Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Η σπιρομέτρηση είναι μια δοκιμασία στο πλαίσιο της έρευνας των διαταραχών της φυσιολογίας της αναπνοής, με την  οποία μπορεί να μετρηθεί η ταχύτητα και ο όγκος της αναπνοής, ως συνάρτηση του χρόνου. Τα σήματα που μετρώνται σε μια σπιρομέτρηση είναι η ροή, ο χρόνος και ο όγκος, τα οποία, συνδυαζόμενα ανά δύο, μπορούν να δώσουν αντίστοιχες συναρτήσεις σε καρτεσιανές συντεταγμένες, όπως η σχέση όγκου-χρόνου, όγκου ροής και ροής χρόνου. Από τις τρεις συναρτήσεις συνηθέστερα χρησιμοποιούνται οι όγκου-χρόνου και ροής-όγκου. Η σπιρομέτρηση είναι ανεκτίμητη μέθοδος, ως προσυμπωματική δοκιμασία, για τη γενική κατάσταση της ακμαιόττηας του αναπνευστικού συστήματος, και αντιστοιχεί στην σημαντικότητα της μετρήσεως της αρτηριακής πιέσεως, στην αναγνώριση  και αποτίμηση παθολογικών εκτροπών από τοα καρδιαγγειακό σύστημα. Εν τούτοις, η σπιρομέτρηση, από μόνη της, ΔΕΝ κατευθύνει τους κλινικούς Ιατρούς απ΄ευθείας προς μια αιτιολογική διάγνωση. Ο κυριότερος λόγος είναι ότι οι περισσότερες από τις πλέον των 25 παραμέτρων που μπορούν να καταγραφούν, μπορούν, μόνο, να μειωθούν, ως αποτέλεσμα οποιασδήποτε παθοφυσιολογικής εκτροπής. 

Οι βασικές ενδείξεις της σπιρομετρήσεως καταχωρούνται στον πίνακα 1.

Οι σημαντικότερες παράμετροι της σπιρομετρήσεως είναι η FVC, ο όγκος που εκπνέεται κατά τη μεγίστη δυνατή εκπνοή από το επίπεδο της μεγίστης δυνατής εισπνοής και ο FEV1, που είναι το τμήμα του όγκου αέρος που εκπνέεται, κατά το πρώτο δευτερόλεπτο της προηγούμενης μετρήσεως. Συνήθως μετρώνται και αξιολογούνται συμπληρωματικές παράμετροι, από την καρτεσιανή διάταξη όγκου-χρόνου ή όγκου-ροής.

Η σπιρομέτρηση μπορεί α διενεργθεί με διάφορους τύπους οιργάνων και προϋποθέτει αγαστή συνεργασία μεταξύ του εξεταζόμενου και του εξεταστή, που πετυχαίνεται ανάλογα με την εκπιρία του εξεταστή και τη διάθεση συμμορφώσεως του εξεταζόμενου. Η παραγωγή αξιόπιστων αποτελεσμάτων εξαρτάται από τη τεχνικούς και προσωπικούς παράγοντες. Εάν η διακύμανση των αποτελεσμάτων μπορεί να ελαχιστοποιηθεί και και η ακρίβεια των μετρήσεων μπορεί να μεγιστοποιηθεί η διασπορά των φυσιολογικών τιμών για φάλλαγγες πληθυσμού με ομοοειδή χαρακτηριστικά (φύλο, ηλικία, ύψος, βάρος φυλή κλπ) μπορεί να περιοριστεί, έτσι, ώστε να επιτρέπεται η εξαγωγή κλινικά χρήσιμων συμπερασμάτων και να διευκολύνεται η αναγνώριση διαφορετικού τύπου διαταραχών της αναπνοής. Η ομάδα εργασίας Snowbird παρουσίασε τα αποτελέσματα της εργασίας της, ως πρώτη  δημοσίευση της American Thoracic Society, ATS,το 1979, επί της προτυπώσεως της σπιρομετρήσεως (&). Tο αρχικό, εκείνο κείμενο, ανανεώθηκε το 1987 και το 1993, ενώ προστέθηκαν δημοσιεύεις της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας, το 1983 και το 1993 (&). Στα δημοσιεύματα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, συμπεριλαμβάνονται και οι απόλυτοι πνευμονικοί όγκοι, που δεν είναι απαραίτητοι στις υποδείξεις της Αμερικανικής Εταιρείας.

Παρ΄όλο ότι οι καρασκευαστές των οργάνων σπιρομέτρήσεως έχουν την ευθύνη να κατασκευάζουν όργανα που να ικανοποπιούν όλες τις παραμέτρους που αναφέρονται εδώ, σημειώνεται ότι όλα τα διαθέσιμα στο εμπόριο όργανα δεν ικανοποιούν τις επιστημονικές απαιτήσεις και οι κατασκευαστές υποχρεώνονται να δηλώνουν ποιές από τις πριοδιαγραφές δεν τηρούν τα όργανα που διαθέτουν.  ΠΑρ΄όλο ότι οι ακρασκευαστές είναι υποχρεωμένοι να δηλώνουν την ακρίβεια και αξιοπιστία των οργάνων τους, παραμένει στην αποκλειστική ευθύνη του χρήστη ότι η μέτρηση του οργάνου που χρησιμοποιούν είναι ακριβής και ότι ο χρήστης συμμορφώνεται με τους νόμους που διέπουν παρόμοιες δράσεις και να τηρούν τις οδηγίες που εκδίδουν οι διεθνείς επιστημονικοί οργανισμοί.

η μέτρηση του FEV1 και της FVC

H FVC μετριέται ως τη μέγιστη δυνατή εκπνοής από το επίπεδο της μέγιστης δυνατής εισπνοής, και εκφέρεται σε L, στη θερμοκρασία του σώματος, υπό την πίεση του περιβάλλοντος, κεκορεσμένου με υδρατμούς (συνθήκες BTPS). Ο FEV1, Είναι ο μέγιστος όγκος αέρος που μπορεί να εκπνεσυθεί κατά την προσπάθεια μιας βίαιης εκπνοής, από το επίπεδο της μεγίστης εισπνοής, σε συνθήγκες, επίσης, BTPS.

απαιτήσεις οργάνων. Το σπιρόμετρο πρέπει να ε΄χει την ικανότητα να αθροίζει όγκους επί χρονικό διάστημα ≥15 s (και κόμη μεγαλύτερο χρόνο) και να μετράει όγκουςε ≥8 L (BTPS) με ακρίβεια τουλάχιστον ±3% της μετρήσεως ή ±0.050 L, οποιδήποτε είναι μεγαλύτερο, με ροή μεταξύ 0 και 14 L·s−1.  Η συνολική αντίσταση στη ροή υπο ροή 14.0 L·s−1 πρέπει να είναι <1.5 cmH2O·L−1·s−1 (0.15 kPa·L−1·s−1. Η συνολική αντίσταση πρέπει να υπολγίζεται παρουσία όλων των σωληνώσεων των βαλβίδων, των φίλτρων, κλπ., που θα μπορούσαν να παρεμβάλλοντο μεταξύ του εξεταζόμενου και του οργάνου. Μερικά όργανα παρουσιάζουν μεταβολές στις μετρήσεις τους, παρουσία συμπυκνωμάτων υδρατμών και η ακρίβεια πρέπει να ελέγχεται υπό συνθήκες BTPS, μέχρις το ανώτερο 6 επιτυχημένες εκτελέσεις FVC. που διενεργήθηκαν σε διάστημα εντός 10 λεπτών, χωρίς εισπνοή από το όργανο. 

απεικόνιση γραφημάτων.Για βέλτιστο έλεγχο ποιόττηας, πρέπει να αποτυπώνονται τόσο τα γραφήματα όγκου-χρόνου, όσο και τα γραφήματα όγκου ροής, και οι χειριστές πρέπει να επισκοπούν, ταυτόχρονα τη διενέργεια και των δύο γραφημάτων, για την εξασφάλιση καλής ποιότητας δοκιμασίας, πριν προχωρήσουν  στην επανάληψή της. Τουλάχιστον τρεις επαναλήψεις είναι απαραίτητο να διενεργούνται σε κάθε δοκιμασία. Η επισκόπηση προϋποθέτει υψηλή ανάλυση στο μέσο επισκοπήσεως. Η απεικόνιση της ροής ως προς όγκο παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες για το αρχικό, στη διάρκεια του 1ου sec., της διενέργειας μια δοκιμασίας FVC. Καθώς το τμήμα αυτό, του γραφήματος FVC ιδιαίτερα η PEFR, συσχετίζεται με την υπεζωκοτική ποίεση που ασκείται κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας βίαιης εκπνοής, η καμπύλη ροής-όγκου είναι χρήσιμη στην αποτίμηση του μεγέθους της προσπάθειας κατά τη διάρκεια του αρχικού τμήματος της δοκιμασίας. Η ικανότητα της επιπροβολής πολλών δοκιμασιών, που ανάγονται στο σημείο της μεγίστης εισπνοής μπορεί να βοηθήσει στην διαπίστωση της επαναληπτικότητας και της αναγνωρίσεως υπομέγιστων προσπαθειών. Εν τούτοις, εάν το σημείο της μεγίστης εισπνοής ποικίλλει μεταξύ των διαφόρων προσπαθειών ή διερεύνιση των αποτελεσμάτων είναι δυσχερής, επειδή οι ροές που αντιστοιχούν στους αυτούς πνευμονικούς όγκους παράγονται σε διαφορετικούς απόλυτους όγκους. Αντίθετα, η απεικόνιση της FVC ως συνάρτηση όγκου-χρόνου παρέχει περισσότερες πληροφορίες για τοι τελευταίο μέρος της εκπνευστικής δοκιμασίας. Το ίχνος όγκου-χρόνου, ικανό μέγεθος επίσης επιτρέπει ανεξάρτηες μετρήσεις και υπολογισμούς παραμέτρων από την δοκιμασία FVC. Σε μια απεικόνιση πολλών προσπαθειών η αλληλουχία των εκπνοών πρέπει να είναι εμφανείς στον εξεταστή. 

Για την έναρξη της απεικονίσεως της καταγραφής, η απεικόνιση όγκου-χρόνου πρέπει να περιλαμβάνει ≥0.25 s., κια κατά προτίμηση 1 s., πριν την έναρξη της εκπνοής (στο σημείο 0). Αυτή η περίοδος πριν την απεικόνιση οποιασδήποτε μεταβολής στον όγκο απαιτείται για τον υπολογισμό του ανάδρομου όγκου (βλέπε κριτήρια ενάρξεως της δοκιμασίας) κια για την εκτίμηση ης προσπάθειας κατά την αρχικό μοίρα της δοκιμασίας. Ο χρόνος 0, όπως ορίζεται κατά τον ανάδρομο όγκο (back extrapolation), πρέπει να σημειώνεται στο σημείο, με συντεταγμένες (0,0) του γραφήματος. Τα δύο τελευταία δευτεόλεπτα πρέπει, επίσης, να απεικονίζονται για την απεικόνιση επαρκούς προσπάθειας στο τέλος της εκπνοής. (βλεπε κριτήρια του τέλους της δοκιμασίας). Εάν η καμπύλη όγκου-χρόνου αποτυπώνεται σε χαρτί η κλίμακα του όγκου πρέπει να είναι >=10 ml /L (BTPS), ενώ για την αποτύπωση στην οθόνη, η 5 ml/L απεικόνιση είναι επαρκής. Η κλίμακα χρόνου πρέπει να εκτείνμεται >=20mm/sec, ενώ προτιμώναι μεγαλύτερες κλίμακες χρόνους (>30 mm/sec), εάν διενεργούνται χειροκίνητες δοκιμασίες (&,&,&).

επικύρωση. Είναι απολύτα αναγκαίο, οι σπιρομετρικές μετρήσεις να επκυρώνοντια, με τη χρήση μιας καθοδηγούμενης από τον υπολογιστή μηχανικής σύρριγγας ή των ισοδυνάμων της, προκειμένου να ελεγχονται οι διακυμάνσεις των εκπνοών, που πιθανόν να καταγράφονται στον πληθυσμό που μετριέται. Ο έλεγχος της τεχνικά ορθής διενέργειας της δοικιμασίας, δεν αποτελεί μέρος της συνήθους δραστηριότητας του Εργαστηρίου.

έλεγχος ποιότητας. Η προσοχή στην ποιότητα και τη βαθμονόμηση του οργάνου, είναι σημαντικό χαρκτηριστικό της διενέργειας της δοκιμασίας. Οι ελάχιστε ςπρούποθέσεις είναι οι ακόλουθες: 1] Διατηρείται μητρώο βαθμονομήσεων,  2] πιστοποιητικά επιδιορθώσεων ή άλλων τροποποιήσεων που καθιστά το όργανο μετρήσεως σε αποδεκτή κατάσταση λειτουργίας, 3] μητρώο των αναβαθμίσεων του λογισμικού ή των εξαρτημάτων της συσκευής ή μεταβολές και 4] εάν το όργανο μετκινηθεί ή υποστεί αλλαγές σε ορισμένα εξαρτήματά του, πρέπει να επαναξιολογηθεί και να υποστεί εκ νέου έλεγχο ποιότητας πριν από την ένταξή του σε διενέργεια δοκιμασιών, εκ νέου.  Οι παράμετροι του ποιοτικού ελέγχου κάθε συσκευής σπιρομετρήσεως, καταχωρούνται στον πίνακα 3.

βαθμονόμηση.  Με τον όρο βαθμονόμηση (:calibration) είναι οι ενέργειες με τις οποίες αποκαθίσταται η σχέση μεταξύ των μέσω των αισθητήρων καθορισμένων μετρήσεων όγκου-ροής και των πραγματικών τιμών του όγκου ή της ροής. Ο έλεγχος βαθμονομήσεως είναι διαφορετικός από τη βαθμονόμηση και προσδιορίζει κατά πόσον μια συσκευή κινείται στα βαθμονομητικά όρια, π.χ., ±3% της αληθούς τιμής. Εάν μια συσκευή δεν επιτύχει τον βαθμονομικό έλεγχο τότε, επαναλμβάνεται η διενέργεια βαθμονομήσεως ή απαιτείται συντήρησή της. Η χρησιμοποιούμενη μηχανική σύρριγγα πρέπει να έχει ακρίβεια±15 mL ή ±0.5%, δηλαδή 15 ml, για μια σύρριγγα 3 λίτρων, και ο κατασκευαστής παρέχει οδηγίες αναφορικά με τα μεσοδιαστήματα μεταξύ δύο διαδοχικών βαθμονομητικών ελέγχων. Οι χρήστες πρέπει να είναι ενήμεροι ότι μια σύρριγγα με ρυθμιζόμενο στοπ μποεί να μη αποδίδει αναμενόμενες τιμές, εάν το στοπ, μετακινηθεί εξ ατυχήματος ή επινοημένα. Οι σύρριγγες πρέπει να ελέγχονται, κατά διαστήματα για την παρουσία διαρροών, κι αυτό μπορεί να συμβεί με προσπάθεια να αδειάσει με ερμητικά κλειστή την έξοδό της. Μια σύρριγγα που έπεσε κατά τύχη ή υπέστη ζημιά  πρέπει να τίθεται εκτός λειτουργίας, μέχρις ότου ελεγχθεί.

ποιοτικός έλεγχος για όργανα μετρήσεως όγκου. H κατ΄όγκο ακρίβεια του σπιρόμετρου πρέπει να ελέγχεται τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. Συνιστάται η ημερήσια βαθμονόμηση της συσκευής έτσι, ώστε η εμφάνιση ενός προβλήματος να αναγνωριστεί σε διάστημα 1 ημέρας, και προκειμένου να διαπιστωθεί η ημέρα προς ημέρα διακ΄θυμανση του Εργαστηρίου. Ακόμη συχνότερος έλεγχος μπορεί να απαιτείται σε ειδικές περιπτώσεις, όπως, [α] κατά τη διάρκεια ελέγχου βιομηχανικών εργατών, όταν μεγάλος αριθμός ατόμων εξετάζονται καθημερινά και, [β] όταν μεταβάλλονται οι περιβαλλοντικές συνθήκες, π.χ., σε υπαίθριες μελέτες (&). Η κατ΄όγκον βαθμονόμηση πρέπει να γίνεται κάθε ημέρα, και να αναπροσαρμόζονται οι συνθήκες BTPS, που επικρατούν. Η ακρίβεια της κατ΄όγκο βαθμονομήσεως χρησιμε΄θυουν για τον προσδιορισμό κατά πόσο οι μετρούμενοι όγκποι κινούνται στα πλαίσια των αποδοχής. Π.χ., εάν η σύρριγγα έχει ακρίβεια 0.5% μια μέτρηση  ±3.5% θεωρείται κατάλληλη. Η σύρριγγα βαθμονομήσεως πρέπει να φυλάσσεται και να χρησιμοποιείται σε σταθερές συνθήκες θερμοκρασίες και υγρασίας. Αυτό επιτυγχάνεται κατά τον καλύτερο τρόπο με το να φυλάσσεται η σύρριγγα όσο το δυνατόν πλησιέστερα του οργάνου μετρήσεως, χωρίς να εκτίθεται στις ακτίνες του ήλιου, και μακριά από πηγή θερμότητας. Τα σπιρομετρικά συστήματα τύπου όγκου, πρέπει να ελέγχονται για διαρροές, κάθε ημέρα (&,&). Η σημασία του καθημερινού αυτού ελέγχου δεν χρειάζεται να τονιστεί. Οι ενδεχόμενες διαρροές μπορεί να εντοπιστούν με την εφαρμογή ≥3.0 cmH₂O πιέσεως, επί 1 λεπτό, με αποκλεισμένη την έξοδο του σπιρομέτρου κατά προτίμηση με την παρουσία του επιστομίου, και οποιαδήποτε απώλεια όγκου>30 ml, είναι ενδεικτικό διαρροής που χρήζει επιδιορθώσεως. Τουλάχιστον ανά τρίμηνο, τα σπιρόμετρα όγκου πρέπει να υφίστανται βαθμονόμηση ολόκληρου του όγκου τους με τη χρήση σύρριγγος βαθμονομήσεως (&) ή ισοδυνάμου προτύπου όγκου. Ο μετρούμενος όγκος πρέπει να είναι στα όρια ±3.5% του πραγματικού ή 65 mL, όποιο είναι μεγαλύτερο μέγεθος, καθώς στα όρια αυτά εμπεριέχονται 0.5% ακρίβεια για μια σύρριγγα 3 l Ο έλεγχος γραμμικότητας της δοκιμασίας βαθμονομήσεως, όπως παρέχεται από τους κατασκευαστές, και μπορούν να χρησιμοποιηθούν εάν είναι σιοσδύναμος με τις ακόλουθες δοκιμασίες: [α] οι διαδοχικές προωθήσεις αέρος, μέσω της σύρριγγας, σταδιακά αυξκανόμενου κατά 1 l όγκου αέρος, σταδιακά μέχρις της προωθλησεως 8 l για τα σπιρόμετρα 8 l, δηλαδή 0-1, 1-2, 2-3, 3-4, 4-5,......7-8 l και, [β] πρόωθηση αέρος, όγκου 3 l, με αρή τον ελάχιστο όγκο του σπιρομέτρου, με διαδοχικές αυξήσεις κατά 1 l, για τα 8l, σπιρόμετρα όγκου, δηλάδή 0-3, 1-4, 2-5, 3-6, 4-7 και 5-8. Η γεμμικόττηα του οργάνου θεωρείται αποδεκτή εάν το σπιρόμετρο απέδωσε τις προβλεπόμενες τιμές γιά όλους τους όγκους που δοκιμάστηκαν.

ποιοτικός έλεγχος για συσκευές μετρήσεως ροής. Σχετικά με την ακρίβιεα του όγκου, διενεργείται έλεγχος βαθμονομήσεως τουλάχιστον μιά φορά την ημέρα, με τη χρήση μιας μηχανικής σύρριγγας, 3 L, που αδειάζει τουλάχιστον 3 φορές προς απόδοσωη της διακυμάνσεως της ροής μεταξύ 0.5 and 12 L·s⁻¹ με ταχύτητα κειμενόμενη μεταξύ 0.5 sec και <0.5 sec. O όγκος που εξωθείται από τη σύρριγγα πρέπει να ικανοποιεί το όριο των ±3.5%. Για τον έλεγχο της γρμμικότητας, πρέπει να διενεργείται έλεγχος βαθμονομήσεως κάθε εβδομάδα, με τη βοήθεια της μηχανικής σύρριγγος 3-L, με την οποία εκτελούνται 3 εξωθήσεις αέρος υπό χαμηλή ροή, 3, υπό μέτρια και, τέλος, 3, υπό υψηλή. ΟΙ όγκοι που παράγονται σε κάθε δοκιμασία με τη σύρριγγα πρέπει να κυμαίνονται στο όριο των ±3.5%.

Η διενέργεια της δοκιμασίας.

Υπάρχουν τρεις διαφορετικές φάσεις στη διενέργεια της  FVC. μεγ΄σιτη εισπνοή-μεγίστη εκπνοή-και συνέχιση της εκπνοής, μέχρις ολοκληρώσεως της δοκιμασίας. Ο τεχνικός θα επιδείξει/εξηγήσει την δοκιμασία και και θα ακολουθήσει την διαδικασία που αναφέρεται στον πίνακα 4.  Ο εξεταζόμενος εισπνέει γρήγορα και δυνατά από το επίπεδο της FRC, οαφού το επιστόμιο περικλείεται αεροστεγώς στο στόμα του, και η γλώσσα του δεν αποφράσσει τον αυλό του. ακολούθως, πρέπει να διενεργείται η δοκιμασία FVC, χωρίς δισταγμό. Εάν η εισπνοή είναι "διστακτική" ή όταν υπάρχει 'στάση' πριν την έναρξη της εκπνοής, τότε, έχει δειχθεί (&), ότι η PEFR κα ο FEV1 έχουν μικρότερη της αληθούς τιμής τους. Είναι, επομένως, ουσιώδες ότι η φάση της εισπνοής πρέπει να είναι σύντομη και η εισπνοή πλήρης και ταχεία και η επακόλουθος μεγίστη εκπνοή, να διενεργείται χωρίς καθυστέρηση. Η δοκιμασία προβλέπει πλήρη εισπνοή και, ακολούθως, πλήρη εκπνοή και ο αέρας πρέπει να εξωθείται, όχι απλώς να εκπνέεται. Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας, ο εξεταστής πρέπει να δείχνει 'ενθουσιασμό και με τη γλώσσα του σώματος και συνεχείς ενθαρρύνεσεις να προτρέπει τον εξεταζόμενο να εκτελεί ζωήρα τις παραγγελίες του. "π.χ., κι άλλο, κι άλλο...". Εάν ο εξεταζόμνεος αισθναθεί ίλιγγο η διενέργεια πρέπει να διακοπεί, καθώς είναι δυνατόν να επακολουθήσει συγκοπή, λόγω παρατεταμένηςν διακοπής της επιστροφής φλεβικού αίματος στο θώρακα, εκ των διμιουργούμενων υψηλών ενδοθωρακικών πιέσεων, επιπλοκή που μπορεί, συχνότερα, να συμβεί τους ηλικιωμένους και σε εκείνους με περιορισμό της εκπνευστικής ροής. Η διενέργεια της δοκιμασίας VC ή ΙC (βλέπε παρακάτω), αντί να διενεργείται FVC, μπορεί να αποφευχθεί ο κίνδυνος της συγκοπής σε μερικούς ασθενείς. Οι πρόσθετες οδοντοστοιχίες, συνήθως, δεν αφαιρούνται, επειδή η αφαίρεσή τους μεταβάλλει την αρχιτεκτονική του στοματοφάρυγγος κια η σπιρομέτρηση συνήθως είναι καλύτερη με την οδονοστοιχία στη θέση της (&).  Με την κατάλληλη υπόδειξη κι ενθάρρυνση,, σπιρομέτρηση μπορεί να διενεργήσουν παιδιά ηλικίας από 5 ετών, αλλά ο εξεταστής πρέπει αν είναι ειδικά εκπαιδευμένος περι αυτό (&) και πρέπει η εξέταση να διενεργείται σε κατάλληλης διαμορφώσεως περιβάλλον για παιδιά. Η χρήση ρινοπιέστρου είναι επιβεβλημένη. και η δοκιμασία, για λόγους ασφαλείας, πρέπει να διενεργείται σε καθιστή θέση, και να χρησιμοποιείται κάθισμα με βραχίονες, όχι τροχήλατο. Εάν η δοκιμασία διενεργείται σε όρθια ή άλλη θέση, πρέπει να επισημαίνεται στην έκθεση. 

κριτήρια ενάρξεως της δοκιμασίας. Η έναρξη της δοκιμασίας καθορίζεται με τη μέθοδο της ανάδρομης προβολής (back estrapolation) (&, &, &, &).

εικόνα 1.

Η νέα εντόπιση της ενάρξεως ορίζει την αφετηρία από την οποία αρχίζουν όλες οι μετρήσεις. Για τις χειροκίνητες μετρήσεις η ανάδρομη προβολή ιχνηλατεί προς τπίσω από το σημείο της οξύτερης κλίσεως της καμπύλης 'όγκου-χρόνου' (&), ενώ για την λογισμική εκτίμηση λαμάνεται υπ΄όψη η μεγίστη κλίση σε μια δέσμη κλίσεων στα πρώτα 80 msτης δοκιμασίας (&).  Για την εντόπιση ακριβούς σημείου "χρόνου μηδέν" και για τη βεβαίωση οτι ο FEV1 λαμβάνεται από την καμπύλη της καλύτερης προσπάθειεας, ο EV πρέπει να είναι <5% της FVC ή 0.150 L, όποιο είναι μεγαλύτερο. Εάν η δοκιμασία εμπεριέει μια διστακτική έναρξη ο εξεταστής μπορεί να απορρίψει την προσπάθεια, πρώιμα, προς αποφυγή μιας παρατεταμένης και άσκοπης προσπάθειας. Είναι επιθυμητή η  άμεση πληροφρόρηση του εξεταστή ότι τα κριτήρια εκκινήσεως της δοκιμασίας δεν είναι ικανοποιητικά. Πέρα από την εκπενυστική δοκιμασία, η καταγραφή του γραφήαμτος "όγκου-χρόνου" πρέπει, ιδανικά, να εμπεριέχει όλη την εισπνευστική προσπάθεια, αλλά να περιέχει τα 0.25 s ή κατά προτίμηση ≥1 s πριν από την έναρξη της εκπνοής (time zero). Η συσκευή πρέπει να αποτυπώνει την τιμή EV. Η επισκόπηση της καμπύλης ροής-όγκου μπορεί να προστεθεί ως εκτίμηση ικανοποιητικής εκτελέσεως της δοκιμασίας. Η PEF πρέπει να αποτυπωθεί ως οξεία αύξηση κια σημειώνεται πλησίον στο σημείο της μέγιστης εκπνοής, δηλαδή στην αρχή της εκπνοής (βλέπε παρακάτω).

κριτήρια τέλους. Η ικανοποίηση  κροτηρίων τέλους είναι αναγκαία για την αποδοχή της δοκιμασίας FVC. Είναι σημαντικό ότι ο εξεταζόμενος  πρέπει να ενθαρρύνεται, λεκτικά, να συνεχίζει εκπνέοντας, μέχρις ότου ολοκληρώσει πλήρως την εκπνοή του, ως το επίπεδο του RV. Τα κριτήριοα τέλους ορίζονται για να εξασφαλιστεί μια πλήρης FVC δοκιμασία, κι έχουν ως εξής: 1] ο εξεταζόμενος δεν μπορεί ή δεν πρέπει να εκπνεύσει περαιτέρω,. Παρ΄όλο ότι πρέπει να ενθαρρύνονται να εκπνέουν όσο περισσ΄τοερο αέρα γίνεται, μπορεί να πρέπει να τους επιτρέπεται η διακοπή όταν αρχίζουν να αισθάνονται δυσφορία. Ο εξεταστής πρέπει να είναι ενήμερος με οποιαδήποτε δυσφορία αισθανθεί ο ασθενής και πρέπει να τερματίζει τη δοκιμασία εάν ο ασθενής αισθάνεται δυσφορία ή πλησιάζει στην συγκοπή. 2] η καμπύλη όγκου-χρόνου δεν παρουσάζει πλέον μεταβολή ή η μεταβολή είναι < (0.0250 l) για διάστημα >1 sec, και ο εξεταζόμενος έχει επιχειρήσει εκπνοή για διάστημα > =3 sec προκειμένου για παιδιά, ηλικάις <10 ετών ή >=6 sec., για άτομα, ηλικίας >10 ετών. Η συσκευή πρέπει να ενημερώνει τον εξεταστή, εάν η επιπέδωση του ίχνους καταγραφής δεν έχει προσεγγιστεί. Πρέπει να σημειωθεί ότι η σύγκλειση της γλωττίδας μπορεί να ανακόψρι πρώιμα την εκπνοή ακόμη και εάν η φαινομενική διάσρκεια της εκπνοής παρατείνεται πέραν των 6 sec. Για ασθενείς με χρόνια απόφραξη ή ηλικιωμένους η διάρκεια της εκπνοής >6 sec είναι συνήθως αναγκαία, αν και η παράταση της εκπνοής για διάστημα >15 sec., σπάνια μπορεί να μεταβάλει την κλινική απόφαση. Πολλές παρατεταμένης διάρκειας εκπνοές σπάνια είναι αναγκαίες και μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα κενού στον εγκέφαλο συγκοπή, περιττή κόπωση, και μη αναγακαία δυσφορία. Δοκιμασίες που δεν εκπληρούν τα κριτήρια τέλους δεν πρέπει να υπολογίζονται για την ικανοποίηση του κριτηρίου των "τριών δοκιμασιών", αλλά ασφαλώς, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μετρήσεις απραμέτρων που δεν οριοθετούνται στο τέλος της εκπνοής, όπως ο FEV1 και μπορεί να παραληφθούν για την έκδοση αποτελεσμάτων του FEV1. Μερικοί νεαροί ασθενείς μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην ικανοποίηση των κριτηρίων που έχουν τεθεί από την ΑTS/EOT (&), αν κια μπορεί να χρειάζονται άλλα κριτήρια αποδοχής (&).

πρόσθετα κριτήρια αποδοχής

ΟΙ επόμενες καταστάσεις που ενδεχόμενα παρατηρηθούν κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας, καθιστούν την εξέταση απαράδεκτη.

1. η παρείσφρυση βήχα, κατά τη διάρκεια της εκπνευσιτκής δοκιμασίας FVC.

2.Η σύγκλειση της γλωττίδας (δοκιμασία Vαlsalva) ή εμφάνιση δισταγμού κατά την ένρακη της δοκιμασίας που προκαλεί διακοπή της ροής κατά τρόπο που να αποκλείει την ορθή μέτρηση των παραμέτρων είτε του FEV1 ή της FVC(&). 

3. πρέπει να μην υπάρχει διαρροή στο στόμα, Οι ασθενείς με νευρομυϊκές διαταραχές μπορεί να χρειαστούν χειροπρακτική βοήθεια ή άλλο τρόπο, εξασφαλίσεως απόλυτη στεγανότητα στο στόμα.

η απόφραξη του επιστομίου, π.χ., από την παρεμβολή της γλώσσας ή των δοντιών στην είσοδο ή τον αυλό του επιστομίου ή η απραμόρφωσή του με δάγκωμα, μπορεί να επηρεάσουν την δοκιμασία και να αλλοιώσουν τη μέτρηση.

εκτιμήσεις μεταξύ των δοκιμασιών

Με τη χρήση των προηγουμένως περιγραφέντων κριτηρίων,

 βιβλιογραφία

1. Gardner RM, Clausen JL, Crapo RO, et al. Quality assurance in pulmonary function laboratories. Am Rev Respir Dis 1986;134: 626– 627.

2. Morris AH, Kanner RE, Crapo RO, Gardner RM. Clinical pulmonary function testing: a manual of uniform laboratory procedures. 2nd Edn. Salt Lake City, UT, Intermountain Thoracic Society, 1984

3. Association for the Advancement of Medical Instrumentation, Standard for spirometers (draft), October 1980. AAMI Suite 602, 1901 N. Ft. Myer Drive, Arlington, VA 22209–1699

4 Horvath EP Jr, ed. Manual of spirometry in occupational medicine. Division of Training and Manpower Development, National Institutes for Occupational Safety and Health. Cincinnati, NIOSH, 1981