H ΧΑΠ χαρακτηρίζεται από επιτάχυνση της ετήσιας μειώσεως του FEV1, αλλά είναι ήδη γνωστό, ότι στην διαχρονική έκπτωση σημειώνονται σημαντικές αποκλίσεις από ασθενή σε ασθενή. Χαρακτηρίζεται ως πάθηση με ιδιαίτερη ετερογένεια. Η ΧΑΠ είναι μια πολύπλοκη πάθηση με πνευμονικές κι εξωπνευμονικές εκδηλώσεις. Η μελέτη ECLIPSE ανέδειξε την ετερογένεια της παθήσεως (&). Στη μελέτη τυχαιοποιήθηκαν 3290 ασθενείς με ΧΑΠ, από τους οποίους, ακολούθως εξαιρέθηκαν 544(16%) λόγω πληθώρας αιτιών, ώστε στη μελέτη εντάχθηκαν, τελικά, 2164 ασθενείς, οι οποίοι συγκρίθηκαν με 337 μάρτυρες καπνιστές και 245 μάρτυρες μη καπνιστές.
από τη μελέτη εντοπίσηκε: [α] ετερογένεια ως προς τον περιορισμό της εκπνευστικής ροής [β] ετερογένεια ως προς τον δείκτη BODE, [γ] ετερογένεια ως προς την παρουσία της χρόνιας βρογχίτιτδας. Από τα αποτελέσματα της μελέτης προκύπτει ότι η ΧΑΠ είναι ακραία ετερογενής πάθηση (&). Ιδιαίτερης σημασίας είναι το γεγονός ότι η βαρύτητα της απθήσεως, τα συμπτώματα, η αντοχή στην άσκηση, ο αριθμός και η ένταση των παροξύνσεων, και η επίπτωση των συνοσηροτήτων εμφανίζουν ευρίεα διακύμανση μεταξύ ασθενών στο ίδιο κατά GOLD στάδιο ή την ίδια κατά BODE βαθμίδα. και ότι, ακόμη και επί ασθενών με σοβαρή/βαριά απόφραξη των αεραγωγών αναγνωρίζονται υποομάδες, οι οποίες δεν μεφανίζουν αντίστοιχης εντάσεως συμπτώματα,ούτε την ίδια συχνότητα παροξύνσεων και έχουν διακυμάνσεις ως προς την αντοχή στην άσκηση.
Όπως φαίνεται στο παραπλεύρως καρτεσιανό διάγραμμα, ούτε η 'έλευση' της δύσπνοιας, με βάση τη δοκιμασία 6λεπτης βαδίσεως, ούτε η ποιότητα ζωής, εξαρτώνται από την μετα-βρογχοδιαστολή τιμή του FEV1 (&).
Οι παρατηρήσεις αυτές υπογραμμίζουν την βεβαιότητα ότι ο FEV1 δεν περιγράφει με πληρότητα την ετερογένεια της παθήσεως, και ότι η κλινική διαχείριση των ασθενών με ΧΑΠ, χρειάζεται να θεωρηθεί στα πλαίσια της διαπιστούμενης πολυπλοκότητας, μάλλον, παρά στην τιμή του FEV1 καθ΄αυτού. Αναγνωρίζεται, κατά αυτόν τρόπο, ότι η τρέχουσα σταδιοποίηση της GOLD, που βασίζεται αποκλειστικά στο βαθμό της αποφράξεως σστους αεραγωγούς, είναι περιορισμένης σημασίας της ενεργότητας (:κινητικότητας) όχι βαρύτητας) της παθήσεως. Η κλινική σημασία των ταυτοχρονικών μελετών πρέπει, επομένως να αξιολογηθεί στα πλαίσια προοπτικών μελετών των ενδεχομένων εκβάσεων της παθήσεως και της αποδόσεως των εφαρμοσμένων σχημάτων. Με τη μελέτη προοπτικών παρτατηρήσεων μπορεί, μόνο, να εξαχθούν κλινικά αξιοποιήσιμα συμπεράσματα αναφορικά με την πολυπλοκόττηα της παθήσεως και την πληθώρα των ταυτοποιούμενων φαινοτύπων της.