Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Η ΧΑΠ καθορίζεται από μεταβολές τόσο στην μηχανική (που συνεπάγονται δυναμική υπερδιάταση (&) και υπαερισμό- υπερκαπνία) όσο και στους μηχανισμούς ανταλλαγής αερίων  στους πνεύμονες -που συνεπάγονται υποξαιμία). Κατά την εγρήγορση, στη διάρκεια της ημέρας, οι ασθενείς με ΧΑΠ υιοθετούν διάφορους προσαμοστικούς μηχανισμούς, προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τις δυσμενείς συνέπειες του υποαερισμού, είτε επιμηκύνοντας το χρόνο εκπνοής, π.χ., με την τεχνική της αναπνοής με σφιγμένα χείλη closed lips breathing (&, &, &) και προκειμένου να διατηρηθεί κυψελιδικός υποαερισμός.  
  Ο ύπνος, εν γένει, συνοδεύεται από ποικίλες μεταβολές του νευρικού ελέγχου της αναπνοής, που επηρεάζει τους προσαρμοστικούς μηχανισμούς που οι ασθενείς υιοθετούν κατά τη διάρκεια της ημέρας.
|μεταβολές της μηχανικής της αναπνοής επί ΧΑΠ|. Κατά τη διάρκεια του ύπνου παράγεται περιορισμός της εισπνευστικής ροής και, είναι γνωστό, ότι ακόμη και μικρές μεταβολές της εισπνευστικής ροής, επηρεάζουν τον εκπνευστικό χρόνο (&).   
Συμπερασματικά, ο ύπνος εισάγει μεταβολές στην μηχανική και τον τύπο της αναπνοής, που απολήγουν σε αύξηση του έργου αναπνοής, σε ασθενείς με ΧΑΠ. Έχει δειχθεί ότι ο υπεραερισμός συνδέεται με μείωση της απόδοσης του ύπνου σε ασθενείς με ΧΑΠ (&).    

Υπνική άπνοια επί ΧΑΠ. Οι διαταραχές αναπνοής κατά τον ύπνο, όπως:
[α] η σχετική με τον ύπνο υποξαιμία (που επίσης ονομάζεται ως νυκτερινή υποξαιμία αι συνήθως συντρέχει με ολοήμερη υποξαιμία και αναφέρεται σε περιπτώσεις μείωσης της PaO2>10 mmHg, η μείωση του SPO2 <88%, για διάστημα μεγαλύτερο των 5 λεπτών). Έχει διαπιστωθεί ότι ποσοστό ~ 70% ασθενών με ΧΑΠ, και ότι μπορεί να συμβεί ακόμη και σε ασθενείς με ΧΑΠ, οι οποίοι έχουν ημερήσιο κορεσμό >90-95% (&,&)
[β] η συνυπάρχουσα αποφρακτική υπνική άπνοια. Μέτρια ως σοβαρή αποφρακτικού τύπου υπνική άπνοια μπορεί διαπιστώνεται σε ποσσοτό 10-30% των ασθενών με ΧΑΠ, δηλαδή, ποσοστό, ανάλογο με εκείνο που παρατηρείται στον γενικό πληθυσμό (&,&,&,&). Πάντως δεν έχει ακόμη διαλευκανθεί εάν οι δύο παθολογικές καταστάσεις έχουν μεταξύ τους σχέση συννοσηρότητας ή απλά συνυπάρχουν στα πλαίσια της τυχαιότητας. 
[γ]υπαερισμός κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ο σχετιζόμενος με τον ύπνο υπαερισμός ορίζεται ως αύξηση κατά 10 mmHg, πέραν των φυσιολογικών ορίων της PaCO2 κατά τη διάρκεια του ύπνου, για διάστημα μεγαλύτερο των 10 λεπτών συγκριτικά με την εγρήγορση. Η επίπτωσή του στους ασθενείς με ΧΑΠ κυμαίνεται περί το 43% στους υπερκαπνικούς ασθενείς με ΧΑΠ, αλλά είναι σημαντικά χαμηλότερη (6-10%) στην περίοδο του ύπνου REM, σε ασθενείς με ήπια ΧΑΠ και φυσιολογικά αέρια αρτηριακού αίματος, κατά τη διάρκεια της ημέρας (&). 
[δ] αφυπνίσεις, σχετιζόμενες με αναπνευστικές προσπάθειες, ΑΣΑΠ.
Οι ΑΣΑΠ που επίσης ονομάζονται διακοπές του ύπνου λόγω επιδείνωσης της μηχανικής της αναπνοής μπορεί να αποτελούν κλινικό εύρημα ασθενών με ΧΑΠ. Η επίτπωση του φαινομένου παραμένει ασαφής (&,&,&) και η κλινική του σημασία μπορεί να περιορίζεται μόνο στους ασθενείς με σοβαρή ΧΑΠ και μεγαλύτεορ βαθμό υπερδιάτασης και μυϊκής αδυναμίας (&). Πάντως οι ΑΣΑΠ περιλαμβάνονται στην αναφορά μιας μελέτης ύπνου, θεω ρώντας ότι ανήκουν στα παθοφυσιολογικά πλαίσια του φάσματος της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Εν τούτοις, όμως, ειδικές λόγω ΧΑΠ μεταβολές, οφειλόμενες στη μηχανική των κατώτερων αναπνευστικών οδών μπορεί επίσης να εμπλέκεται στην εμφάνιση ΑΣΑΠ σε ασθενείς με ΧΑΠ.  
[ε] νυκτερινή υποξαιμία, χωρίς υποξαιμία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κατά τη διάρκεια εγρήγορσης του ασθενούς - κατά τη διάρκεια της ημέρας- Η λογική πίσω από τη θεραπεία της νυκτερινής υποξαιμίας βασίζεται στην παρατήρηση ότι η πνευμονική υπέρταση επί ΧΑΠ σχετίζεται με τη βαρύτητα των αποκορεσμών που παρατηρούνται κατά τη διάρκεια της νύκτας (στιγμιαίες, αλλά πολύ σοβαρές αυξήσεις των αντιστάσεων στα πνευμονικά αγγεία, αντανακλαστικής υφής, λόγω της αντίστοιχα στιγμιαία υποξαιμίας. 

η κεντρική υπνική άπνοια, οι αφυπνίσεις, και ο σχετικός με τον ύπνο υποαερισμός αναγνωρίζονται σε ποσοστό, περίπου, 40% στους ασθενείς με ΧΑΠ (&).Μέτρια προς σοβαρή υπνική άπνοια αποφρακτικού τύπου, είναι παρούσα στο 10-30% των ασθενών με ΧΑΠ, και είναι ανάλογη με τη συχνότητα στην κοινότητα. Αλλά ο συνδυασμός ΧΑΠ και υπνικής άπνοιας αποφρακτικού τύπου απολήγει σε χειρότερη πρόγνωση, συγκριτικά με την πρόγνωση επί ασθενών με ΧΑΠ ή υπνική άπνοια. Σημειώνεται ότι οι διαταραχές αναπνοής στον ύπνο υποδιαγιγνώσκονται είναι αναγκαίο να συπληρώνεται ένα υπνικό ιστορικό. Η διάγνωση διαταραχών αναπνοής στον ύπνο επί ασθενών με ΧΑΠ απαιτεί υψηλό δείκτη υπόνοιας, και τη πολυκαταγραφική δοκιιμασία ύπνου. Στις ενεδείξεις της περιλαμβάνεται η παχυσαρκία, ΒΜΙ>35, περίμετρος λαιμού >43 cm, στους άνδρες, ή >41 cm στις γυναίκες, οξυμετρία, SpO2<93%, υπερκαπνία κατά την διάρκεια της ημέρας, πνευμονική υπέρταση και χρόνια πνευμονική καρδία. 
Σε ασθενείς με υποξαιμία κατά τη διάρκεια του ύπνου, αλλά χωρίς ενδείξεις αποφρακτικού ή κεντρικού τύπου απνοιών χρειάζονται νυκτερινή οξυγονοθεραπεία, για την αποκατάσταση της υποξαιμίας που δεν βελτιώνεται με τη συνήθη αγωγή με βρογχοδιασταλτικά ήγ/και γλυκοκορτικοειδή. 
♦♦►θεραπεία. Όπως είναι γνωστό, η θεραπεία των απνοιών κατά τον ύπνο, ερείδεται σε συνδυασμό παραγόντων, όπως είναι η εκπαίδευση, η τροποποίηση του τρόπου ζωής, και η χρήση CiPAP. Οι περιπτώσεις αποφρακτικού τύπου απνοιών και χρήζουν συσκευής BiPAP, με την προοπτική να μειωθεί ο κυψελιδικός υποαερισμός και η εξ αυτού υπερκαπνία. τα ενισχυτικά της αναπνοής, όπως οι παράγοντες προγενεστερόνης, η θεοφυλλίνη, η ακεταζολαμίδη, και η προτρυπτιλίνη, εχρησιμοποιούντο στο παρελθόν για τη θεραπεία της υπερκαπνίας, με μέτρια και ασταθή αποτελέσματα. Ήδη χρησιμοποιούνται σπάνια. Η χρήση CViPAP, BiPAP ή συσκευών μη παρεμβατικών συσξκεύων και νυκτεριν;hς οξυγονοθεραπείας, αποτελούν βασικούς θερ;απευτικούς άξονες, αλλά η συμμόρφωση των ασθενών είναι εν γένει χαμηλή (&, &, &). Στους ασθενείς αυτούς η υπό υψηλή ροή θερμού και κεκορεσμένου με υδρατμούς αέρος, μπορεί να αποτελέσει ασφαλή εναλλακτική επιλογή για τη βελτίωση των απνοιών κατά τον ύπνο.