Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

 Διενεργούνται δοκιμασίες προκειμένου να διερευνηθεί η δράση της σωματικής καταπονήσεως στον αποκορεσμό της αιμοσφαιρίνης, που αφορούν, ιδιαίτερα, ασθενείς με πνευμονοπάθειες, για τους οποίους ενδιαφέρι η βαρύτητα της καταστάσεως, η εξέλιξή της και η απόδοση των εφαρμοζομένων θεραπευτικών σχημάτων, συμπεριλαμβανομένης της οξυγονοθεραπείας, κατά τη διάρκεια της σωματικής κοπώσεως.

 Ο στόχος της μελέτης αυτής είναι η εξέταση του ασθενούς και οι μεταβολές του στη διάρεκεια συνήθων, καθημερινών ενασχολήσεων. Κατά τη διάρκεια της ασκήσεως, λαμβάνονται μετρήσεις για την αποτίμηση των μεταβολών στην οξυγόνωση του αίματος. Η ευθύτερη δοκιμασία είναι η λήψη ΑΑΑΑ κατά τη διάρκεια της ασκήσεως και η μέτρηση της PaΟ_2, που, όμως, είναι παρεμβατική μέθοδος, επώδυνη για τον ασθενή, απαιτεί όργανα υψηλής ακρίβειας και ευαισθησίας, έχει υψηλό κόστος  και δεν διενεργείται με ευχέρεια. Εναλλακτικά, χρησιμοποιείται η παλμική οξυμετρία, ως υποκατάστατο της ΑΑΑΑ. Μεταβολές της SpΟ₂ μπορεί να αναδείξει σχετικές μεταβολές της οξυγονώσεως. Σημαντικό μειονέκτημα της μεθόδους εκπηγάζει από το γνωστό σιγμοειδές σχήμα της καμπύλης κορεσμού της αιμοσφαιρίνης. Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας, η οποία διενεργείται με τη βοήθεια δαπεδοεργομέτρου ή στατικού, εργονομικού ποδήλατου, ο εξεταζόμενος πρέπει να λαμβάνει όλα τα χορηγούμενα φάρμακά του, συμπεριλαμβανομένου του Ο₂ . Ο κυλιόμενος τάπητας μπορεί να είναι καλύτερη επιλογή, μόνο επειδή προσομοιάζει τον τύπο της ασκήσεως με τον οποίο είναι καλύτερα εξοικειωμένος ο ασθενής.

 Κατά τη διάρκεια της εξετάσεως, παρακολουθούνται τρεις παράμετροι: spΟ₂ , πίεση αρτηριακού αίματος, και ηλεκτροκαρδιογραφικές απαγωγές. Η μέτρηση της sp Ο₂  κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας είναι το σημείο αναφοράς της εξετάσεως, ενώ η αρτηριακή πίεση και το ΗΚΓ είναι για τον έλγχο ενδχόμενων παρενεργειών από την κόπωση. Πριν την έναρξη της εξετάσεως λαμβάνεται δείγμα αρτηριακού αίματος για ανάλυση ΑΑΑΑ  και το οξύμετρο τίθεται στη θέση του και σε λειτουργία.  Με τον τρόπο αυτό μπορεί να συγκριθεί η PaΟ₂,  η Sa Ο₂ και Sp Ο₂   και να καταγραφεί το μέγεθος της αποκλίσεώς τους και προκειμένου να διακριβωθεί ότι ο ασθενής αρχίζει τη δοκιμασία κοπώσεως με Sa Ο₂  ≥90%. Εάν η τιμή Sa Ο₂ είναι <90%, ο ασθενής πρέπει να τεθεί σε Ο₂ , 1 l/min μέσω ρινικού καθετήρα, που θα βελτιώσει τον κορεσμό σε επίπεδα >90%, χωρίς να χρειάζεται η επανάληψη της ΑΑΑΑ. H Saο2 λαμβάνεται πριν την έναρξη της κοπώσεως, ώστε οι μεταβολές της SpΟ₂ μπορούν να ελέγχονται κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας, ως ένδειξη της SaΟ₂ του ασθενούς. Αυτό βασίζεται στην από πριν διαμορφωμένη διαφορά μεταξύ SaΟ₂  και SpΟ₂. Αμέσως, μετά, ζητείται από τον ασθενή να σηκωθεί και να παραμείνει όρθιος για 1-2 λεπτά, μετά τα οποία επαναλαμβάνεται η μέτρηση SpΟ₂ , επειδή , σε μερικές περιπτώσεις, ο κορεσμός μειώνεται με την αλλαγή της θέσεως του εξεταζομένου. Εάν η  μέτρηση SpΟ₂ δείξει ότι η Sa Ο₂  έχει μειωθεί κάτω του 90% η χορήγηση Ο₂  πρέπει να αναπροσαρμοσθεί. Με τις προσαρμογές αυτές, μπορεί να αρχίσει η δοκιμασία κοπώσεως, σε δαπεδοεργόμετρο ή εργομετρικό ποδήλατο, με πολύ σταδιακή αύξηση του φορτίου, ωσπου να προσεγγιστούν οι συνθήκες καθημερινής δραστηριότητας. Μετά από το σημείο αυτό, η κόπωση πρέπει να συνεχιστεί επί 6 περαιτέρω λεπτά.

Μπορεί να προκύψουν δύο ξεχωριστές καταστάσεις:

[α] η SaΟ₂ του ασθενούς, βάσει της SpΟ₂  τιμής του, μπορεί να παραμείνει ≥ 90% για όλη τη διάρκεια των επομένων 6 λεπτών. Η δοκιμασία περατούται στο τέλος της περιόδου. Η έκβαση αυτή δείχνει ότι δεν υπάρχει σημαντικός αποκορεσμός, της αρτηριακής οξυαιμοσφαιρίνης, κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων,

[β] η SpΟ₂  του ασθενούς μπορεί να μειωθεί, κατά 5% και η τιμή της εκτιμούμενης SaΟ_2, βάσει της SpΟ₂, μπορεί να μειωθεί <85%. Εάν συμβεί αυτό, η δοκιμασία πρέπει να διακοπεί αμέσως. Η έκβαση αυτή δείχνει ότι προκαλείται σημαντικός αποκορεσμός, σε συνθήκες συνήθους δραστηριότητας.

βλέπε: Υπόδειξη του πρέποντος μίγματος Ο₂