βλέπε: ατελεκτασία αριστερού άνω λοβού /ατελεκτασία αριστερού κάτω λοβού / ατελεκτασία -χειρισμοί, θεραπεία / ατελεκτασία / ατελεκτασία / ειδικά ακτινολογικά σημεία / στρογγύλη ατελεκτασία / δισκοειδής ατελεκτασία / μετεγχειρητική ατελεκτασία / ατελεκτασία / Σύνδρομο μέσου λοβού
Εργαστηριακά ευρήματα
Εφόσον είναι ικανού μεγέθους, προκαλεί υποξαιμία, με σχεδόν φυσιολογικό PaCO2 , το οποίο μπορεί αν ευρίσκεται ελαττωμένο, παρουσία υπεραερισμού.
Απεικόνιση Από την αφία θώρακος, αναγνωρίζονται άμεσα (:μετατόπιση των μεσολοβίων σχισμών και σκίαση του πάσχοντος λοβού) και έμμεσα (:μετατόπιση της πύλης, του μεσοθωρακίου, απώλεια πνευμονικού όγκου, ανύψωση του ημιδιαφράγματος, μείωση των μεσοπλευρίων διαστημάτων, αντιρροπιστική υπερδιάταση παρακειμένων λοβών και σημεία σιλουέττας με το διάφραγμα ή τα καρδιακά πρέμνα) ευρήματα λοβαίας συμπτώσεως.
Χειρισμός.
Εύκαμπτη βρογχοσκόπηση, για διαγνωστικούς και θεραπευτικούς λόγους« αναγνώριση του είδους της αποφράξεως και αναρρόφηση βυσμάτων. Επειδή μόνο υποτμηματικοί βρόγχοι είναι προσπελάσιμοι, οι περιφερικές βλάβες δεν είναι προσεγγίσιμες. Λαμβάνονται εκπλύσεις, ξέσματα και ιστοτεμαχίδια για μικροσκοπικές εξετάσεις και αναγνώριση μιας κακοήθειας ή μιας λοιμώξεως από ασπέργιλλο (π.χ., επί αλλεργικής βρογχοπνευμονικής ασπεργιλλώσεως). Η αξονική τομογραφία μπορεί να αποκαλύψει το υποκείμενο αίτιο.
Θεραπεία
Η θεραπεία της ατελεκτασίας εξαρτάται από την αιτιολογία της. Γενικά, απαιτείται άρση του προκλητικού παράγοντος. Επί ατελεκτασιών, που είναι απότοκες κακοηθειών, μπορεί να βαοηθήσουν η χορήγηση ακτινοθεραπείας και η τοποθέτηση stent.
Συντηρητική
Φυσικοθεραπεία, παροχέτευση θέσεως, πλήξεις και δονήσεις, επιβολή αναστεναγμών, και αναρροφήσεις αερόλυμμα με dornase (DNase)[i] μπορεί να είναι επωφελή σε ασθενείς με απόφρξη από βύσμα. Η εφαρμογή PEEP, χορηγούμενη μέσω ρινικής ή στοματορινικής μάσκας, μπορεί να αποβεί επωφελής σε άλλους, στην βελτίωση της οξυγονώσεως και επανέκπτυξη του πνεύμονα. Ευρεώς φάσματος αντιβιοτικά χορηγούνται επί υπάρξεως λοιμώξεως, όπως ο πυρετός, η ↑ΤΚΕ και η λευκοκυττά5ρωση, καθώς συχνά η ατελεκτασία επιμολύνεται, ανεξάρτητα από τον τύπο της. Η ατελεκτασία μεγάλου βρόγχου συνοδεύεται από επίμονο βήχα, αλλά η χορήγηση αντιβηχικών μπορεί να καταργίσει το αντανακλαστικό του βήχα και να προάγει περαιτέρω απόφραξη, ώστε πρέπει να αποφεύγονται. Επί ενδυαλικής αποφράξεως, απαιτείται βρογχοσκόπηση, η οποία, εν τούτοις, έχει περιορισμένο ρόλο στην μετεγχειρητική βρογχοσκόπηση. Δικαιολογημένη χρήση μετεγχειρητικής αναλγησίας επιτρέπουν στον ασθενή να αναπνέει πιο ελεύθερα, να βήχει ποιο αποτελεσματικά και να συνεργάζεται καλύτερα στους χειρισμούς της φυσικοθεραπείας. Σε ασθενείς με υποκείμενες πνευμονοπάθειες, η χρήση της επισκληρίδιας αναλγησίας αποδίδει σημαντικά στην άρση του πόνου και τη βελτίωση της αποδόσεως της φυσικοθεραπείας. Ενθαρρύνεται η πρώιμη κινητοποίηση του ασθενούς και πρέπει να αποκλείεται ο παρατεταμένος κλινοστατισμός. Η χορήγηση Ν-ακετυλοκυστεΐνης, ως βλεννολυτικό, αν και η απόδοσή της δεν έχει επιβεβαιωθεί. Η IV χορήγησή της, όμως, μπορεί να προκαλέσει βρογχόσπασμο. Η χρήση της μπορεί να περιοριστεί σε άμεση έγχυση, κατά την βρογχοσκόπηση. Η DNάση μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στους ενήλικες. Στα παιδιά, έχει διχετεί ότι προκαλεί κλινική και ακολούθως ακτινολογική βελτίωση σύντομα. ΗΑσκήσεις αναστεναγμών, η εκπαίδευση στον αποτελεσαμτικό βήχα και η επαγωγική σπιρομέτρηση, ως προφυλακτική αγωγή στις μετεγχειρητικές ατελεκτασίες πρέπει να ενθαρρύνεται, προσγχειρητικά και ανά ώρα επαναλμβανόμενη μετεγχειρητικά. Χορηγούνται βρογχοδιασταλτικά για τη βελτίωση της αποχρέμψεως, και του αερισμού.
Εγχειρητική θεραπεία
Η χρόνια ατελεκτασία αντιμετωπίζεται με τμηματεκτομή ή λοβεκτομή, ιδίως, αν οι επιβληθείσες V̇/Q̇ διαταραχές προκαλούν αναπνευστική ανεπάρκεια.
Επιπλοκές
Πνευμονία, βρογχεκτασίες, υποξαιμία και αναπνευστική ανεπάρκεια, σήψη, πλευριτική συλλογή και εμπύημα.
[i] Hendriks T, de Hoog M, Lequin MH, Devos AS, Merkus PJ. DNase and atelectasis in non-cystic fibrosis pediatric patients. Crit Care. Aug 2005;9(4):R351-6