καρκινικά κύτταρα που βρέθηκαν στα πτύελα, ή στις βρογχοσκοπικές εκπλύσεις αλλά ο όγκος δεν εντοπίστηκε απεικονιστικές μεθόδους.
Τ0=δεν υπάρχουν ενδείξεις πρωτοπαθούς πογκου.
Τis=καρκίνωμα in situ.
Τ1=όγκος, Ø<3 cm που περιβάλλεται από πνευμονικό παρέγχυμα ή υπεζωκότα.
Τ2=όγκος, με ένα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Ø>3 cm, επινεμείται κύριους βρόγχους, >=2 cm μακρυά από την κυρία τρόπιδα, επινεμείται τον σπλαγχνικό υπεζωκότα, συνοδεύεται με ατελεκτασία, ή αποφρακτική πνευμονίτιδα, που εκτείνται μέχρι την πνευμονική πύλη, αλλά δεν επινεμείται ολόκληρο τον πνεύμονα.
Τ3=όγκος οποιουδήποτε μεγέθους, που διηθεί οποιοδήποτε από τα επόμενα: θωρακικό τοίχωμα, διάφραγμα, μεσοθωρακικό υπεζωκότα, περικάρδιο, ή όγκο στον κύριο βρόγχο, σε απόσταση <2 cm, αλλά χωρίς να διηθεί την τρόπιδα, ή που συνοδεύεται από ατελεκτασία ή αποφρακτική πνευμονίτιδα, ολόκληρου του πνεύμονος.
Τ4= όγκος, οποιουδήποτε μεγέθους, που διηθεί οποιοδήποτε από τα ακόλουθα: μεσοθωράκιο, καρδιά, μεγάλα αγγεία, τραχεία, οισοφάγος, σώματα σπονδύλων, τρόπιδα. ή όγκος, που με κακοήθη συλλογή, ή δορυφορικά κακοήθη οζίδια, μέσα στον ίδιο λοβό, που είναι και ο πρωτοπαθής πνεύμονας.

Ν= λεμφαδένες.
Νχ= περιοχικοί λεμφαδένες δεν μπορούν να εντοπιστούν,
Ν0=δεν υπάρχει ορατή επινέμηση περιοχικών λεμφαδένων
Ν1=μετάσταση στους σύστοιχους περιβρογχικούς ή τους περιπυλαίους αδένες, και τους ενδοπνευμονικούς αδένες που εμπλέκονται με επέκταση του όγκου.
Ν2= μετάσταση στους σύστοιχους μεσοθωρακικούς ή υποτροπιδικούς αδένες. 
Ν3=μετράσταση στους ετερόπλευρους λεμφαδένες ή τους ομόπλρυερους ή ετερόπλευρους σκαληνικούς λεμφαδένες ή υπερκλείδιους αδένες

Μ=μετάσταση.
Μχ= δεν μπορεί να εντοπιστεί παρουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων
Μ0= δεν υπάρχουν απομακρυσμένες μεταστάσεις
AJCC/UICC, 1997.

Η σταδιοποίηση του ΠΚ γίνεται συνήθως με το σύστημα ΤΝΜ. Η σταδιοποίηση βασίζετ;ι στις αξονικές τομογραφίες θώρακος-μεσοθωρακίου και κοιλίας, σπινθηρογράφημα οστών, υπερηχογράφημα ήπατος, και, ιδανικά, ένα ΡΕΤ ολοκλήρου του σώματος. Παρ΄όλο ότι δεν διενεργείται ως ρουτίνα, η απρακέντηση μυελού των οστών δείχνει ότι επί ΜΚΠμ έχει επινεμηθεί, σε ποσοστό 95%. Οι δοκιμασίες λειτουρικου ελέγχου αναπνοής, για τη μέτρηση της VC είναι ουσιώδης, κα γιατη βεβαιώση ότι ο ασθενής δεν εγκαταληφθεί δυσπνοϊκόςμετά την ενδεχόμενη χειρουργική διόρθωση. 

3. Ιστολογική ταξινόμηση
διαφορποίηση περιγραφή
1ος βαθμός καλά διαφοροποιημένο
2ος βαθμός μέτρια διαφοροποιημένο
3ος βαθμός χαμηλά διαφοροποιημένο
4ος βαθμός αδιαφοποίητο
σπινθηρογράφημα πνεύμονος και νεότερες τεχνικές.  Όπως είναι γνωστό η γλυκόλυση ενισχύεταισε πολλά είδη κακοήθων όγκων, παρέχοντας τη δυνατότητα απεικονιστικής αξιοποιήσεως της μεταβολικής αυτής ιδιότητας των κακοήθων νεοπλασμάτων μέσω της τεχνικής 18F FDG-PET (&) ή της PET- MRI που έχουν φέρει επαναστατικές μεταβολές στην κλινική εισφορά της πυρηνικής Ιατρικής, επίσης και στη διάγνωση / σταδιοποίηση του πνευμονικού καρκίνου (&). Στην παραπλεύρως εικόνα, α: CT στην οποία φαίνεται ΜΜΚΠ στον κάτω λοβό του αριστερού πνεύμονος και b. το μεταβολικώς ενεργό μέρος του όγκου, όπως απεικονίζεται μέσω συνδυασμού FDG-PET και αξονικής τομογραφίας (&).
 

 

4. σταδιοποίηση μικροκυτταρικού καρκίνου πνεύμονος
έκταση περιγραφή
περιορισμένος όγκος
  • όγκος περιορσιμένος σε ένα ημιθωράκιο
  • επινέμηση πυλαίων υπερκλείδιων λεμφαδένων
  • ασθενείς κατάλληλοι για χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία
εκτεταμένος όγκος
  • πάθηση εκτεινόμενη πέραν του ενός ημιθωρακίου
  • ασθενείς που λαμβάνουν μόνο χημειοθεραπεία
  • περίπου 70%

βιβλιογραφία

Septimiu Dan Murgu, MD, FCCP: Diagnosing and Staging Lung Cancer Involving the Mediastinum (&)