μελέτη Fletcher

✅Ο Fletcher et.al. () εκπόνησαν την, κλασική πλέον, προοπτική μελέτη 192 βιομηχανικών εργατών και διοικητικών υπαλλήλων (ανδρών) από το δυτικό Λονδίνο, που δεν είχαν επιλεγεί για πνευμονοπάθειες.  Η φάλαγγα αυτή παρακολουθήθηκε επί 8 χρόνια, με εξαμηνιαίες επισκέψεις, σπιρομετρικό έλεγχο και συμπλήρωση ερωτηματολογίου. Ως κύριο τελικό σημείο χρησιμοποιήθηκε ο FEV1, οι κλίσεις των ετήσιων μεταβολών του, από εξισώσεις συσχετίσεως που εκπονήθηκαν για κάθε ασθενή χωριστά. Οι παροξύνσεις καθορίζονταν μέσω του ερωτηματολογίου και την επίδειξη πυώδους αποχρέμψεως.  Από τη μελέτη προέκυψαν θεμελιώδεις παρατηρήσεις αναφορικά με τη διασχρονική μεταβολή του FEV1. Οι συγγραφείς αναγνώρισαν ότι η διαχρονική μείωση του FEV1 καταγράφεται ομαλά και σε συνέχεια, ενώ ο ρυθμός ετήσιας μεταβολής επιταχύνεται ελαφρά με την πρόοδο της ηλικίας. Συμπεράνθηκε ότι στους μη καπνιστές, αλλά και πολλούς καπνιστές, ο ετήσιος ρυθμός μειώσεως του FEV1 είναι μικρός, αλλά ότι δεν είναι δυνατό να διακριθούν δύο ομάδες, εκείνοι που εμφανίζουν ετήσια μείωση και εκείνοι χωρίς. Έτσι, το κπάπνισμα παραμένει υπόλγο  για την επιρρέπεια στην ετήσια μείωση του FEV1. Mε όρους επιδράσεως της παροξύνσεως στον FEV1, μετά διόρθωσή του ως προς την τιμή αναφοράς, το κάπνισμα, την ηλικία και το ύψος, δεν παρατηρήθηκε ανεξάρτητη σχέση μεταξύ της ετήσιας μειώσεως του FEV1 και των πνευμονικών λοιομώξεων. Επιπλέον, η απώλεια του FEV1 στο διάστημα 6 μηνών δεν επηρεαζόταν από την επίπτωση "κρυολογημάτων", οξείας πνευμονοπάθειας ή επεισοδίων πυώδους αποχρέμψεως. Κατέληξαν ότι οι βρογχικές λοιμώξεις δεν προκαλούν μη αναστρέψιμη απόφραξη των αεραγωγών. 

Η σχέση μεταξύ εισπνεόμενων στεροειδών και πνευμονίας επί ΧΑΠ (μελέτη IMPACT). Όπως είναι γνωστό,  τα εισπνεόμενα γλυκοκορτικοειδή, iCS, συμπεριλαμβάνονται, σχεδόν σταθερά, στη θεραπεία του άσθματος και της ΧΑΠ, αν και υπάρχουν σοβαρές επιφυλάξεις, αναφορικά με τη δράση τους στην ΧΑΠ (& -υπέρ, &-κατά). ). Στην αναδρομική αυτή μελέτη εντάχθηκαν 673.676 ασθενείς, στους οποίους διαγνώστηκε ΧΑΠ, μεταξύ των ετών 1998-2010 (... συνέχεια στο 'τα γλυκοκορτικοειδή στη ΧΑΠ'. . 

Μελέτη ABCDE (Athens Breath Center Diseasoma Elaboration)

 ✅ ΥΛΙΚΟ - ΜΕΘΟΔΟΣ. Στην παρούσα ταυτοχρονική μελέτη παρατήρησης εντάχθηκαν 1167 (2.04%ο του πραγματικού πληθυσμού για την υπό εξέταση ηλικιακή ομάδα-[απογραφή 2008 ΕΣΥ]) άτομα, ηλικίας άνω των 39 ετών, που συμπλήρωσαν, το ερωτηματολόγιο ABCDE (Athens Breath Center Diseaseoma Elaboration). Η πρόσβαση στο ερωτηματολόγιο είναι ελεύθερη, μέσω του διαδικτύου ( ((http://goo.gl/XEm4L2)). Η απόφαση συμπλήρωσης και προώθησης των απαντήσεων ήταν στη διακριτική ευχέρεια των απαντητών και η οικειοθελής αποστολή τους είχε, ταυτόχρονα, σημασία ανεπηρέαστης συναίνεσης για την ένταξη προσωπικών δεδομένων στη μελέτη. Το ερωτηματολόγιο ABCDE αποτελείται από 12 ερωτήσεις, για τον έλεγχο σωματοτυπικών, δημογραφικών, κοινωνικών, νοσογραφικών χαρακτηριστικών και ψυχονευρωτικών επιβαρύνσεων (ΨΝΕ).

Από τις απαντήσεις του ερωτηματολογίου συντέθηκε ο ΔΣCh (Charlson comorbidity index: δείκτης συννοσηρότητας Charlson[i]), υπολογίστηκε ο διορθωμένος ανά συννοπσηρότητες προσδόκιμο 10ετούς επιβιώσεως: 10ΠΕ% = 0.983^(eΔΣCh× 0.9)[ii] και ο δείκτης ψυχονευρωτικής επιβάρυνσης (ΨΝΕ), ενώ οι ασθενείς ομαδοποιήθηκαν κατά το σύστημα GOLD. Η δύσπνοια αξιολογήθηκε με υποβολή σχετικής ερώτησης, για την οποία είχαν προβλεφθεί 5 πιθανές απαντήσεις, σύμφωνα με την κλίμακα mMRC[iii]· οι παροξύνσεις, ως 0, 1, 2, ή >2, επεισόδια, κατ΄έτος, κλινικής αποσταθεροποίησης, για την οποία οι ασθενείς προσέφευγαν σε ιατρική βοήθεια. Ο  δείκτης ψυχονευρωτικών επιβαρύνσεων διαμορφώθηκε ως άθροισμα των απαντήσεων πολλαπλής επιλογής στις ερωτήσεις #8, 9, 10, 11 του ερωτηματολογίου ABCDE[iv].

ΧΑΡΑ

ΑΝΔΡΕΣ

ΓΥΝΑΙΚΕΣ

ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

617

550

ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΑΠ ± ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ

94(15.3%)

77(14%)

ΗΛΙΚΑ (έτη, [x̅±SD])

64

60.1

ΒΑΡΟΣ (Kg)

84

73.8

ΥΨΟΣ (m)

1.73

1.63

BMI

28.4

28.3

Κατανάλωση καπνού

 

 

       μη καπνιστές %

15,9%

17,0%

       πρώην καπνιστές %

24,5%  

49,0%

       Καπνιστές%

59.6%

35.0%

Kαπνιστικό ιστορικό

1.45

1.13

Κατανάλωση αλκοόλ1

3.7

2.03

Δύσπνοια*

2.20

2.1

Παροξύνσεις

2.3

1.7

Άσκηση (x̅±SD)

2.2±1.2

2.4±1.5

ΔΣCh**

5.2

4.7

10%ΠΕ***

39.8

48.4

ΔΨΝΕ****

8.2

8.8

H στατιστική ανάλυση έγινε στην πλατφόρμα real-statistics using EXCEL
Οι διαφορές στις κατανομές ελέγχθηκαν στατιστικά με τη δοκιμασία Pearson chi-square, για κατηγορικές, ασυνεχείς, μεταβλητές, τη δοκιμασία student t-test, για συνεχείς μεταβλητές· όπου χρειάστηκε εκπονήσαμε γραμμικές συσχετίσεις και εμφανίσαμε τους σταθερούς όρους και τους συντελεστές συσχέτισής τους (r2). Ο σχετικός κίνδυνος προσεγγίστηκε με τη μέθοδο…..

Από το σύνολο (1167) των απαντήσεων, οι 617 (53%) αφορούσαν άνδρες και 550 (47%)- γυναίκες). Τα σωματοτυπικά, κλινικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά του δείγματος έχουν, δημοσιευθεί[i]. Εκατόν εβδομήντα ένα άτομα δήλωσαν ότι πάσχουν από ΧΑΠ με ή χωρίς συννοσηρότητες (94  [15.3%] άνδρες και 77 γυναίκες [14.0%] γυναίκες). Η κατανομή τους ανάλογα με το καπνιστικό ιστορικό, τους ΔΣCh, 10%ΠΕ και ΨΝΕ, κατά φύλο, καταχωρούνται στον πίνακα 1. Ο σχετικός κίνδυνος κάθε ασθενούς με ΧΑΠ να προσβληθεί από άλλες παθήσεις (συννοσηρότητες) , εμφανίζεται στον επόμενο πίνακα 2. Διαπιστώνουμε ότι οι ασθενείς με ΧΑΠ διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθούν από μεταβολικό σύνδρομο ή κατάθλιψη+ευερεθιστότητα (συνθυμία), ενώ κίνδυνος   συνύπαρξης άσθματος ΧΑΠ δεν μπορεί να θεωρηθεί αμελητέος και ερμηνεύεται είτε με βάση την ολλανδική έναντι βρετανικής υπόθεσης[ii] ή της παθογένειας του συνδρόμου επικάλυψης[iii]. Ο σκ (2.18) υπέρτασης μεταξύ ασθενών με ΧΑΠ εμφανίστηκε, επίσης, σημαντικός, τόσο σε ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο, όσο και σε εκείνους χωρίς.  Εξαιρετικά σπανιότερη συννοσηρότητα είναι η ανεξάρτητη μεταβολικού συνδρόμου υπέρταση. Ο λόγος γι αυτό το παράδοξο είναι στη διαφορά της παθογ΄νειας των δύο μορφών υπερτάσεως. Στην λόγω μεταβολικού σνδρόμου υπέρταση επί ΧΑΠ πρέπει να οφείλεται στην προκλαούμενη ακαμψία των περιφερικών αρτηριών. Αντίθετα, η χωρίς μεταβολικό σύνδρομο υπέερταση επί ΧΑΠ μπορεί να οφείλεται στην ενεργοποίηση στα κυψελιδικά τριχοειδή αγγειορτασίνη ΙΙ σε Ι (ενεργός μορφή). Η μετατροπή αυτή μπορεί να μην επαρκεί σε εκείνες τις μορφές ΧΑΠ, με καταστροφή των κυψελιδικών τοιχωμάτων (χαμηλότερη παραγωγή μετατρεπτικού ενζύμου – ΜΕΑ).  
 Τους ασθενείς, περαιτέρω καταχωρήσαμε στον τετράπτυχο πίνακα GOLD[iv] (κατά φύλο, ανάλογα με τη βαρύτητα της δύσπνοιας και τον αριθμό των παροξύνσεων, το κατά συννοσηρότητα προσδόκιμο επιβίωσης και την ανοχή στην άσκηση).
Δεδομένου ότι όχι μόνο τα συμπτώματα και οι παροξύνσεις, αλλ΄επίσης οι συννοσηρότητες καθορίζουν τον φαινότυπο της ΧΑΠ όπως τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, την ανοχή στην άσκηση, αλλά και τη συμόρφωση στη θεραπεία, αναζητήσαμε τον ΔΣCh και το 100ΠΕ%, ανά κατηγορία GOLD (εικόνα 1).   

Εικόνα 1. Κατανομή των ασθενών με ΧΑΠ του δείγματος της μελέτης μας , στις ομάδες ABCD κατά GOLD. Στην εικόνΑνα 1 φίνεται η σχετική ισομέρεια της κατανομής.  Εν τούτοις, καθ΄όμαδα GOLD διακριθέβντες οι ασθενείς παρουσίασαν σημαντικές διαφορές, σε παραμέτρους, όπως ο ΔΣCh (p= 0.029), to 10ΠE% (p=0.023), και η ανοχή στην άσκηση (p=0.012).  Α,Β: ασθενείς με αριθμό παροξύνσεων <=1 και με μικρό (Α) ή μεγαλύτερο (Β) αριθμό συμπτωμάτων.  C,D: ασθενείς με γάλο αριθμό παροξύνσεων και μικρό( C) ή μεγαλύτερο (D) αριθμό συμπτωμάτων. ABCD: Ομάδες κατά GOLD, ανάλογα με την ένταση της δύσπνοιας και τη συχνότητα των παροξύνσεων.
                     Δύσπνοια (mMRC)     παροξύνσεις
        Α :             0-1                    <2
        Β :               >1                    ≥2
        C :              0-1                    <2
        D:                >1                    ≥2

 

 


[i] ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΑΓ, ΑΜΑΝΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΓ, ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Κ, ΑΛΙΜΑΝΗ, ΓΣ, ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΕΙ, ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΓΑ. Η συνθυμία στην χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Αρχ. Ελλην. Ιατρικής #3663 υπό εκτύπωση.  

[ii] HARUKI IMAOKA H, SUETOMO M, TOMOAKI HOSHINO T. Dutch Hypothesis and British Hypothesis in Bronchial Asthma and Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD). Gen Fam Med 2016, 17:  272–275

[iii] Leung JM1, Sin DD1 Asthma-COPD overlap syndrome: pathogenesis, clinical features, and therapeutic targets.BMJ. 2017, 358-362

[iv] Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease https://goldcopd.org/wp-content/uploads/2017/11/GOLD-2018-v6.0-FINAL-revised-20-Nov_WMS.pdf

 


[i] BING L, COURIS CM, FUSHIMI K, GRAHAM  P, HIDER P, JANUEL JM, SUNDARARAJAN V.  Updating and Validating the Charlson Comorbidity Index and Score for Risk Adjustment in Hospital Discharge Abstracts Using Data From 6 Countries. Am J Epidem 2011, 173:676-682

[ii] ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ Α.Γ. Δείκτης συννοσηρότητας Charlson και διορθωμένο 10 ετές προσδόκιμο επιβιώσεως. Θεματ. Πνευμ.: http://respi-gam.net/node/5101

[iii] VAN DER MOLEN T, MIRAVITLLES M, KOCKS JW. COPD management: role of symptom assessment in routine clinical practice. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2013; 8: 461–471.

[iv] ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΑΓ……… Δείκτες πολυνοσηρότητες στον ελληνικό πληθυσμό. Αρχ. Ελλην. Ιατ. ####,##:##-##