Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Τα μονοπύρηνα του αίματος, που προέρχονται από τα προμονοπύρηνα του μυελού των οστών διαφοροποιούνται, κατά την άφιξή τους στον περιαγγειακό και περιβρογχικό συνδετικό ιστό των πνευμόνων, σε μεγάλα αερόβια κύτταρα, παρουσία μεταβολιτών βιταμίνης D και άλλων άγνωστων παραγόντων. Τα μακροφάγα είναι ευρύτατα διεσπαρμένα στον ανθρώπινο οργανισμό, όπως στο αίμα, στο μυελό των οστών, στο λεμφικό ιστό, στο ήπαρ, στο συνδετικό ιστό, στους πνεύμονες κλπ[i]. Οι πρόδρομες μορφές των μακροφάγων ευρίσκονται υπό μεγαλύτερη συγκέντρωση στα πνευμονικά τριχοειδή, παρ΄ό,τι στα τριχοειδή άλλων οργάνων, ιδίως των πειραματοζώων ή των ασθενών με ηπατική κίρρωση ή λοίμωξη[ii]. Μερικά από αυτά διασχίζουν τα βρογχιολικά και κυψελιδικά τοιχώματα, εισέρχονται στους αεροχώρους, όπου, έχοντα ικανότητες αμοιβαδοειδούς κινήσεως και ισχυρές φαγοκυτταρικές ιδιότητες, αποτελούν πρώτης γραμμής άμυνα του πνευμονικού παρεγχύματος. Τα υπόλοιπα εγκαθίστανται στο διάμεσο χώρο (διάμεσα μακροφάγα), στον υπεζωκότα και στο βρογχικό βλεννογόνο. Δεν υπάρχουν οντογονικές διαφορές μεταξύ των διαφορετικής ανατομικής εντο­πί­σεως κυττάρων, παρά μόνο οι οφειλόμενες στις διαφορετικές περιβαλ­λο­ντι­κές συνθήκες[iii]. Αναμφίβολα, τα διάμεσα μακροφάγα μεταναστεύουν στον κυψελιδικό χώρο, και, αντίστροφα, τα κυψελιδικά μακροφάγα μπορεί να επιστρέψουν στο διάμεσο χώρο και, μέσω των λεμφαγγείων στους επιχώριους λεμφαδένες. Τα μονοκύτταρα των πνευμονικών τριχοειδών αποτελούν εφεδρική δεξαμενή από την οποία διατίθεται περισσότερα κύτταρα όταν έκτακτες καταστάσεις επιβάλλουν ενίσχυση της τοπικής αμυντικής οργανώσεως^231. Ο αριθμός των μονοκυττάρων που μετανα­στεύ­ουν στις κυψελίδες μπορεί να υπολογισθεί, όπως μπορεί να υπολογισθεί και ο ρυθμός του ενδοκυψελιδικού πολλαπλασιασμού τους. Τα ενδοκυψε­λι­δι­κά κύτταρα ευρίσκονται σε φάση παραγωγής DNA σε ποσοστό 2.5% και μπορούν να πολλαπλασιασθούν μόνο μια φορά. Η φάση πολλαπλασια­σμού διαρκεί περίπου 12 ώρες. Εάν τα μακροφάγα του διάμεσου ιστού υποστούν νέες διαιρέσεις, εξαρτάται από την παρουσία τοπικών προκλήσε­ων, όπως πχ., η ύπαρξη μεγάλου αριθμού ξένων σωματιδίων και η φλεγμονή, αλλά οι παράγοντες που ενέχονται στον πολλαπλασιασμό ή τη διαφοροποίηση των μακροφάγων δεν είναι γνωστή. Τα κΜ αποτελούν το 2% του συνολικού κυτταρικού πληθυσμού δηλαδή αντιστοιχούν 1016 κύτταρα ανά gr ιστού. Αντίθετα με τα πολυμορφοπύρηνα, έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής περίπου 80 ημέρες και 2,5% του συνολικού τους αριθμού αποβάλλονται την ημέρα, μετακινούμενα αμοιβαδοειδώς μέχρι των τελικών βρογχιολίων όπου “επιβιβάζονται στον κυλιόμενο τάπητα” της βλεννοκροσ­σω­τής συσκευής. Γενικά, πρόκειται περί ευμεγέθων κυττάρων (15-30 μm) που φέρουν έκκεντρο, μονήρη, νεφροειδούς σχήματος πυρήνα, πολυά­ριθ­μα λυσοσώμια και σχηματισμένο τραχύ ενδοπλασματικό δίκτυο[iv].

βλέπε:

Μακροφάγα, κυψελιδικά, δράση | ο ρόλος στην παθογένεια της πνευμονικής ινώσεως |