Όπως προειπώθηκε, το ΠΕ διαγιγνώσκεται παθολογοανατομικά, αλλά το ιστορικό, η φυσική εξέταση και τα εργαστηριακά ευρήματα, συνήθως παρέχουν επαρκή διαγνωστική τεκμηρίωση της παθήσεως. Αν και μερικά από τα αναμενόμενα κλινικά ευρήματα, επί ΠΕ, συνήθως συνυπάρχουν με εκείνα επί ΠΕ, οι πάσχοντες από αμιγές ΠΕ είναι, συνήθως, λιποβαρείς ασθενείς, που κατατρύχονται από έντονη δύσπνοια, με μέτρια υποξαιμία και υποκαπνία/νορμοκαπνία (pink puffers). Τους συναντάμε συνήθως καθιστούς, με το θώρακα στηριγμένο στα χέρια και τα χέρια στα γόνατα, ώστε να φέρνουν σε μηχανικό πλεονέκτημα τους επικουρικούς εκπνευστικούς τους μύες. Σε ηπιότερες περιπτώσεις οι ασθενείς περιγράφουν δύσπνοια προσπάθειας, ενώ δύσπνοια ηρεμίας εμφανίζεται στις εξελιγμένες καταστάσεις.
Οι παροξύνσεις της παθήσεως είναι αποτέλεσμα ιογενούς ή μικροβιακής λοιμώξεως, εκθέσεως σε ατμοσφαιρικούς ρύπους ή καπνούς ή συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.
Από τη φυσική εξέταση παρέχονται ουσιώδεις διαγνωστικές πληροφορίες. Οι ασθενείς με ΠΕ επιλέγουν μια συγκεκριμένη θέση, με το θώρακα στραμένο προς τα εμπρός, στηριγμένο στα χέρια και τα χέρια στα γόνατα, ή με τους αγκώνες στηριγμένους στο τραπέζι. Οι θέσεις αυτές φέρουν σε μηχανικό πλεονέκτημα τους εκπνευστικούς μύες. Αναγνωρίζεται ταχύπνοια, με την παρατεταμένη εκπνοή συνεχόμενη στην προηγούμενη εισπνοή (χωρίς αναπνευστική παύλα), ταχυκαρδία, χρήση των επικουρικών αναπνευστικών μυών, ενώ συνήθως εκπνέουν με σφιγμένα τα χείλη. Αναγνωρίζεται ελάττωση των φωνητικών δονήσεων, των φωνητικών αντηχήσεων και των καρδιακών τόνων. Επικρουστικά, επίσης, διαπιστώνεται ακινησία των ημιδιαφραγμάτων σε χαμηλή θέση, ενώ από την ακρόαση αναγνωρίζεται ελάττωση του αναπνευστικού ψιθυρίσματος.
Στην κατά μέτωπο ακτινογραφία θώρακος αναγνωρίζονται υπερέκπτυξη και υπερδιαφάνεια, αποκαλυπτική ολιγαιμίας και μικρή, σε κάθετη θέση καρδιά, η σκιά της οποίας μπορεί να χάνεται στη σκιά της σπονδυλικής στήλης. Η δεξιά (ή αριστερή) υπερτροφία προκαλούν αύξηση των ορίων της καρδιακής σιλουέττας προς φυσιολογικές διαστάσεις. Από το πλάγιο ακτινογράφημα αναγνωρίζεται αύξηση των ορίων του οπισθοστερνικού διαστήματος. Τα ευρήματα από το ΗΚΓ δεν είναι ειδικά, αλλά η κάθετη θέση της καρδιάς, η υπερέκπτυξη του θώρακος και τα σε χαμηλή θέση, επιπεδωμένα διαφράγματα προκαλούν δεξιά απόκλιση του άξονα Ρ και QRS στις προκάρδιες απαγωγές και χαμηλά δυναμικά στην AVF. Στις κλασσικές απαγωγές αναγνωρίζεται υψηλό και παχύ έπαρμα Ρ, που οφείλεται στη διάταση του δεξιού κόλπου.
Το κλινικό φάσμα της ΧΑΠ | διάκριση μεταξύ παροξύνσεως και πνευμονίας |