Είναι σπάνια ακτινολογικά ευρήματα που οφείλονται σε ανοσολογικής υφής κοκκιώματα, συνήθως με κεντρική νέκρωση, στους πνεύμονες, την τραχεία και την καρδιά. Συνήιθως συνοεδεύουν ρευματοειδή αρθρίτιδα, χρονολογουμένης από μακρού, και παρατηρείται συχνότερα στους άνδρες με υψηλούς τίτλους ρευματοειδούς παράγοντος, στους καπνιστές και σε εκείνους πο, ήδη, εμφανίζουν υποδόρια οζίδια. Η επίπτωσή τους, επί ρευματοειδούς αρθρίτιδας, στην ακτινογραφία θώρακος είναι <1%, αλλά με τη χρήση της αξονικής τομογραφίας, εμφανίζονται με συχνότητα 22-28%. (βλέπε: νομισματοειδείς σκιάσεις διαμέτρου μικρότερης των 6 cm)
Κλινικώς, είναι ασυμπτωματικά, αλλά μπορεί να συνοδεύονται με βήχα, αιμόπτυση και θωρακαλγία.
Όπως φαίνεται στην παρατιθέμενη εικόνα, είναι στρόγγυλα μορφώματα που κείνται υποπλεύρια, ίδίως στις άνω και μέσες πνευμονικές ζώνες, εκτός επί συνδρόμου Caplan, σπάνια μονήρεις. Σε ποσοστό >50% υφίστανται κεντρική τήξη συνήθως με παχειά τοιχώματα με λείο εσωτερικό τοίχωμα. στις κοιλότητες, μπορεί, ακολούθως να εγκατασταθεί ασπέργιλλος. Συνήθως συνοδεύεται με πλευριτική συλλογή, ή/και πνευμοθώρακα, ή και να αναπρυχθεί βρογχπνευμονικό συρρίγγιο. Αποτιτανούνται, σπάνια.
Στη διαφορική διάγνωση περιλαμβάνονται, [α] μεταστάσεις, [β] κοκκιωμάτωση με πολυαγγειΐτιδα (Wegener), [γ] σηπτική εμβολή.
θεραπεία. Δεν απαιτείται ιδιαίτερη θεραπεία, η διερεύνιση απαιτείται μόνον εφόσον παρατηρηθεί επιπλοκή/επέκταση. Μπορεί να ανταποκριθούν σε μεθοτρεξάτη ή/και κορτικοειδή.