Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Είναι χρήσιμος βιοδείκτης σε αριθμό παθολογικών καταστάσεων όπως οι όγκοι του ΓΕΣ και μερικοί όγκοι, εκτός του ΓΕΣ, όπως, όμως, και σε μη νεοπασματικές παθήσεις (πιν1).  

import_contacts Ομάδα γλυκοπρωτεϊνών, όπως και η α-φυτοπρωτεΐνη, που συμπεριθφέρεται ως όγκοεμβρυϊκό αντριγόνο, μοριακού βάρους ~180.000, διαφορετικές μορφές των οποίων ευρίσκονται, τόσο σε φυσιολογικούς, όσο και σε καρκινικούς ιστούς. Οι συγκεντρώσεις στο αίμα επηρεάζονται από τη μέθοδο και, γι αυτό, πρέπει να μετριούνται με την ίδια μέθοδο.
 

πίνακας 1. ΚαρκινοεμβρυΙκό αντιγόνο, CEA  φ.τ. <3μg/l
καρκίνος του παχέος εντέρου (70%) • Καρκίνος του παγκρέατος (55%) • Καρκίνος στομάχου (50%) • Καρκίνος πνεύμονος (40%) • Καρκίνος μαστού (40%) • Καρκίνος μήτρας (40%) • Καρκίνος ωοθηκών (25%) • Ελκώδης κολίτιδα • Εκκολπωματίτιδα • Πεπτικό έλκος • Χρόνια παγκρεατίτιδα • Αλκοολική κίρρωση • Χρόνια ενεργός ηπατίτιδα • Αποφρακτικός ίκτερος • Ινοκυστική νόσος του μαστού • Νεφρική ανεπάρκεια • Καπνιστές

 Η συγκέντρωσή του στον ορό κατά το χρόνο της διάγνωσης σχετίζεται με την πρόγνωση. Τιμές καρκινοεμβρυϊκού αντιγόνου <5 ng/ml είναι ενδεικτικές περιορισμένης παθήσεως, ενώ τιμές >10 ng/ml, είναι ενδεικτικές εκτεταμένης παθήσεως και δυσμενούς προγνώσεως.  Ο χρόνος ημιζωής του είναι ~3 εβδομάδες. Μετά επιτυχή θεραπεία, τα επίπεδα του καρκινοεμβρυϊκού αντιγόνου μειώνονται και παραμένουν χαμηλά, για όσο διάστημα η πάθηση ευρίσκεται σε ύφεση. Αύξηση των συγκεντρώσεων στον ορό υποδηλώνει υποτροπή, η οποία θα εκδηλωθεί κλινικά/απεικονιστικά μερικούς μήνες αργότερα.
Στοα νεοπλάσματα του ΓΕΣ, ειδικότερα του ορθοπρωκτικού καρκίνου το καρκινοεμβρυϊκό αντιγόνο, ΚΕΑ, αυξάνεται μόνον επί επινεμήσεως του εντερικού τοιχώματος, έτσι, ώστε δεν είναι ένας, βιοδείκτης χρήσιμος στον προσυμπτωματικό έλεγχο. Παρ΄όλο ότι δεν συσχετίζεται ποσοτικά με το στάδιο  του όγκου, αυξάνεται σημαντικά όταν έχει ήδη επινεμηθεί το ήπαρ, ακόμη και σε πολύ περιορισμένο βαθμό. Από την  άλλη, το ΚΕΑ μπορεί να παραμείνει φυσιολογικό, επί καρκινικών κυττάρων μικρού βαθμού διαφοροποιήσεως.

Το ΚΕΑ μπορεί να διευκολύνει τον ορισμό εγχειρησιμότητας του όγκου, αλλά και την μετεγχειρητική αποτίμηση της πλήρους εξαιρέσεως, την ποαρουτσία υποτροπής ή και της απαντήσεως της μεταστατικής παθήσεως στη θεραπεία. Ο καρκίνος του στομάχου και του παγκρέατος μπορεί επίσης να συνοδεύεται από αυξημένες συγκεντρώσεις ΚΕΑ.

Νεοπλάσματα εκτός ΓΕΣ. στην κλατηγορία περιλαμβάνονται κυρίως τα αδενοκαρκινώματα του πνεύμονος, όπου η ανίχνευση ΚΕΑ είναι δηλωτική παρουσίας εξωθωρακικής επεκτάσεως και, ιδιαίτερα, ηπατικών μεταστάσεων, επιδερμοειδούς καρκίνου των βρόγχων. Αυξημένες τιμές ΚΕΑ μπορεί, ακόμη, να αναγνωριστούν επί καρκ'ίνου του μαστού.
Μη κακοήθεις παθήσεις του ΓΕΣ . Το ΚΕα μπορεί, επίσης, β]να ανιοχνευτεί στις φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, την αλκοολική ηπατοπάθεια, στους βαρείς καπνιστές, και επί παγκρατίτιδας.   23