Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

3η αναθεώρηση, 12/2016
Παθολογική κατάσταση συσσώρευσης λίπους στο σώμα. Στους ενήλικους, οι καταστροφικές συνέπειες του πρόσθετου βάρους, παρατηρούνται όταν ο δείκτης μάζας σώματος ξεπερνά τα 25 kg/m².κάνε κλικ Η παχυσαρκία ορίζεται από δείκτη μάζας σώματος >30 kg/m². Για παράδειγμα, σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό, ένα άτομο ύψους 171 cm, χαρακτηρίζεται ως παχύσαρκο αν ζυγίζει περισσότερο από 85,95 κιλά. Η παχυσαρκία, αποτελεί την πιο κοινή μεταβολική/διατροφική ασθένεια στις Η.Π.Α. Ποσοστό μεγαλύτερο από το 50% του ενήλικου πληθυσμού, θεωρείται υπέρβαρο. Η παχυσαρκία παρατηρείται συχνότερα σε γυναίκες, σε μειονότητες και άπορους. Τα παχύσαρκα άτομα εμφανίζουν υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης, καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρκίνου και άλλων ασθενειών. Επιπροσθέτως, τα παχύσαρκα άτομα επιβαρύνονται και σε ψυχολογικό καθώς και κοινωνικό επίπεδο. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Η παχυσαρκία εμφανίζεται ως το αποτέλεσμα μιας ανισορροπίας, μεταξύ της καταναλωθείσας τροφής και της ενέργειας που ξοδεύεται, όμως τα κυριότερα αίτια είναι πολυπλοκστερα. Γενετικές, ορμονικές και νευρολογικές επιρροές, συμβάλλουν σημαντικά στην πρόσληψη και την απώλεια βάρους. Επίσης, κάποιες φαρμακευτικές αγωγές (π.χ. τρι-κυκλικές ενώσεις που χορηγούνται ως αντικαταθλιπτικά, ινσουλίνη και σουλφονυλουρικές ενώσεις), μπορούν να οδηγήσουν τους ασθενείς στην πρόσληψη βάρους.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Οι προσπάθειες απώλειας βάρους, χαρακτηρίζονται συνήθως ανεπιτυχείς. Ωστόσο, γεύματα χαμηλής θερμιδικής αξίας, αύξηση στα επίπεδα σωματικής άσκησης και ψυχολογική υποστήριξη από ειδικούς, μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο. Φαρμακευτικές ουσίες που υποβοηθούν την απώλεια βάρους, όπως αμφεταμίνες ή ενώσεις με δράσεις όμοιες με των αμφεταμινών, χαρακτηρίζονται από πληθώρα παρενεργειών (π.χ. βλάβες των καρδιακών βαλβίδων από φενφλουραμίνες/φεντερμίνες, εθισμός σε σκευάσματα που προκαλούν ανορεξία). Θεραπείες με χειρουργικές επεμβάσεις είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν σε κάποιους ασθενείς.
ΔΙΑΙΤΑ: Η θερμιδική πρόσληψη θα πρέπει να είναι μικρότερη από την τιμή που απαιτείται φυσιολογικά για τη συντήρηση του βάρους του ατόμου, με την προϋπόθεση όμως ότι συμπεριλαμβάνονται όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία στη δίαιτα που ακολουθείται για την απώλεια βάρους. Μεγάλη μείωση στη θερμιδική πρόσληψη, είναι επικίνδυνη για την υγεία και πρέπει να αποφεύγεται, εκτός και αν πραγματοποιείται κάτω από αυστηρή επαγγελματική παρακολούθηση. Για πολλούς ασθενείς, οι οποίοι ανήκουν στο μέσο όρο βάρους και σωματικής άσκησης, ημερήσια πρόσληψη 1200 έως 1600 θερμίδων, είναι δυνατό να οδηγήσει σε σταδιακή απώλεια βάρους. Οι περισσότερες δίαιτες που οδηγούν σε ταχεία απώλεια βάρους, χαρακτηρίζονται από προσωρινά αποτελέσματα και εγκυμονούν κινδύνους.
ΑΣΚΗΣΗ: Οι διαιτητικές μεταβολές θα πρέπει να συνοδεύονται και από κάποιο συμπληρωματικό πρόγραμμα τακτικής σωματικής άσκησης. Με τον τρόπο αυτό, υποβοηθάται η ορθή εφαρμογή της δίαιτας, ενώ επίσης μεταβολίζεται το αποθηκευμένο λίπος. Για πολλά άτομα, 35 λεπτά ήπιας, καθημερινής σωματικής άσκησης (που μπορεί να αφορά σε συνεχόμενη άσκηση ή να πραγματοποιείται σε διακεκομμένα διαστήματα) μπορούν να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους, ενώ επίσης να επιφέρουν βελτίωση στη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος. Ωστόσο, κάποια προγράμματα γυμναστικής μπορούν να αποδειχθούν επικίνδυνα για ορισμένους ασθενείς προτείνεται επαγγελματική παρακολούθηση για άτομα με βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό που ξεκινούν κάποιο πρόγραμμα σωματικής άσκησης (π.χ. άτομα με ιστορικό καρδιοπάθειας ή πνευμονοπάθειας, αρθρίτιδας, σακχαρώδη διαβήτη και άλλων ασθενειών).
βλέπε: Η πνευμονική λειτουργία επί παθήσεων του μεταβολισμού| |παχυσαρκία |διαταραχές ελέγχου αναπνοής επί παχυσαρκίας|σύνδρομο υποαερισμού λόγω παχυσαρκίας|υπνοαπνοϊκό σύνδρομο και χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια |αναπνοή Cheyne-Stokes και υπνική άπνοια, επί χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας|σύνδρομο υποαερισμού|πνεύμων και παχυσαρκία|
καρδιαγγειακές παθήσεις και παχυσαρκία.  Η παχυσαρκία μειώνεται στις ομάδες υψηλότερου οικονομικού επιπέδου και αυξάνεται στις ομάδες χαμηλότερου. Η παχυσαρκία και η αύξηση σωματικού βάρους προδιαθέτει εκθέτει το άτομο σε υψηλότερο κίνδυνο φυσικής αδράνειας, υπερτάσεως, υπερλιπιδαιμίας και σακχαρώδους διαβήτη. Το υπερβολικό σωματικόπ βάρος και η παχυσαρκία αποτελούν κεντρικής σημασίας παράγοντες κινδύνου θανάτου και ανικανότητας παντού σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο επιπολασμός τους αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια. Οι υπάρχοντες παργοντες κινδύνου για καρδιομεταβολικές εκτροπέδς πρέπει να ελέγχονται μεταξύ των υπέρβαρων ή παχύσρακων ατόμων και να αντιμετοπίζονται σθεναρά με εφαρμογή κατάλληλου διαιτολογίου, φυσική άσκηση, ακόμη και φαρμακοθεραπεία, εάν παρίσταται ανάγκη. Ακόμη και μια μικρή μείωση του βάρους, η καρδιοπνευμονική λειτουργία του ασθενούς  βελτιώνεται μετά λήψη των ανωτέρων θεραπευτικών μέτρων, ακόμη και ένα δεν έχει επιτευχθεί ικανή απώλεια σωματικού βάρους.