Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

 βλέπε: καρκίνος πνεύμονος - προεγχειρητική αξιολόγηση,

Oι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα είναι συχνά καπνιστές και πάσχουν από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Κατά την προεγχειρητική εκτίμηση, ερευνάται κατά πόσον το επίπεδο της πνευμονικής τους λειτουργίας συνδέεται ή όχι με μια αποδεκτή χειρουργική νοσηρότητα και θνησιμότητα σε σχέση βέβαια με την υψηλή θνησιμότητα της νόσου, και από το είδος της επεμβάσεως. Η πνευμονεκτομή θεωρείται ότι έχει διπλάσια θνησιμότητα από την λοβεκτομή.

Επειδή εξάλλου μαζί με τον όγκο αφαιρείται και τμήμα λειτουργικά υγιούς πνευμονικού ιστού, είναι αναγκαία η πρόβλεψη της πνευμονικής λειτουργίας που θα προκύψει μετά την εγχείρηση ώστε να προληφθεί ο κίνδυνος εκδήλωσης αναπνευστικής ανεπάρκειας.

Δεν υπάρχει ομοφωνία ποιά είναι η καλύτερη δοκιμασία ή παράμετρος για την προεγχειρητική εκτίμηση. Πολλές φορές η απόφαση δεν μπορεί να στηριχθεί σε μια τιμή και μόνο, αλλά χρειάζεται μια σειρά χειρισμών για την ολοκλήρωση του ελέγχου.

Πνευμονικές λειτουργικές δοκιμασίες για τον προεγχειρητικό έλεγχο

1)Σπιρομέτρηση

Η πιο παλιά και η πιο απλή εξέταση στην οποία πρέπει πρώτα να υποβάλλονται όλοι οι ασθενείς.

Παράμετροι που ελέγχονται:

α) Ο βίαιος εκπνεόμενος όγκος αέρος στο πρώτο δευτερόλεπτο (Forced Expired Volume/1 second - FEV1).

Εάν ο FEV1 είναι >2,0 lt ή 50% των προβλημάτων η εγχείρηση μπορεί να γίνει χωρίς καθυστέρηση εάν είναι <2,0 lt χρειάζεται παραπέρα μελέτη. Στις αμφίβολες αυτές περιπτώσεις ο έλεγχος συνεχίζεται με σπινθηρογράφημα αιματώσεως για την πρόβλεψη της μετεγχειρητικής FEV1.

Όταν η προβλεπόμενη FEV1 είναι >1,3 lt η εγχείρηση επιτρέπεται ενώ όταν είναι <0,8 lt απαγορεύεται.

Το όριο του 0,8 lt θεωρείται σχετικά αυθαίρετο, αλλά στηρίζεται στην άποψη ότι, όταν η τιμή της FEV1 είναι <0,8 lt εμφανίζεται υπερκαπνία.

Στις ενδιάμεσες περιπτώσεις με FEV1 μεταξύ 0,8 και 1,3 lt συνιστάται δοκιμασία κόπωσης.

β) Η βιαία ζωτική χωρητικότητα (Forced Viotal Capacity) FVC-Τιμή FVC<3 lt αναφέρεται συνήθως σαν κριτήριο αυξημένου κινδύνου.

γ) Η εκατοστιαία σχέση του ταχέος εκπνεομένου όγκου στο πρώτο δευτερόλεπτο προς την βιαία ζωτική χωρητικότητα . Τιμή <50% των προβλεπομένων - αυξημένος χειρουργικός κίνδυνος.

δ) Ο μέγιστος αναπνεόμενος όγκος ανά λεπτό (Maximum Ventilated Volume/minute - MVV/1). Από πολλούς λαμβάνεται σαν κριτήριο. Ο χειρουργικός κίνδυνος είναι αυξημένος όταν ο MVV1 είναι <60 lt/min ή <50% των προβλ. Με την δοκιμασία αυτή εκτιμάται όχι μόνο η κατάσταση του πνευμονικού παρεγχύματος, αλλά και του νευρομυϊκού συστήματος των πνευμόνων.

2) Μέτρηση της διαχυτικής ικανότητας των πνευμόνων (DLCO)

Γίνεται συνήθως με το μονοξείδιο του άνθρακα, αποτελεί ιδιαίτερα χρήσιμο κριτήριο.

Η νοσηρότητα και η θνησιμότητα είναι αυξημένες όταν η DLCO είναι <60% των προβλεπομένων.

3)Αέρια αίματος

Η μέτρηση της μερικής πιέσεως του οξυγόνου ΡΟ2 και του διοξειδίου του άνθρακα PCO2 στο αρτηριακό αίμα αποτελούν σπουδαίους δείκτες στον προεγχειρητικό έλεγχο. Τιμές PaO2<55 mmHg και PaCO2>45 mmHg αποτελούν κριτήρια αυξημένου χειρουργικού κινδύνου.

4)Πνευμονικές αγγειακές αντιστάσεις (Raw)

Όταν οι αντιστάσεις είναι >5,0 cmH2O/L/sec, είναι κριτήριο αυξημένου χειρουργικού κινδύνου.

5)Η σχέση (Νεκρού χώρου προς αναπνεόμενο όγκο)

Όταν είναι >45% των προβλ., συνοδεύεται από αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης αναπνευστικής ανεπάρκειας.

6)Μέση πίεση στην πνευμονική αρτηρία (ΡΑΡ)

Όταν η ΡΑΡ είναι >35mmHg - κριτήριο αυξημένου κινδύνου

προεγχειρητικός έλεχγος για θωρακοτομή

 έχει προταθεί ένας αλγόριθμος εκτιμήσεως των υποψηφίων για θωρακοτομή ασθενών: