Η σπιρομέτρηση χρησιμοποιείται για τη μέτρηση των εισ(εκ)πνευστικών ροών και όγκων του αέρος στον πνεύμονα. Οι μετακινούμενοι όγκοι μετρώνται με την άμεση σπιρομέτρηση, οι αμετακίνητοι όγκοι, με την έμμεση. Είναι η κοινότερη δοκιμασία λειτουργικού ελέγχου αναπνοής, για την εκτίμηση ασθενών με αναπνευστικά συμπτώματα ή συστηματικές παθήσεις με επινέμηση του αναπνευστικού (►). Για την αποφυγή επιμολύνσεων, προτείνεται η χρησιμοποίηση μιας χρήσεως αποστειρομένων μετατροπέων ροής, που, πρακτικά, αποκλείει τη μετάδοση μολύνσεων από ασθενή σε ασθενή, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αποστειρωμένα επιστόμια, μιας χρήσεως. Εναλλακτικά, πρέπει να υποδεικνύεται στους ασθενείς να μην εισπνέουν μέσα από το σπιρόμετρο, πριν την εκτέλεση της μεγίστης εκπνευστικής προσπάθειάς τους.
Γενικά, υπάρχουν τρεις τύποι σπιρομετρήσεως:
[α] η καμπύλη όγκου χρόνου, όπως στο παραπάνω σχήμα,
[β] η καπμπύλη όγκου-ροής, όπως στο λήμμα (►),
[γ] η καμπύλη ροής - χρόνου.
Από τις μορφολογικές αυτές πασραλλαγές, η συχνότερα χρησιμοποιούμενη είναι η καμπύλη όγκου-ροής, στην ανάλυση της οποίας, κυρίως, εξαντλείται το παρόν και συναφή λήμματα.
Η καμπύλη ροής-χρόνου, δεν έχει τύχει ευρείας χρησιμοποιήσεως.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο όγκος που μετριέται με τη δοκιμασία της καμπύλης ροής-όγκου διαφέρει σημαντικά από τις μεταβολές του όγκου αέρος που παρατηρούνται μέσα στο θώρακα. Είναι γνωστό ότι κατά τη διάρκεια δυναμικής εκπνοής, μέρος της ελαττώσεως του απόλυτου όγκου του ενδοπνευμονικού αέρα δεν οφείλεται στη σταδιακή εκπνοή αυτού, αλλά στη (δυναμική) συμπίεσή του. Η διάκριση ανάμεσα στην εκπνοή αέρα, μετρημένη στο στόμα, και της συμπιέσεως του εναπομείναντος στο θώρακα (που μπορεί να μετρηθεί μέσω πληθυσμογράφου) τείνει να είναι μεγαλύτερη, με την αύξηση της προσπάθειας, που καταβάλλει ο εξεταζόμενος, μέσω των επικουρικών εκπνευστικών του μυών, ιδίως, όταν οι αντιστάσεις των ενδοθωρακικών αεραγωγών είναι αυξημένες.
Στιγμιαία βίαιη εισπνευστική ταχύτητα ροής, instantaneous forced inspiratory flow rate, FIFx%, FIF75%, FIF50%, FIF25%
Στιγμιαία βίαιη εκπνευστική ροή, instantaneous forced expiratory flow rate, FEFx%, FEF25%, FEF50%, και FEF75%
H σπιρομέτρηση είναι θεμελιώδης μέτρηση της αναπνευστικής λειτουργίας. Κατ΄αυτή, μετριέται απ΄ευθείας ο όγκος αέρος που εισπ[νέεται ή εκπνέεται από τον εξεταζόμενο, ως συνάρτηση του χρόνου. Εναλλακτικά, μπορεί να μετρηθεί η ροή, υπό τηνν οποία εισπνέεται ή εκπνέται αέρας συναρτήσει του όγκου, που έχει ήδη εκπνευσθεί (εισπνευσθεί) ή που υπολείπεται να εκπνευσθεί (εισπνευσθεί). Επομένως, από ένα σπιρόμετρο εκδίδονται ως αποτελέσματα, οι όγκοι (l) ή οι ροές (l/sec) που εκπνέονται (εισπνέονται). Παρ΄όλο ότι οι μετρήσεις αυτές μπορεί να μετρηθούν στην ήρεμη αναπνοή, οι περισσότεροι φυσιολόγοι της αναπνοής προτιμούν τη μέτρηση σε συνθήκες δυναμικής αναπνοής, από το επίπεδο της TLC προς το επίπεδο του RV, ή αντίστροφα. Στον επόμενο πίνακα καταχωρούνται οι δυνατές μετρήσεις που μπορεί να διεξαχθούν κατά τη διάκρκεια μιας δυναμικής εκπνοής/εισπνοής.
|