Κλινική και Εργαστηριακή Πνευμονολογία

Περιεχόμενα |εισαγωγή|επιδημιολογία των πνευμονοπαθειών - το Ευρωπαϊκό 'παράδειγμα'- Ευρωπαϊκή Λευκή Βίβλος των Πνευμόνων|ανατομία αναπνευστικού συστήματος|φυσιολογία αναπνευστικού συστήματος|ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ|Σημειολογία Αναπνευστικού Συστήματος|Λειτουργικός έλεγχος αναπνοής|ακτινομορφολογία πνεύμονος |καρδιοπνευμονική κόπωση |βρογχοσκόπηση| βροχγοκυψελιδικές εκπλύσεις | φαρμακολογία αναπνευστικού |άσθμα | χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια |βρογχεκτασίες |κυστική ίνωση |ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ |φυματίωση | μυκοβακτηριώσεις πνεύμονος |μυκητιάσεις πνεύμονος | Ιδιοπαθής διάμεση πνευμονία | Ιδιοπαθής πνευμονική Ίνωση |παθήσεις συνδετικού ιστού |νεοπλάσματα πνεύμονος | πνευμονική εμβολή |Πνευμονική υπέρταση| πρωτοπαθής ΠΥ| σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας |σήψη |σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας | αναπνευστική ανεπάρκεια |υπνοαπνοϊκά σύνδρομα | Επαγγελματικές Πνευμονοπάθειες |σπάνιες πνευμονοπάθειες|σαρκοείδωση|
Η περιγραφή του γνωστικό αντικείμενο της Πνευμονολογίας έπασχε από την καθυστέρηση ορισμού του, όπως κια ο ρισμός της ειδικότητας. Οι Πνευμονολόγοι σε μερικές Χώρες εργάζονται στα εξωτερικά Ιατρεία και διενεργούν λειτορυγικές δοκιμασίες της Αναπνοής ή παραγγέλουν αξονικές τομογραφίες. Η περιγραφή αυτή έχει παρακαμφθεί και, εδώ και πολλά χρόνια, το γνωστικό αντικείμενο της Πνευμονολογίας έχει συγκεκριμενοποιηθεί ως πρόληψη, διάγνωση θεραπεία κια αποκατάσταση νοσημάτων ενηλίκων που, πρωτίστως, προσβάλλουν τους πνεύμονες, τον υπεζωκότα κια το θωρακικό τοίχωμα. Ο κατάλογος των Πνευμονοπαθειών είναι ιδιαίτερα μακρύς και οι διάφορες πνευμονοπάθειες καταχωρούνται στις πρώτες θέσεις των αιτιών θανάτου και νοσηρότητας παντού στον κόσμο.Σε διάφορες πνευμονοπάθειες οφείλεται 1 στους 4 θανάτους από κάθε αιτία και ο Πνευμονικό καρκίνος είναι η συχνότερη αιτία θανάτου από νεοπλάσματα, τόσο στους άνδρες, όσο και στις γυναίκες. Οι συχνότερες μακροπερίοδες παθήσεις στην παιδική ηλικία είναι παθήσεις του αναπνευστικού. Οι πνευμονοπάθειε είναι οι κυριότερες παθήσεις, για τις οποίες απαιτείται επείγουσα διακομιδή στα Επείγοντα του Νοσοκομείου, ενώ αποτελούν τη συχνότερη αιτία προσελεύσεως σε εξωτερικά/ιδιωτικά Ιατρεία. Παρ΄όλο ότι οι θάνατοι από καρδιοπάθειες έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια, κατά 53% οι θάνατοι από πνευμονοπάθειες εμφανίζουν σταδιακή αύξηση. Κια πράγματι, μερικές πνευμονοπάθειες έχουν αυξηθεί, τα τελευταία χρόνια, όπως το άσθμα ή η φυματίωση, κατά 22% τα τελευταία 10 χρόνια, αν κια η αύξηση αυτή δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένη, γεωγραφικά. το μεσοθηλίωμα -κακοήθης όγκος του υπεζωκότος- προκαλεί τρέχουσες επιδημίες θνητότητας που αντανακλού έκθεση στον αμίαντο προ 20-40 χρόνια. κια, πιστεύετια ότι, η πάθηση αυτή θα συνεχίσει να προκαλεί θανάτους για τις επόμενες 2 δεκαετίες.   

 Σημειώνεται ότι οι θάνατοι από πνευμονοπάθειες αυξάνονται παντού στον κόσμο, αλλά δεν κατανέμονται ομοιόμορφα. Στο ΗΒ, π.χ., οι θάνατοι από Πνευμονοπάθειες είναι, αναλογικά περισσότεροι, παρ΄ότι σε άλλες Χώρες, όπως στην Ελλάδα την Αυστρία, τη Γερμανία κια την Ιταλία, ακόμη μετά προτυποποίηση για τις διαφορές της καπνσιτικής συνήθειας. Η νοσηρότητα από πνευμονοπάθειες είναι, επίσης, ευάριθμες, κια ο ΠΟΥ υγείας προβλέπει ότι η Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), π.χ., θα μετακινήθεί από τη 12η συχνότερη πάθηση, παγκοσμίως, το 1990, στη 5η θέση, μετά την ισχαιμική καρδιοπάθεια, την κατάθλιψη, τα τροχψαία ατυχήματα κια τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μέχρι το 2020. Φαίνεται, όμως, ότι η μετακίνηση αυτή θα ολοκληρωθεί πριν το 2020, εάν δεν έχει ήδη συντελεστεί. Στο ΗΒ, καταγράφονται 2.8 εκατομμύρια ημέρες-κλίνες.  για τη ΧΑΠ και λοιμώξεις του αναπνευστικού και οι πνευμονοπάθειες κοστίζουν στο Σύστημα Υγείας περισσότερο από κάθε άλλη αιτία νοσηρότητας (&, &).  H ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΩΝ Υπάρχουν 30-40 συνήθεις πνευμονοπάθειες, και είναι σημαντικό για κάθε Πνευμονολόγο να γνωρίζει τις μεθόδους διαχειρίσεώς τους και να μην περιορίζει τη διαγνωστική του σκέψη σε στις κοινότερες 2-3 εξ αυτών, στις οποίες να εντάσσει κάθε αντιμετωπιζόμενο ασθενή του. Στην πραγματικότητα, είναι σημανιτκό να μη διαφεύγει της ποσσοχής ότι τα συμπτώματα των παθήσεων του αναπνευμστικού, όπως η δύσπνοια, αποτελούν, επίσης συμπτώματα παθήσεων άλλων συστημάτων, έτσι, που μπορεί να αφορά πνευμονοππάθειες, καρδιοπάθειες, θρομβοεμβολική νόσο, αδυναμία διαφράγματος, ή συστηματικές παθήξσεις, όπως η παχυσαρκία, η αναιμία κλπ. Εν όψει μιας τόσο εκτεταμένης γκάμας νοσολογικών εκτροπών, είναι σημαντική μια συνολικής θεωρήσεςω όλων αυτών, επί τη βάση της οποίας μπορεί να εξελιχθεί μια δομημένη προσέγγιση στη διάγνωση (πίνακας 1)

Πίνακας 1. ταξινόμηση πνευμονοπαθειών |γνωστικό αντικείμενο Πνευμονολογίας|
λοιμώξεις
•λοιμώδης βρογχίτις
•πνευμονία
•εμπύημα
φυματίωση
παθήσεις των αεραγωγών
⇒εντοπισμένες
αποφρακτική υπνική άπνοια
•καρκίνωμα λάρυγγος
•διόγκωση του θυρεοειδούς
•δυσλειτουργία των φωνητικών χορδών
•υποτροπιάζουσα πολυχινδρίτις
•βρογχογενές καρκίνωμα
•καρκίνωμα της τραχείας
•καρκινοειδείς όγκοι
•καρκίνωμα αδενοειδών κύστεων
•μετατραχειοστομία στένωση
•εισρόφηση ξένου σώματος
•βρογχοπνευμονική δυσπλασία
⇒γενικευμένες
•άσθμα, συμπεριλαμβανομένου του επαγγελματικού
•ΧΑΠ
βερογχεκτασίες
•κυστική ίνωση
•συγκλειστική βρογχιολίτις
παθήσεις με μικρούς πνεύμονες
⇒πνευμονοπάθειες
•σαρκοείδωση
•αμιάντωση
•εξωγενής αλλεργική κυψελιδίτις
•ινώδης κυψελιδίτις
ηωσινοφιλική πνευμονία
⇒παθήσεις του υπεζωκότα
•πλευριτική συλλογή
•πνευμοθώρακας
•μεσοθηλίωμα
⇒παθήσεις του θωρακικού τοιχώματος
•σκολίωση
•παθήσεις των αναπνευστικών μυών
⇒άλλες
•παχυσρακία
παθήσεις των πνευμονικών αγγείων

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝΑφότου αποκλειστούν οι λοιμώδεις πνευμονοπάθειες και η πνευμονική εμβολή, η παραδοσιακή ταξινόμηση των πνευμονοπαθειών είναι σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις με αποφρακτικού και περιοριστικού τύπου μειώσεως της ικανότητας αερισμού. Ο όρος 'περιοριστικός' δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο νόημα στους περισσότερους κλινικούς ιατρούς, και είναι προτιμότος ο όρος πνευμονοπάθειες με μικρούς πνεύμονες. Εν τούτοις, όπως φαίνεται και από τον πίνακα 1, στην ομάδα αυτή εκτροπών συμπεριλαμβάνονται παθήσεις του πνευμονικού παρεγχύματος, αλλά και παθήσεις που εμμέσεως επηρεάζουν τη λειτουργία του υγιούς, κατ΄άλλα πνεύμονος, όπως η πλευριτική συλλογή, οι δυσμνορφίες του θωρακικού τοιχώματος ή του διαφράγματος. Η παχυσαρκία, ως αίτιο δύσπνοιας, συνήθως παραβλέπεται, ενώ ευθύνεται τόσο για μπεριροιστικού τύπου μείωση της ικανόττηας αερισμού, όσο για λειτουργική διαταραχή, ενόσω επιβάλλει μεγαλύτερο φορτίο στην αναπνοή. Η διάκριση μεταξύ αποφρακτικών και περιοριστικών πνευμονοπαθειών διευκολύνεται με παραδοσιακές τεχνικές, όπως η λήψη ιοστορικού, η κλινική εξέταση, η ακτινογραφία θώρακος, που εμφανίζουν σαφώς μικρούς πνεύμονες, σε περιπτώσεις παχυσαρκάις, κια μεγάλους πνεύμονες, με υπερδιάταση σε περιπτώσεις με σοβαή απόφραξη κια παγίδευση αέρος. Εν τούτοις, η αδιαμφισβήτη διαγνωστική μέθοδος είνια η σπιρομέτρηση κια οι άλλες δοκιμασίες λειτορυγικού ελέγχου αναπνοής. Η σπιρομετρική διάκριση μεταξύ αποφρακτικού και περιοριστικού τύπου διαταραχής συζητείται σε άλλο λήμμα του παρόντος ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ.
Παρ΄όλο ότι μερικές πνευμονοπάθειες, όπως η πνευμονία, ο μεταγριππικός βήχας και η πνευμονική μεβολή αποτελοπύν μεμονομένες εμπειρίες στη ζωή ενός ανθρώπου, άλλες είναι χρόνιες καταστάσεις που αναδιαμορφώνουν την υπόλοιπη ζωή του ασθενούς. Μερικές εξ αυτών, όπως το άσθμα, είναι δεκτικές επαρκούς ελέγχου, αν και τελούν υπό τη συνεχή λήψη φαρμάκων, αλλά άλλες, όπως η ΧΑΠ και η διάχυτη παρεγχυματική πνευμονοπάθεια, μπορεί να συνδέονται με επίμονη ανικανότητα. Μερικές από τις παθήσεις αυτές προσβάλλουν άτομα με κοινωνικο-οικονομικές δυσκολίες, ενώ άλλες αιτιολογικά συνδεόμενες με το κάπνισμα, συνδέονται με κατάθλιψη κια το στίγμα ότι η πάθηση οφείλεται στην υιοθέτηση ανθυγιεινού τρόπου ζωής. άλλες, πάλι, όπως ο πνευμονικός καρκίνος η κυστική ίνωση, και το μεσοθηλίωμα, συνδέονται με σημαντική μείωση του προσδόκιμου επιβιώσεως.
Για όλες τις προαναφερόμενες αιτίες, είναι αναμενόμενο ότι εκείνοι που εμπλέκονται με τη διαχείριση των καταστάσεων αυτών, κατανοούν την ανάγκη καλής επικοινωνίας, την ανάγκη επιεδείξεως συμπάθειας και προθέσεως συμπαραστάσεως, και την ανάγκη να επιδεικνύουν πρόθεση 'ολιστικής αντιμετωπίσεως'. Η αντιμετώπιση αυτή προοδευτικά πιο οργανωμένα, παρέχεται από πολυδύναμες ομάδες, που αποτελούνται από τον Ιατρό, τις επισκέπτριες υγείας, τον Πνευμονολόγο, τον φυσιοθεραπευτή, τον φαρμακολόγο, τον κλινικό νοσηλευτή και τον τεχνολόγο. |σημειολογία Αναπνευστικού Συστήματος|