Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Στη διαδρομή ποικιλίας πνευμονικών συνδρόμων, η επιφανειοδραστική ουσία που απάγεται με το BAL, έχει απωλέσει την ικανότητά της να μειώνει την επιφανειακή τάση. Η απώλεια της ικανότητας αυτής έχει επαρκώς τεκμηριωθεί στους ασθενείς με ARDS[i] και αποδίδεται σε διαταραχές στη σύνθεσή της, όπως η μείωση της περιεκτικότητας της φωσφατιδυλοχολίνης, φωσφατιδυλγλυκερόλης και των αποπρωτεϊνών A και B (SP-A και SP-B)[ii]. Παρόμοιες μεταβολές στην περιεκτικότητα της φωσφατιδυλοχολίνης και της SP-A, ταυτόχρονα με μείωση των φωσφολιπιδίων στο BAL αναγνωρίζεται και σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση[iii]. Επί αιμορραγικού πνευμονικού οιδήματος όπως επί ARDS, τόσο τα ερυθρά αιμοσφαίρια, όσο και η ινική δεσμεύουν την επιφανειοδραστική ουσία, η ουδετεροφιλική ελαστάση διασπά τις αποπρωτεΐνες της επιφανειοδραστικής ουσίας, με αποτέλεσμα την αναστολή της δράσεώς της επί της επιφανειακής τάσεως. Επιπλέον έχει διαπιστωθεί, σε πειραματικές διατάξεις, ότι η ακτινοβολία, η μπλεομυκίνη, η υπεροξία και το ολεϊκό οξύ συνεπάγονται λειτουργική ελάττωση της επιφανειοδραστικής ουσίας και μεταβολές στη σύνθεσή της[iv]. Εντούτοις, τουλάχιστον στα νεογέννητα πειραματόζωα, η υπεροξία προκαλεί αύξηση του mRNA για την αποπρωτεΐνη Α, αλλά δεν έχει αποδειχθεί και ανάλογη αύξηση της συνθέσεώς της. Τα λιπίδια που την απαρτίζουν μπορεί να επαναχρησιμοποιούνται, επαναποθηκευόμενα στα ενδοκυττάρια σωμάτια (:lamellar bodies). Ο βαθμός, στον οποίο η εξωγενής επιφανειοδραστική ουσία ασκεί επιδράσεις στο ενδογενές ομόλογό της, δεν έχει κατανοηθεί, αλλά τα πρώιμα αποτελέσματα δοκιμαστικής χορηγήσεως σε ασθενείς με ARDS ενθαρύνουν σε βαθμό που να αναμένεται βελτίωση, τόσο της φυσιολογικής λειτουργίας, όσο και της θνητότητας της παθήσεως. Οι δομικές διαταραχές της επιφανειοδραστικής ουσίας υπεισέρχονται στην παθογένεια άλλων πνευμονοπαθειών, επίσης, όπως της διάμεσης πνευμονικής ινώσεως, της κυψελιδικής πρωτεϊνώσεως, της πνευμονίας από πνευμονοκύστη carinii και της εκθέσεως σε οξειδωτικά αέρια. Επομένως, η εμπειρία από τη χορήγηση ανασυνδυασμένης επιφανειοδραστικής ουσίας, μπορεί να αποβεί αποδοτική στη θεραπεία άλλων, χρονιοτέρων πνευμονοπαθειών.