Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Ο έλεγχος της αναπνοής επηρεάζεται από την ενδογενή ρυθμικότητα που μπορεί τροποποιηθεί από νευρικές και χημικές ώσεις[i]. Εξυπηρετείται μέσω τελικών νευρικών οδών από το φρενικό ν., τα νεύρα των μεσοπλευρίων μυών, κ.ά. Ο πνευμονικός αερισμός, επομένως, καθορίζεται από: [1] αυτόματες ανάπαυλες μεταξύ διαδοχικών ώσεων προς τους μύες της εισπνοής (και τις ενεργητικές μορφές της εκπνοής), που καθορίζουν το ρυθμό της αναπνοής· [2] τη συχνότητα των νευρικών ώσεων που διακινούνται μέσω των συγκεκριμένων νευρικών ινών προς τις κινητικές μονάδες που η κάθε μια ελέγχει. [3] τη διάρκεια της δραστηριότητας της νευρικής ώσεως. [4] τον αριθμό των κινητικών μονάδων που ενεργοποιούνται σε κάθε εισπνοή ή εκπνοή.
Εικόνα 1. νευρικός έλεγχος αναπνοής
σχηματική αναπαράσταση του κεντρικού ελέγχου αναπνοής. Οι νωτιαίοι μονονευρώνες που ελέγχουν τους αναπνευστικούς μύες, ελέγχονται τόσο από αυτόνομες ίνες (μεταβολισμός), που άρχονται στον προμήλη, όσο και από εκούσια (συμπεριφοριολογικά) κέντρα, του εγκεφαλικού φλοιού.
Οι εξόδοι των ώσεων που οδηγούν την αναπνοή, μέσω μεταβολικού (εκ του αυτόνομου) ελέγχου αναπνοής τροποποιούνται από χημικές και κεντρομόλες "πληροφορίες" τόσο από κεντρικές, όσο και από περιφερικές θέσεις και μεταδίδονται στους μύες μέσω του δικυτωτού σχηματισμού. Επιπλέον, όμως, ο τύπος του αναπνεόμενου όγκου επηρεάζεται από συμπεριφεοριολογικά δεδομένα μέσω του φλοιωδο-νωτιαίων κέντρων Το τελευταίο ισχύει ιδίως επί ατόμων σε εγρήγορση και επί REM ύπνου αλλά πολύ λιγότερο σε μη REM ύπνο.
Η παροχή Ο₂, η απαγωγή CO₂ και η διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας του οργανισμού εξαρτώνται από αυξομειώσεις του πνευμονικού αερισμού, που είναι αποτέλεσμα άμεσων προσαρμογών σε μεταβολές του CO₂, Ο₂, και pH, μέσω διεγέρσεων από μηχανικά και αισθητικά ερεθίσματα που προέρχονται από ποικιλία δομών στους πνεύμονες και το θωρακικό τοίχωμα, και, πιθανόν, από τους μύες και τις αρθρώσεις, κατά την άσκηση. Ο έλεγχος της αναπνοής βασίζεται σ΄ένα πολύπλοκο σύστημα λήψεων μέσω νευρικών και χημικών υποδοχέων, οι οποίες αξιοποιούνται στο κέντρο της αναπνοής, από όπου εκπορεύονται ώσεις προς τους αναπνευστικούς μύες για την εκτέλεση προδιαγεγραμμένου μέτρου συχνότητας και βάθους αναπνοής.
|αυτόνομος έλεχγος αναπνοής |έλεγχος αναπνοής από φλοιώδη κέντρα|μηχανοϋποδοχείς|χημειοϋποδοχείς|μεταβολικοί υποδοχείς||διαταραχές ελέγχου αναπνοής||