ΟΡΙΣΜΟΣ: Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια είναι αναχαιτιζόμενη και θεραπεύσιμη πάθηση, που χαρακτηρίζεται από περιορισμό της εκπνευστικής ροής, μη πλήρως αναστρέψιμo. Ο περιορισμός ροής είναι, συνήθως εξελικτικός και συνδέεται με φλεγμονώδη απάντηση των πνευμόνων σε τοξικά σωματίδια ή αέρια, που κυρίως προωθούνται με το κάπνισμα, αλλά και με την εισπνοή τοξικών παραγόντων, όπως της αστικού ή βιομηχανικού τύπου ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Παρ΄όλο ότι προσβάλλει κυρίως τους πνεύμονες, εμφανίζει πληθώρα συστηματικών επιπλοκών, κυρίως λόγω της διασποράς αυτόχθονων παραγόντων φλεγμονής.
Η διάγνωση της ΧΑΠ θωρείται σε κάθε ασθενή, με δύσπνοια, βήχα, απόχρεμψη και ιστορικό εκθέσεως. Η διάγνωση προϋποθέτει σπιρομέτρηση, μετά βρογχοδιαστολή FEV1, και FEV1/FVC <0=0.7 επιβεβαιώνει την παρουσία περιορισμού της ροής που δεν είναι πλήρως αναστρέψιμη. Η σπιρόμετηση πρέπει να διενεργείται σε κάθε άτομο με έκθεση στο κάπνισμα ή και σε επαγγελματικούς ή περιβαλλοντικούς ρύπους ή/και την παρουσία βήχα, αποχρέμψεως ή δυσπνοιας. Η σπιρομετρική ταξινόμηση έχει αποβεί χρήσιμη για την κατάσταση της υγείας του, την κατανάλωση πόρων, τη συχνότητα των παροξύνσεων και της θνητότητας, αλλ΄εν τούτοις, δεν συσχετίζεται με την ανοχή στηνάσκηση και την ποιότηα ζωής.
Ένας από τους πλέον κρίσιμους παράγοντες αξιολογήσεως της βαρύτητας της ΧΑΠ δεν είναιπλέον η έκπτωση τω σπιρομετρικών τιμών,αλλά η, ανεξάρτητα αυτών, παρoυσία κλινικών επειδεινώσεων όπως και ο αριθμός των παροξύνσεων κατά το προηγούμενο χρόνο. Η ανάγκη καθορισμού της φαινοτυπικής κατανομής της παθήσεως έχει τεθεί ως προτεραιότητα από την Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD)[v]. Με τα κριτήρια αυτά, όλες οι περιπτώσεις XAΠ εμπίπτουν σε μια από τις τέσσερις καηγορίες ενός τετράπτυχου πίνακα, όπως:
εικόνα 1. Το ΑBCD σύστημα προταθέν από την GOLD 2017. Με το σύστημα αυτό,οιασθνεείς ταξινομούνται σ΄ένα από τα εξής 4 κελιά: Στα κελιά ΑΒ, εκείνοι με χαμηλό αριθμό παοξύνσεων, και περιορισμένα συμπτώματα (Α) ή εκεταμένα (Β) συμπτώματα και στα κελιά CD, εκείνοι με περισσσότερες παροξύνσεις, κατ΄έτος, και λιγότερα (C) ή περισσότερα (D) συμπτώατα.
Η κατηγοριοποίηση αυτή εισφέρει καλύτερα στον σχεδιασμό κατάλληλης θεραπείας, όπως φαίνεται στην επόμενη εικόνα.