Αναγνωρίζονται τρεις διαφορετικές οδοί μεταστάσεως στον πνεύμονα:
Σε μια σειρά, η πνευμονική επινέμηση εξωπνευμονικών όγκων σημειώθηκε στο 54% των περιπτώσεων. Στους εμπλεκόμενους παράγοντες που ευθύνονται για τη συχνότητα των εξωπνευμονικών μεταστάσεων στους πνεύμονες συγκαταλέγεται [α] το εκτεταμένο τριχοειδικό δίκτυο του πνεύμονος, [β] το γεργονός ότι οι πνευμονικές αρτηρίες είναι τελικές αρτηρίες και της διαμορφώσεως ευνοϊκής συνθήκης εμφυτεύσεως νεοπλασματικών κυττάρων προσερχομένων με το αίμα. Συχνότερα μεθίστανται στον πνεύμονα ο καρκίνος του μαστού, του εντέρου, του στομάχου, του παγκρέατος, των νεφρών, του προστάτου, του ήπατος, του θυροειδούς, των επινεφριδίων, των όρχεων της μήτρας (λειομυοσάρκωμα) και των ωοθηκών. Σαρκώματα από τα οστά, τους μαλακούς ιστούς και των σπλάγχων είναι επιρρεπή στην αιματογενή διασπορά και την εμφύτευσή τους στον πνεύμονα. Τα μελανώματα επινεμώνται τον πνεύμονα, αλλά όχι συχνά. Σπάνια, ένας πρωτοπαθής πνευμονικός όγκος μπορεί να μεταστεί και στους δύο πνεύμονες, μιμούμενος μεταστατική πάθηση. Εναλλακτικά, στον πνεύμονα είναι δυνατόν να εντοπιστούν μεταστάσεις κυρίως από χοριοκαρκίνωμα, σάρκωμα Ewing, κακόηθες μελάνωμα, οστεοσάρκωμα, όγκους των όρχεων, και καρκίνο του θυρεοειδούς.
Παρά τις προσπάθειες, μερικοί μεταστατικοί όγκοι στον πνεύμονα δεν μπορούν να ταξινομηθούν αναφορικά με την πρωτοπαθή εστία τους, αλλα΄αυτό συμβαίνει στην μειονότητα των περιπτώσεων.
Οι πνευμονικές μεταστάσεις μπορεί να είναι παρεγχυματικές ή ενδοβρογχικές, μονήρεις ή πολλαπλές. Η συνηθέστερη ακτινογραφική εικόνα είναι εκείνη των πολλαπλών καλώς αφοριζομένων οζιδίων με ή χωρίς τήξη. Οι ενδοβρογχικές μεταστάσεις εντοπίζονται βρογχοσκοπικά, αλλά μπορεί να αποδειχθεί δυσχερής η διάκρισή τους από πρωτοπαθείς όγκους των πνευμόνων, εκτός και αν πρόκειται για γνωστή περίπτωση εξωπνευμονικής νεοπλασίας. Κυτοπαθολογικά, οι μεταστατικοί όγκοι είναι παρόμοιοι με τους πρωτοπαθείς όγκους.
κλινική εικόνα
Οι μεταστατικοί όγκοι στον πνεύμονα είναι, συνήθως, ασυμπτωματικοί, με συστηματικά συμπτώματα, σχετιζόμενα σε μεταστατικές παθήσεις και σε εκείνα που αποδίδονται στον πρωτοπαθή όγκο. Μερικές φορές, η μεταστατική νόσος εμφανίζεται με αιμόπτυση και πνευμοθώρακα.
παθολογική ανατομία
Τα κακοήθη κύτταρα φτάνουν στους πνεύμονες, μέσω της πνευμονικής κυκλοφορίας, όπου ενσφηνώνονται σε έναν από τους μικρούς, περιφερικούς κλάδους της.
απεικονιστικά ευρήματα
Οι μεταστατικοί όγκοι, συχνά, αναγνωρίζονται στην κλασικοί ακτινογραφία, εφόσον είναι ευμεγέθεις και πολυάριθμοι, αν κα, γενικά, η ακτινογρφία θώρακος έχει χαμηλή ευαιοσθησία στη διάκρισή τους.
Αντίθετα, η αξονική τομογραφία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην αποτύπωση πνευμονικών οζιδίων, μγέθους, ακόμη και βοτρυδίου (0.7cm). Τυπικά, οι μεταστατικοί όγκοι εμφανίζονται ως επίταση της αππεικονίσεως μαλακών ιστών, καλώς διαγραφόμενες, κυκλοτερείς σκιάσεις, ποικίλλου μεγέθους, συχνότερα στην περιφέρεια των πνευμόνων.
Μερικές φορές πρέπει να διαφορισθεί από ένα κοκκίωμα. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, αναγνωρίζετασι ένα αγγείο που καταλήγεις επ΄αυτών, που έχει κληθεί ως τροφοδοτικό αγγείο. Είναι ασαφές, εάν αυτό αποτελεί αληθές εύρημα ή εάν είναι περιγραφές παλαιότερων τομογραφιών με παχύτερες τομές, που οφείλεται σε μεσοστάθμιση όγκου. Μερικοί πρωτοπαθείς όγκοι έχουν την τάση να παρέχουν πολυάριθμμές κεχροειδούς διαμετρήματος μεταστάσεις (κεγχρεοειδές πρότυπο). Αντίθετα, άλλοι όγκοι έχουν την τάση της μπονήρους μεταστάσεως. Σ΄αυτούς περιλαμβάνονται:$
Το βρογχοκυψελιδικό καρκίνωμα και τα αδενοκαρκινώματα έχουν τάση να μιμούνται πύκνωση και αναπτύσσονται σε λεπιδοειδείς διατάξεις, μάλλον, παρά να απωθούν ή να καταστρέφουν το κυψελιδικό τοίχωμα, διαμορφώνοντας, έτσι, εικόνα πυκνώσεως, ακόμη και συνοδευόμενη με αεροβρογχόγραμμα. Οι μεταστάσεις μπορεί να εμφανίσουν εκσκαφή σε χαμηλή αναλογία <4% των περιπτώσεων, συχνότερα οφειλόμενες σε επιθηλιακούς όγκους της κεφαλής, του τραχήλου, του ίδιου του πνεύμονος.
βλέπε: μεταστάσεις στον πνεύμονα
βιβλιογραφία
1. Akira M, Atagi S, Kawahara M, et al. High-resolution CT findings of diffuse bronchioloalveolar carcinoma in 38 patients. AJR Am J Roentgenol 1999;173:1623-1629.
2. Davis SD. CT evaluation for pulmonary metastases in patients with extrathoracic malignancy. Radiology 1991;180:1-12.