Καρδιογενές Πνευμονικό Οίδημα (ΚΠΟ): Σύνοψη

 Το ΚΠΟ παράγεται από αύξηση της υδροστατικής πιέσεως στα πνευμονικά τριχοειδή, μες  αποτέλεσμα διΐδρωση υγρού στο στο πνευμονικό διάμεσο ιστό, κια τις κυψελίδες. Η αύξηση της πιέσεως στον αριστερό κόλπο συνεπάγεται αύξηση της πνευμονικής φλεβικής πιέσεως και των πιέσεων στο πνευμονικό μικροαγγειακό δίκτυο, με αποτέλεσαμ την πρόκληση ΚΠΟ. 

Παθογένεια

Το αίμα στα πνευμονικά τριχοειδή και ο αέρας στους πνευμονικούς αεροχώρους χωρίζονται από την κυψελιδοτριχοειδική μεμβράνη, που διακρίνεται από 3 διακριτά ανατομικά μέρη:

[α] το τριχοειδικό ενδοθήλιο, [β] τον διάμεσο χώρο, που μπορεί να εμπεριέχει διάμεσο ιστό, ινοβλάστες, και μακροφάγα, [γ] το κυψελιδικό επιθήλιο. 

[1] ανατροπή της ισορροπίας που καθρίζει ο νόμος Starling ανατραπεί.

[2] ο ρόλος των λεμφαγγείων. Είναι σημαντικός για τη διατήρηση της ισορροπίας στους πνεύμονες, δια της απομακρύσεως διαλυτών ή κολλοειδών ουσιών και υρών από το διάμεσο χώρο, υπό ρυθμό ~10-20 ml/h.Οξεία αύξηση της πιέσεως στα πνευμονικά, αρτηριακά τριχοειδή μπορεί να απολήεξι σε αύξηση στη διήθησ υγρού στο διάμεσο χώρο του πνευμονικού παρεγχύματος, αλλά η μεμφική παραοχέτευση δεν μπορεί να αυξηθεί, ανάλογα. Αντίθετα, παρουσία χρονίω αυξημένης πιέσεως στον αριστερό κόλπο, ο ρυθμός απαγωγής μέσω των λεμφαγγείων μπορεί να αυξηθεί σε επίπεδα ~200 ml/h, που παριστά αποδοτική προσαρμογή, που προστατεύει το πνευμονικό παρέγχυμα από το οίδημα.

στάδια.  Η συγκέντρωση υγρού στους πνεύμονες διακρίνεται σε 3 στάδια:  

  • στάδιο 1. Η αύξηση της πιέσεως στον αριστερό κόλπο προκαλεί διάταση και διάνοιξη μικρών πνευμονικών φλεβών. Στο στάδιο αυτό, η ανταλλαγή αερίων στους πνεύμονες δεν χειροερεύεει, αλλά αντίθετα, μπορεί και να βελτιώνεται.
  • στάδιο 2. Εκτρέπεται υγρό στο διάμεσο χώρο από τα πνευμονικά τριχοειδή. αλλά η ταυτόχρονη αύξηση τη λεμφικής απορροής απάγει την περίσσεια. η συνεχιζόμενη διΐδρωση υγρού και διαλυτών ουσιών μπορεί να υπερβεί την ικανότητα λεμφοκής παραχετεύσεως των λεμφαγγείων. Στην περίπτωση αυτή, το υγρό συγκεντρώνεται στον ευένδοτο διάμεσο χώρο, που γενικά αφορά τον επριαγγειακό χώρο των μεγαλθυτέρων αγγείων, ιδίως των αξαρτημένων περιοχών του πνεύμονος. Η συγκέντρωση υγρού στο διάμεσο χώρο μπορεί να επηρεάσει τη διατομή των μικρών αεραγωγών, και να προκληθεί ήπια υποξαιμία. Η υποξαιμία στο στάδιο αυτό είναι μικανού μεγέθους, ώστε να διεγείρει ταχύπνοια, που είναι αποτελέσμα διεγέρσεως των πνευμοτριχοειδικών υποδοχέων j (juxtapulmonary capillary) που παριστούν εμύλες νευρικές απολήξεις, παρακείμενες των κυψελίδων. Οι υποχοείς J εμπλέκονται σε αντανακλαστικές προσαρμογές του αναπνευστικού και καρδιακού ρυθμού.
  • στάδιο 3. Με την αύξηση της συγκεντρώσεως υγρού και την πλήρωση του χαλαρού συνδετικού ιστού. το υγρό συγκεντρώνεται στο σχετικά μη χαλαρό τμήμα του διαμέσου χώρου, ο οποίος μπορεί να συγκρατήσει μέχρι 500 ml υγρού.Με περαιτέρω συγκέντρωση, το υγρό διαπερνά το κυψελιδικό επιθήλιο προς τις κυψελίδες, προκαλώντας κυψελιδική πλήρωση. Στο στάδιο αυτό, καταγράφοντ;αι σημαντικές αλλοιώσεις στην ανταλλαγή αερίων στους πνεύμονες, ενώ η VCκαι οι λοιποί αναπνευστικοί όγκοι μειώνονται σημαντικά. Η υποξαιμία επιδεινώνεται.

αίτια Καρδιογενούς Πνευμονικού οιδήματος, ΚΠΟ.

[α] απόφραξη  κολπικής εξωθήσεως

[β] συστολική δυσλειτουργία αριστερής κοιλίας (χρόνια συμφορητική καρδιοπάθεια) αποτελεί αίτιο οπαροξύνσεων, στα οποία περιλαμβάνονται: β1. οξύ έμφρακτο του μυοκαρδίου, ή ισχαιμία, β2. μη συμορφούμενοι ασθενείς με τη παραγγελλόμενη δίαιτα (π.χ., στέρηση άλατος), με τη χορηγούμενη θεραπεία (π.χ., με τη λλήψη διουρητικών), β3, σοβαρή αναιμία, β4. σήψη, β5. θυρεοτοξίκωση, β6. μυοκαρδίτιδα, β6. μυοκαρδιακές τοξίνες (αλκοόλ,  κωκαΐνη, χημειοθερπευτικοί παράγοντες, όπως η αδριαμυκίνη (doxorubicin ) και η  χερσεπτίνη ( trastuzumab).

[γ] διαστολική δυσλειτουργία της αριστεράς κοιλίας. Η ισχαιμία και το έμφραγμα μπορεί να συνεπάγονται διαστολική δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας, επιπλέον της συστολικής δυσλειτουργίας. Η διαστολική δυσλειτορυγία επάγει μείωση της διαστολικής διατασιμότητας της αριστερής κοιλίας, Λόγω της μειωμένης διατασιμότητας, απαιτείται αύξημένη διαστολική πίεση γοια την επίτευξη αναγκαίου όγκου εξωθήσεως (όγκου παλμού). Παρά την φυσιολογική συσπαστικότητα της αριστερής κοιλίας, η μειωμένη καρδιακή εξώθηση, σε συγκερασμό με την με την έκδηλη τελοδιαστολική πίεση, παράγει υδροστατικό πνευμονικοό οίδημα. Διαστολικές διαταραχές μπορεί, επίσης, να οφείλονται σε συμφυτική περικαρδίτιδα.

[δ] αρρυθμίες. Η πρόσφατα εγκατασταθείσα κολπική μαραμρυγή και η κοιλιακή ταχυκαρδία μπορεί να παριστούν αίτια ΚΠΟ.

[ε] υπερτροφία αριστερής κοιλίας και μυοκαρδιοπάθειες. Επειδή προκαλοπύν μείωση της διατασιμότητας της αριστερής κοιλίας και της τελο-διαστολικής πιέσεως, οπότε το ΚΠΟ είναι αποτέλεσμα αυξημένης τριχοειδικής υδροστατικής πιέσεως.

[στ] υπερφόρτωση αριστερής κοιλίας. Σημειώνεται σε σειρά καρδιακών και εξωκαρδιακών εκτροπών.

διαφορική διάγνωση πνευμονικού οιδήματος
ακτινολογικό
εύρημα    %
καρδιακή
ανεπάρκεια
νεφρική
ανεπάρκεια
ARDS
Κerley B 30% 30% OXI
κατανομή πνευμονικού οιδήματος διάχυτο 90% κεντρική 70% περιφερική 45%, διάχυτο 35%
αεροβογχόγραμμα 20% 20% 70%
πλ. συλλογή 40% 30% 10%