Χρόνια Αποφρακτική πνευμονοπάθεια - επιπολασμός

Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπαθεια, ΧΑΠ, είναι ένα επιτεινούμενο πρόβλημα, σε ολόκληρο τον κόσμο, όπως έχει αναγνωριστεί από τη μελέτη Global burden of disease (2006), του ΠΟΥ. Έχει εκτιμηθεί ότι: ο επιπολασμός της ΧΑΠ είναι:
11.6 και 8.77/1000 άνδρες, γυναίκες, αντίστοιχα. Το 2005, ο ΠΟΥ είχε προβλέψει 80 εκατομ. πάσχοντες και 3 εκατομ. θανάτους. Η ΧΑΠ ευθύνεται για ~10% τν κλινών-ημερών, καθώς 5.2 εκατομ., ημέρες-κλίνες αποδόθηκαν για ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα, εκ των οποίων το ~21% αφορούσε ασθενείς με παρόξυνση ΧΑΠ. 

  εικόνα 1. Η θνητότητα από πνευμονοππάθειες, στις ηΠΑ, το 2001

!Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια παριστά μια από τις κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας στις αναπτυγμένες χώρες, καθώς είναι γνωστό, ότι στις ΗΠΑ, π.χ., έχουν προβληθεί 15 εκατ. άτομα, από τα οποία 12 εκατομ. πάσχουν από χρονία βρογχίτιδα. Η επίπτωση της παθήσεως αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, τις τελευταίες δεκαετίες, έτσι, ώστε η πάθηση από την 6η θέση στην οποία είχε καταταγεί, από πλευράς θνησιμότητας από κάθε αιτία, ήδη ανήλθε στην 3η θέση, ενώ  αναμενόταν αυτό να συμβεί το 2020.
Ο επιπολασμός της ΧΑΠ έχει ως ακολούθως, ανάλογα με τον τρόπο διαγνώσεώς της.Μεγάλος αριθμός διαγνώσεων της ΧΑΠ, αναγνωρίζεται με κλινικο- ακτινολογικές μεθόδους, ή κλινική εξέταση μόνο, και σε περιορισμένο βαθμό, η διάγνωση βασίζεται σε κλινικο- εργαστηριακά μέσα, σπιρομέτρηση. Η πλειονότητα των ασθενών (62%) ανήκουν στην ομάδα ηλικιών πάνω <40-65, ετών. Η επίπτωση της ΧΑΠ αυξάνεται με την ηλικία, και διαπιστώνεται ότι η επίπτωση πολλαπλασιάζεται στις ηλικίες πάνω από 65, συγκριτικά μ τις ηλικίες κάτω από 40. Η επίπτωση της ΧΑΠ αυξάνεται (Χ5) με την καπνιστική συνήθεια, αλλά σημειώνεται ότι η επίπτωση της ΧΑΠ μεταξύ μη καπνιστών είναι >4%, γεγονός που υοδηλώνει ότι μμυπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που συμμετέχουν στηδ διαμόρφωση των επιδημιομετρικών δεικτών της ΧΑΠ, όπως το παθητικό κάπνισμα, ή παράγοντες που σχετίζονται με επαγγελματική έκεθση.Στον επόμενο πίνακα καταχωρούνται επιδημιολογικά δεδομένα της ΧΑΠ ανάλογα με δημογραφικά στοιχεία. _Περίπου 2.800.000 νοσοκομειακές ημέρες-κλίνες δαπανώνται κάθε χρόνο, στο ΗΒ., για εισαγωγές ΧΑΠ και λοιμώξεων του αναπνευστικού κι έχει δειχθεί ότι το κόστος για τη νοσηλεία πνευμονοπαθειών είναι μεγαλύτερο, παρά για οποιαδήποτε άλλη πάθηση. Στην εικόνα 1, απεικονίζει τη σχετική αναλογία θνητότητας ΧΑΠ.

δημογραφικός παράγων μελέτες (n) σωρευτική επίπτωση τιμή p
σύνολο 37 7.6 (6–9.5)  
ηλικία 0.001
<40 ετών 9 3.1 (1.8–5)  
>40 ετών 34 9.9 (8.2–11.8)  
40-64 ετών 23 8.2 (6.5–10.3)  
>65 ετών 11 14.2 (11–18)  
κάπνισμα 0.001
ενεργός καπνιστής 17 15.4 (11.2–20.7)  
πρώην καπνιστής 16 10.7 (8.1–14)  
μη καπνιστής 16 4.3 (3.2–5.7)  
φύλο 0.0002
άνδρας 27 9.8 (8–12.1)  
γυναίκα 27 5.6 (4.4–7)  
γεωγραφική ζώνη 0.77
Αφρική 0    
Αμερική 3 4.6 (2.8–7.6)  
Ευρώπη 28 7.4 (5.9–9.3)  
Νοτιο-ανατολική Ασία 2 11.4 (4.4–26.4)  
Ειρηνικός 4 9 (3–24.1)  
δείγμα 0.04
αστικός πληθυσμός 12 10.2 (7.4–13.9)  
αγροτικός πληθυσμός 4 8 (3.9–15.8)  
μικτός πληθυσμός 21 6.1 (4.9–7.7)  

επιδημιολογία τη ΧΑΠ: C. Raherison ,P-O Girodet  Lancet 2005. Τhe PLATINO STUDY




διαχρονική μεταβολή του FEV1
διαχρονική εξέλιξη της ετήσιας μειώσεως του FEV1 σε μη καπνιστές και μη επιρρεπείς καπνιστές και η Χ3 ή Χ4 αύξηση της ετήσιας μειώσεως του FEV1 στους επηρεπείς καπνιστές (&). Οι Fletcher et al., εκπόνησαν μια προοπτική μελέτη, διάρκειας 8 ετών, μεταξύ ταχυδρομικών υπαλλήλων στο δυτικό Λονδίνο,
κι έδειξαν ότι η μέση ετήσια έκπτωση του FEV1 είναι ταχύτερη στους καπνιστές (~60 ml/έτος) συγκριτικά με τους μη καπνσιτές (~30 ml/έτος). Εν τούτοις, οι καπνσιτές που πρόκειτια να αναπτύξουν ΧΑΠ, έχουν ετήσια μείωση του FEV1 <60 ml., παρ΄όλο ότι μόνο μια περιορισμένη αναλογία καπνσιτών αναπτύσσουν ΧΑΠ, προτείνοντας, έτσι, τον όρο: επιρρεπείς καπνιστές. |χρόνια δύσπνοια|
Διακοπή καπνίσμα τος και εκθέσεως σε οξειδω τικούς/φλεγμονώδεις παράγοντες. Η εξέλιξη της παθήσεως ενισχύεται με τη συνέχιση του καπνίσματος και επιβραδύνεται με τη διακοπή του. Σημειώνεται ότι μετά την ηλικία των 35 ετών, ο FEV1 εμφανίζει μια ετήσια μείωση, 25-30 ml/έτος, αλλά στους καπνιστές, η ετήσια μείωση είναι Χ3 ή Χ4, Εάν το κάπνισμα διακοπεί, η πραιτέρω πορεία ετήσιας μειώσεως του FEV1 θα βαίνει παράλληλα με την πορεία επί μη καπνιστών, αλλά, ασφαλώς, σε κατώτερο επίπεδο (βλέπε καμπύλη Fletcher, στην οποία παρακολουθείται η ετήσια μείωση του FEV1, μεταξύ καπνιστών και μη καπνιστών).
Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΕΝΕΣΕΩΣ. Σε μια προοπτική μελέτη, οι Lokk et al., 2006, παρακολούθησαν 8000 άτομα επί 25ετά, αναγνώρισαν ότι εκείνοι που είχαν διακόψει το κάπνισμα ιδίως στο πρώιμο στάδιο της μελέτης, μείωσαν ουσιωδώς τον κίνδυνο αναπτύξεως ΧΑΠ αλλά για εκείνους που συνέχισαν να καπνίζουν, είχαν εκτεθεί σ΄έναν κίνδυνο αναπτύξεως ΧΑΠ 25% - κίνδυνος, ο οποίος εν γένει, ήταν μεγαλύτερος, παρ΄ό,τι είχε προηγούμενα εκτιμηθεί. Η διακοπή του καπνίσματος είναι κρίσιμος παράγοντας για την αναχαίτιση της ΧΑΠ.