Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Η ΧΑΠ είναι ετερογενής πάθηση που προσβάλλει ποικιλία ατόμων, με διαφορετικό τρόπο, διαμορφώνοντας πλειάδα φαινοτύπων. Η διάγνωση της ΧΑΠ εξαρτάται από τη διαγνωστική υποψία, ως αίτιο δύσπνοιας ή βήχα, την  προσεκτική αποτύπωση των σημείων, και επιβεβαιώνεται με τη σύγκριση της προ και μετά βρογχοδιαστολή σπιρομετρήσεως. Καθώς πρόκειται για πολυπαραγοντική πάθηση, πρέπει, επίσης, να αξιολογηθούν τα χαρακτηριστικά της δύσπνοιας, ο περιορισμός στη σωματική καταπόνηση και τα κλινικά χαρακτηριστικά της παθολογικής οντότητας που περιγραφικά καλούμε "παρόξυνση". Λόγω της βραδύτατης εξελικτικής πορείας της παθήσεως, (βραδεία δράση πρωτεολυτικών ενζύμων, καταστροφή ελαστικών ινών, υπερτροφία βλεννογόνιων αδένων, μεταπλασία καλυκοειδών κυττάρων), παρατηρείται πολύ παρατεταμένος χρόνος μέχρι την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων, που είναι βήχας, απόχρεμψη, δύσπνοια κοπώσεως, "επεισόδια λοιμώξεων" και βέβαια, η πάροδος της ηλικίας.
Μεγάλη αναπνευστική εφεδρεία, βραδυτάτη εξέλιξη
Ιστορικό βήχα αποχρέμψεως
Επεισόδια λοιμώξεων αναπνευστικού, προοδευτικά επιβραδυνόμενης αποδρομής
Δύσπνοια κοπώσεως
Δύσπνοια ηρεμίας
Διαταραχές ανταλλαγής αερίων ⇒ υποξαιμία/υπερκαπνία
Υποξαιμία κατά την κόπωση αλλά όχι σε όλους τους ασθενείς, σε μερικούς με τη κόπωση η paO2 αυξάνεται
Διαταραχές συμπεριφοράς, προσωπικότητας
Πολυκυτταραιμία, κυάνωση
Αϋπνία, αναστροφή ύπνου, πρωινή κεφαλαλγία, αίσθημα κοπώσεως
Γενικά, η ηλικία δεν συνεπάγεται έκπτωση της αναπνευστικής λειτουργίας, καθώς η ετήσια μείωση του FEV1 είναι περίπου 30 ml επί υγιών, έναντι 65 ml επί ασθενών με ΧΑΠ. Η σπιρομέτρηση κατέχι κεντρική θέση στην διάγνωση της ΧΑΠ, όπως και η διάχυση, με την οποία διακρίνεται η χρονία βρογχίτιδα από το πνευμονικό εμφύσημα. Ο επόμενος πίνακας διευκολύνει τη διάκριση μεταξύ των διαφόρων αποφρακτικών πνευμονικών συνδρόμων.Σύμφωνα με τον πίνακα, η διάγνωση της ΧΑΠ, περιλαμβάνει σπιρομέτρηση κι έλεγχο αναστρεψιμότητας, μέτρηση ικανότητας διαχύσεως, και έλεγχο βρογχικής αντιδραστικότητας με δοκιμασία μεταχολίνης ή μανιτόλης.
Στα πρώιμα στάδια της παθήσεως η ΧΑΠ, μπροεί να εκδηλωνεται με ήπια συμπτώματα ή να παραμένει κλινικά σιωπηλή. Η υποκείμενη φλεγμονή, εν τούτοις, ενεργός, από το στάδιο 0/1, πυροδοτεί μηχανισμούς που απολήγουν σε βλάβες στους αεραγωγούς ή το πνευμονικό παρέγχυμα.  Κάθε ασθενεής ιεραρχεί τα συμπτώματά του διαφορετικά.
  Γενικά, υπόνοιες για τη πάθηση τίθενται επί κάθε ασθενούς, ηλικίας >40 ετών, που είναι εκτεθειμένος σ΄έναν παράγοντα κινδύνου (π.χ., κάπνισμα) και εμφανίζει ένα από τα επόμενα συμπτώματα:
Δύσπνοια κοπώσεως,
χρόνιος βήχας,
τακτική αποβολή πτυέλων
συχνή "χειμερινή" βρογχίτις.
συριγμό. Επί υποψίας της παθήσεως, ο ασθενής πρέπει να ερωτηθεί: για:
απώλεια βάρους
δυσανοχή στη σωματική άσκηση
νυκτερινές αφυπνίσεις
οιδήματα σφυρών
αίσθημα κοπώσεως
άτυπες θωρακαλγίες
αιμόπτυση. Τα τελευταία δύο σύμπτώματα, δεν είναι συνήθη επί ΧΑΠ, και εγείρουν υπόνοιες για άλλες παθήσεις.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων, η δύσπνοια, είναι το κεντρικό σύμπτωμα. Η δύσπνοια πρέπει να βαθμονομείται, ανάλογα με το βαθμό ασκήσεως που απαιτείται για να εμφανιστεί. Στον πίνακα καταχωρούνται οι 5 βαθμοί δύπνοιας, σύμφωνα με το Medical Research Council, MRC.
Όπως και στις υπόλοιπες πνευμονοπάθειες, κανένα πνευμονικό σύμπτωμα δεν είναι ποαθογνωμονικό συγκεκριμένης παθολογικής εκτροπής. Ο βήχας είναι σύνηθες σύμπτωμα, συχνά αποδιδόμενο στην καπνιστική συνήθεια (βήχας των καπνιστών) ενώ από τους ασθενείς εκλαμβάνεται επιπόλαια, ως απλό παρακολούθημα του τσιγάρου «τσιγαρόβηχας». Αποτελεί πρώιμο δείκτη της παθήσεως.
Συχνά αναφέρεται ιστορικό συχνών λοιμώξεων που συνοδεύονται με βήχα, πυώδη απόχρεμψη, αιμόφυρτα πτύελα και δύσπνοια. Αργότερα, ο ασθενής μπορεί να παρατηρήσει ότι προοδευτικά, τα επεισόδια των λοιμώξεων είναι συχνότερα και αποδράμουν μετά παρέλευση προοδευτικά περισσότερων ημερών.
Οι περισσότεροι ασθενείς αναπτύσσουν διαταραχές αερισμού αιματώσεως  με υποξαιμία ή/και υπερκαπνία. Η υποξαιμία συνοδεύεται με διαταραχές συμπεριφοράς και προσωπικότητας, ιδίως, στους ηλικιωμένους, πολυκυτταραιμία κια κυάνωση. Η χρόνια υπερκαπνία προκαλεί κεφαλαγία, ιδίως κατά την πρωινή έγερση, επίμονη αϋπνία και αναστροφή του ύπνου (υπνηλία και αίσθημα κοπώσεως κατά τη διάρκεια της ημέρας). 

βλέπε: διαγνωστικά κριτήρια 2
Κανένα από τα προαναφερόμενα συμπτώματα δεν είναι παθογνωμονικό της ΧΑΠ και πληθώρα άλλων πνευμονοπαθειών μπορεί να εκδηλώνονται με παρόμοια συμπτώματα, σημεία και σπιρομετρικά αποτελέσματα.  Οι παθήσεις αυτές, εκτός από το να μιμούνται τη ΧΑΠ, μπορούν, επίσης, να συνυπάρχουν επί ασθενούς με ΧΑΠ.

Ακριβώς, όπως η σπιρομέτρηση πληθώρα άλλων εξετάσεων μπορούν να συνεισφέρουν στη διάγνωση της ΧΑΠ. Ειδικές εξετάσεις απαιτούνται ανάλογα με τα κλινικά ευρήματα. Σε αυτές περιλαμβάνονται:
1. ακτινογραφία θώρακος, για τον αποκλεισμό άλλων παθολογικών καταστάσεων.
2.πλήρης αιμοατολογικόςέλεγχος για την αναγνώριση αναιμία ή πολυκυτταραιμίας.
υπολογισμός του δείκτη σωματικής μάζας, BMI.
Απαιτούνται περισσότερες εξετάσεις προκειμένου να εξασφαλιστεί η διαχείριση σε μερικές περιπτώσεις. Σ΄αυτές περιλαμβάνονται:

μέτρηση της α1ΑΤ εάν πρόκειται για ασθενή ηλικίας <40 ετών, έχει περιορισμένο ή αρνητικό καπνιστικό ή οικογενειακό ιστορικό. Στους ασθενείς με ανεπάρκεια α1ΑΤ πρέπει να ελέγχεται η πιθανότητα χορηγήσεως ειδικής θεραπείας.
1. Έλεγχος ικανότητας διαχύσεως για να εξηγηθούν συμπτώματα που είναι δυσανάλογα προς την σπιρομετρική εκτίμηση.
2. αξονική τομογραφία θώρακος, επίσης, ια να εξηγηθούν συμπτώματα που είναι δυσανάλογα προς την σπιρομετρική εκτίμηση ή για να διευκρινισθούν ακτινολογικά ευρήματα. Ή για να εκτιμηθεί η καταλληλότητα εγχειρητικής διορθώσεως της υπερεκτπύξεως. ΗΚΓ, για τον έλεγχο της χρόνιας πνευμονικής καρδίας.
3. υπερηχοκαρδιογράφημα. για τον ίδιο ώς προηγουμένως λόγο.
ΑΑΑΑ, και παλμική οξυμετρία, για την εκτίμηση της χορηγήεως οίκοι οξυγονοθεραπείας. καλλιέργειες πτυέλων, για την ταυτοποίηση παθογόνων στο τραχειοβρογχικό δένδρο.
διαφορική διάγνωση