Δοκιμασίες κοπώσεως, κλιμακωτές

εισαγωγή 

Η εκτίμηση των αποδόσεων στις δοκιμασίες κοπώσεως που βασίζονται στην προέκταση των δεδομένων υπομέγιστων προσπαθειών (ιδίως της καρδιακής συχνόητας)  είναι επισφαλής σε ασθενείς με ΧΑΠ επειδή οι ασθενείς αυτοί, συνήθως δεν φτάνουν το προβλεπόμενο όριο της καρδιακής συχνότητας. Οι λόγοι αυτοί οδήγησαν στο σχεδιαμσό πρότυπων δοκιμασιών κοπώσεως, οι οποίες κατέστησαν προσιτές σε κλινικές διατάξεις, με τη βοήθεια κατάλληλου λογισμικού.  

δοκιμασίες κλιμακωτής κοπώσεως

Το χρυσό πρότυπο των δοκιμασιών καρδιοπνευμονικής κοπώσεως είναι οι κλιμακωτές.  Καθώς εξαντλεί όλες τις διαθέσιμες εφεδρείες για παροχή έργου του εξεταζόμενου, οι κλιμακωτές δοκιμασίες κοπώσεως αποτελούν δοκιμασίες επιλογής, επειδή εισφέρουν: [α] στην εκτίμηση της εκπτώσεως της ικανότητας στην άσκηση, [β] εισφέρουν στην αναζήτηση των παραγόντων που εμπλέκονται στον περιορισμό της ικανότητας στην άσκηση, [γ] και τα αποτελέσματά τους λαμβάνονται υπ΄όψη για την κατάστρωση των προγραμμάτων αποκαταστάσεως. Για όλες τις αυτές τις ενδείξεις, οι κλιμακωτές δοκιμασίες κοπώσεως είναι χρήσιμες επειδή παρέχουν μετρήσεις - κλειδιά που δεν μπορούν να παραληφθούν με εξετάσεις ηρεμίας, για τη λειτορυγική αξιολόγηση του καρδιοπνευμονικού συστήματος, τα ευρήματα από την Ανάλυση αερίων αρτηριακού αίματος και οξεοβασικής ισορροπίας ή άλλων, λιγότερο αποδοτικών, δοκιμασιών. 

Με τις κλιμακωτές δοκιμασίες κοπώσεως εξετάζονται οι επιδράσεις του βαθμιαία αυξανόμενου έργου στις διάφορες παραμέτρους καρδιοπνευμονικής λειτουργίας που καταγράφονται, χωρίς να αναμένεται η σταθεροποίηση της καταναλώσεως Ο₂ και της παραγωγής CO₂. Με τη διάταξη αυτή, επιδιώκεται να προσεγγισθεί το μέγιστο δυνατό φορτίο έργου που μπορεί να ανεχτεί ο εξεταζόμενος. Προς το σκοπό αυτό, το έργο προοδευτικά αυξάνεται σε προκαθορισμένα χρονικά διαστήματα (διάρκειας 1-6 λεπτών, ανάλογα με το είδος των μετρήσεων, που επιδιώκονται) και οι μετρήσεις όλων των παραμέτρων πραγματοποιούνται προς το τέλος κάθε σταδίου. Η διάρκεια των διαφόρων σταδίων στις κλιμακωτές διατάξεις καρδιοπνευμονικής κοπώσεως μπορεί να μην είναι επαρκής προς εγκατάσταση σταθεροποιημένων συνθηκών, ως προς τις ελεγχόμενες παραμέτρους, πχ., του αερισμού, της ανταλλαγής αερίων και της καρδιαγγειακής αποκρίσεως. Η δοκιμασία καρδιοπνευμονικής κοπώσεως του τύπου αυτού παραγγέλλεται εάν επιδιώκεται η αναγνώριση της μέγιστης ικανότητας του εξεταζόμενου στην παραγωγή έργου.

Οι κλιμακωτές δοκιμασίες κοπώσεως αποτελούν εξετάσεις αναφοράς για τον έλεγχο των διαφόρων καρδιο-πνευμονοπαθειών και των συμδρόμων  δυσπροασαρμοστίας του μεταβολισμού. Με τα πρωτόκολλα αυτά επιτρέπεται η ταυτοποίηση εκείνων των φυσιολογικών δεικτών με σημαίνουσα προγνωστική αξία και σ΄αυτούς περιλαμβάνεται το κατώφλι γαλακτικού οξέος και το μέγιστο της καταναλώσεως οξυγόνου (ΘL, V̇Ο_{2 rest}  του οποίου η φυσιολογική τιμή κυμαίνεται ~250 ml/min, 3.5-4.0 ml/min/kg), όπως και δείκτες από τις φυσιολογικέ ςαπαντ΄σηεις, κατά την άσκηση, όπως η σχέση V̇Ο₂ – WR όπως και η σχέση του ολικού αερισμού και της παραγωγής CO₂ (V̇E-V̇CO₂).

βλέπε: [α] άσκηση στις καρδιοπάθειες, [β] άσκηση στις πνευμονοπάθειες.

δοκιμασία 6λεπτης βαδίσεως