Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Υποξία είναι παθολογική κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός, ως σύνολο, -γενικευμένη υποξία- ή μια περιοχή –ιστική υποξία- στερείται επαρκούς ποσότητας Ο₂ για τις μεταβολικές του ανάγκες. Εντοπίζονται διακυμάνσεις στην αρτηριακή συγκέντρωση Ο₂ και οφείλονται εν μέρει, σε φυσιολογικές παρεκλίσεις, όπως επί σωματικής καταπονήσεως. Η αναντιστοιχία μεταξύ της παροχής Ο₂ και των μεταβολικών απαιτήσεων του οργανισμού στο κυτταρικό επίπεδο μπορεί να απολήξει σε υποξική κατάσταση. Η πλήρης στέρηση Ο₂ ονομάζεται ανοξία.

Η υποξία διαφέρει από την υποξαιμία, επειδή στην τελευταία, η συγκέντρωση Ο₂ στο αρτηριακό αίμα είναι ιδιαίτερα χαμηλή. Είναι δυνατό να συναντηθούν κλινικές περιπτώσεις, στις οποίες παρατηρείται υποξία, και χαμηλή περιεκτικότητα Ο₂ (π.χ., οφειλόμενη σε αναιμία) αλλά να διατηρείται υψηλή PaO₂. Εσφαλμένη χρήση των όρων αυτών μπορεί να οδηγήσουν σε σύγχυση ιδιαίτερα επειδή η υποξαιμία συγκαταλέγεται στα αίτια της υποξίας. Γενικευμένη υποξία εγκαθίσταται σε υψόμετρο, όπου προσβάλλονται από τη νόσο των ορέων, που προκαλεί δυνητικά θαναρτηφόρα συμπτώματα (: υψομετρικό πνευμονικό οίδημα ή υψομετρικό εγκεφαλικό οίδημα). Υποξία επίσης εγκαθίσταται σε φυσιολογικά άτομα που εισπνέουν μίγματα αερίων χαμηλής περιεκτικότητας σε Ο₂, π.χ., κατά τις καταδύσεις όπου αναπνέονται μέσω κλειστών συστημάτων επανεισπνοής που ελέγχουν την παροχή Ο₂ στο παρεχόμενο αέρα. Ήπια και μη βλαπτική, διαλείπουσα, υποξία προκαλείται κατά την προπόνηση σε υψόμετρο προκειμένου να διασφαλιστεί προσαρμογή σε συστηματικό και κυτταρικό επίπεδο για αθλητικές επιδόσεις. Η υποξία είναι επίσης σοβαρή επιπλοκή σε πρόωρους τοκετούς ο λόγος είναι ότι οι πνεύμονες αναπτύσσονται τελευταίοι κατά την εμβρυϊκή ζωή. Προκειμένου να διευκολυνθεί η διανομή Ο₂ τα πρόωρα νεογνά τοποθετούνται μέσα σε τέντες Ο₂ συνεχούς θετικής πιέσεως.