Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

  Φλεγμονή του μέσου ωτός. Λοίμωξη με ταχεία έναρξη των συμπτωμάτων και εμφανίση των σημείων φλεγμονής του μέοου ωτός, που εκδηλώνεται με ένα ή περισσότερα από τα επόμενα:

1. ωταλγία, που "παράγεται" α με την έλξη του λοβίου σε μερικά νήπια)

2. απώλεια ακοής

3. πυρετός

4. ευερεθιστόττης

Η μέση ωτίτις, με συγκέντρωση εξιδρώματος στην κοιλότητα τοπυ μέσοπυ ωτός, διαφέρει από την οξεία μέση ωτίτιδα κατά το ότι τα συμπτώματα και σημεία της οξείας φλεγμονής απουσιάζουν. Η μέση ωτίτις είναι συχνή στα νήπια και τα παιδιά. Στους παράγοντες κινδύνου αναφέρονται οι χειμερινοίμήνες, η παραμονή σε κέντραημερήσια φορντίδας (βρεφονηοπιακούς σταθμούς), η πρώιμη διακοπή του θηλασμού, η μετανάστευση, η πρώιμη ηλικία, κατά την πρώτη λοίμωξη, και η ρινοφαρυγγική αποίκιση με παθογόνα που προκαλούν μέση ωτίτιδα. 

παθοφυσιολογία

Η οξεία, βακτηριακή ωτίτιδα, συνήθως ακολουθεί ιογενή λοίμωξη των ανώτερων αναπνευστικών αεραγωγών (44%), που προκαλεί δυσλειτουργία των ευσταχιανών σαλπίγγων, και οίδημα του βλεννογόνου του μέσου ωτός. Ως συχνότερο αίτιο αναφέρεται ο Streptococcus pneumoniae, (20-35%), καθώς και μη τυποποιημένα στλέχη του αιμόφιλου της γρίππης (20%) και της Μοραξέλλας (30%). Τα απομονούμενα στελέχη του Streptococcus pneumoniae, συνήθως είναι μέσης ευαισθησίας στις πενικιλλίνες (8-34%), ενώ μερικά στελέχη εμφανίζουν υψηλή ανθεκτικότητα (12-21%). Τα ανθεκτικά στην πενικιλλίνη στελέχη, συνήθως,είναι ανθεκτικάμ και σε άλλα αντιβιοτικά. Η ανθεκτικότητα στα β-λακταμικά του αιμόφιλου αφορούν στο 23-35% των περιπτώσεων, ενώ η μοραξέλλα είναι ανθεκτική περίπου στο 100%.

κλινική εικόνα

Η οξεία μέση ωτίτις εμφανίζεται αιφνιδίως, ως ωταλγία, ευερεθιστότητα, βάρος στο αυτί, που συνοδεύεται από σημεία, όπως η γκριζωπή, οιδηματική, πιεσμένη και δυσκίντη ακουστική μεμβράνη. Συνήθως συνοδεύεται από λόίμωξη των ανώτερων αναπνευσιτκών οδών, όπως φαρυγγίτιδα, ρινίτιδα, ρινική συμφόρηση και βήχα. Η λύση αναμένεται σε 1 εβδομάδα, αλλά ο πόνος  και ο πυρετός αίρονται σε 2-3 ημέρες. Τα περισσότερα παιδιά αποκαθίστανται σε διάστημα 7 ημέρων. Η εξίδρωση αποσύρρεται αργά και εξαφανίζεται σε διάστημα 3 μηνών. 

Θεραπεία

Ο στόχος της θεραπείας είναι η μείωση της εντάσεως των συμπτωμάτων και των σημείων, η εκρίζωση της λοιμώξεως και η αναχαίτιση των επιπλοκών. Η αποφυγή μη χρήσιμων αντιβιοτικών είναι, επίσης, κύριος στόχος της θεραπείας της εκ πνευμονιόκοκκου μέσης ωτίτιδας,

Η αντιμικροβιακή θεραπεία, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της μέσης ωτίτιδας, αν και μεγάλη αναλογία παιδιών-ασθενών θα παρουσιάσει αυτόματη υποχώρηση με συμπτωματική αγωγή. Η χορήγηση των αντιβιοτικών επιταχύνει την ύφεση των συμπτωμάτων κατά 1 ημέρα. Η επιβραδυνόμενη χροήγηση αντιβιοτικών, μετά 48-72 ώρες, σε παιδιά 6 μηνών έως 2 τών, θα απολήξει στη μείωση των παρενεργειών από τα αντιβιοτικά και την αποτροπή της αναπτύξεως ανθεκτικών στελεχών.

Χορηγείται ακεταμινοφαίνη (παρακεταμόλη) ή άλλο μη στεροειδές (όπως η ιβομπρουφαίνη) αντιφλεγμονώδες για την ανακούφιση από τη φλεγμονή και την κακουχία. Αποσυμφορητικά της ρινός, αντιισταμινικά, τοπικά κορτικοστεροειδή ή αποχρεμπτικά δεν έχουν αποδείξει  τη θεραπευτική τους σημαντικότητα. Η χειρουργική εισαγωγή σωλήνος Τ μέσω τυμπανοστομίας είναι ένα δραστικό μέσον για τις επαναλμβανόμενες λοιμώξεις.

Υψηλές δόσεις  αμοξυκιλλίνης  (80 to 90 mg/kg/ημέρα) ή αμπικιλλίνης+σουλβακτάμης είναι το αντιβιοτικό επιλογής. Επι αποτυχίας, χορηγείται αμοξυκιλλίνη+κλαβουλανικό οξύ (φάρμακο επιλογής) ή σεφουροξίμη, ή ενδομυϊκώς σεφτριαξόνη.  Η βραχυπερίοδες χορηγήσεις (<7 ημερών) δεν πλεονεκτούν έναντι των συνήθους διάρκειας και δεν πρέπει να επιλέγονται.

θεραπεία προφυλάξεως με αντιβιοτικά

Ως υποτροπιάζουσα μέση ωτίτις ορίζεται η εμφάνιση τουλάχιστον τριών επεισοδίων κατά τους τελευταίους 6μήνες ή 4 επεισοδίων στον τελευταίο χρόνο. Η υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα, σε παιδιά κάτω των 3 ετών, απειλεί για απώλεια ακοής, δυσχέρειες ομιλίας και μείωση γνωστικής ικανότητας. Η προφυλακτική χορήγηση αντιβιοτικών, γενικά, δεν έχει αποδειχθεί επωφελής. 

Ο εμβολιασμός με εμβόλιο γρίππης (μείωση κατά 36% της υποτροπιάζουσας λοιμώξεως) και κατά του πνευμονοκόκκου μπορεί να αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο των λοιμώξεων του μέσου ωτός, ιδιαίτερα σε εκείνους με υποτροπιάζοντα επεισόδια.

βλέπε: μέση, εξδρωματική ωτίτις