Βρογχικές εκκρίσεις, έλεγχος

Στους υγιείς πνεύμονες, ο νευρικός έλεγχος των εκκρίσεων διενεργείται μέσω των χολινεργικών μηχανισμών, που διαμεσολαβούνται μέσω του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος και μη αδρενεργικών οδών, μέσω του αδρενεργικού συστήματος. Άλλοι νευροδιαβιβαστές, όπως το VIP (à147) και το νιτρικό οξύ, μέσω παρασυμπαθητικών νεύρων, και το νευροπεπτίδιο Υ, μέσω συμπαθητικών νεύρων, ασκούν ρυθμιστικές δράσεις επί της ποσότητας και ποιότητας των εκκρίσεων. Το γεγονός ότι η ατροπίνη και οι αντιακετυλοχολινικοί παράγοντες αναστέλλουν πλήρως τις τραχειοβρογχικές εκκρίσεις, αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι ο έλεγχος των εκκρίσεων επαφίεται σχεδόν αποκλειστικά στο παρασυμπαθητικό και σε χολινεργικούς μηχανισμούς. Η κινητική νεύρωση των υποβλεννογονίων αδένων μπορεί να ενεργοποιηθεί από διάφορα αντανακλαστικά, όπως εκείνα που ενεργοποιούνται επί φλεγμονής ή ερεθισμού των αεραγωγών· οι κεντρομόλες ίνες είναι οι ίδιες με εκείνες που εμπλέκονται στο βήχα, δηλαδή οι ίνες C και οι ταχέως προσαρμοζόμενοι υποδοχείς. Η επαγωγή της εκκρίσεως προάγεται από εκτεταμένο κατάλογο μεσολαβητών της φλεγμονής και άλλων, όπως η ισταμίνη, η βραδυκινίνη, τα παράγωγα του αραχιδονικού οξέος, η 5-υδροξυτρυπταμίνη, και ο PAF. Μερικά μικροβιακά προϊόντα, όπως τα ραμνοπεπτίδια, και οι πρωτεάσες διεγείρουν τις εκκρίσεις μέσω απ΄ευθείας δράσεως επί των αδένων.

Στις διάφορες πνευμονοπάθειες, παθολογικής συστάσεως, υπερβολικής ποσότητας εκκρίσεις, ανάλογα με τον τύπο της εκτροπής, επάγονται μέσω τοπικής δράσεως μεσολαβητών και κεντρικών αντανακλαστικών.