Καρωτιδικά σωμάτια

$Τα καρωτιδικά σωμάτια είναι μικρά (διαμέτρου ≈ 2mm) αισθητικά όργανα που εντοπίζονται πλησίον του καρωτιδικού κόλπου στη διχοτόμηση της κοινής καρωτίδας.
Σχηματική αναπαράσταση του καρωτιδικού σωματίου.
Η PaCO₂, η PαO₂ και το pH διεγείρουν τα κύτταρα glomus (GC) προς απελευθέρωση ενός μη ταυτοποιημένου νευροδιαβιβαστή, ο οποίος διεγείρει τις νευρικές απολήξεις στον καρωτιδικό κόλπο,  (κλάδους του πνευμονογαστρικού ν.), προς αποστολή σχετικών δυναμικών δράσεως στον προμήκη. Στο κύτταρο εμπεριέχονται διαυγή και πυκνά κυστίδια που περιέχουν ντοπαμίνη (DA), νορεπινεφρίνη (ΝΕ), ακετυλοχολίνη (Ach) και ουσία Ρ. Ελυτροειδή κύτταρα περιβάλλουν  τα κύτταρα glomus.
Το φυσιολογικό ερέθισμα για τα καρωτιδικά σωμάτια είναι η ㎩O₂·  δεν αντιδρούν σε μεταβολές τις περιεκτικότητας σε O₂ του αίματος ή κορεσμό Hb, εάν η ㎩O₂  παραμένει σταθερή. Αυτό εξηγεί την απουσία απαντήσεως αερισμού σε κλινικές καταστάσεις, όπως η αναιμία και η δηλητηρίαση με CO. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα αορτικά σωμάτια αντιδρούν σε μεταβολές στην CaO₂. Τα καρωτιδικά σωμάτια είναι ευαίσθητα στην PO₂  εφ΄όλου του φυσιολογικού του φάσματος, αν και είναι πλέον ευαίσθητα στην υποξαιμία. Υπό φυσιολογική PaO₂ (=100mmHg) και PaCO₂ (=40 mmHg) καταγράφεται χαμηλή, τονική δραστηριότητα στο καρωτιδικό ν. Η δραστηριότητα των αρτηριακών χημοϋποδοχέων αυξάνεται όταν η PaO₂ μειώνεται κάτω των 100mmHg, εάν η ㎩CO₂ παραμένει φυσιολογική. Αντίθετα, εάν η PaCO₂  μειώνεται, η PaO₂ πρέπει να μειωθεί κι άλλο προκειμένου να διεγείρει τον υποδοχέα στον ίδιο βαθμό[i]. Αυτό συμβαίνει, π.χ., όταν η υποξία διεγείρει τον αερισμό και μειώνει την PaCO₂. Αντίθετα, οι υποδοχείς των καρωτιδικών σωματίων διεγείρονται σε υψηλότερη PaO₂ εάν η PaCO₂ αυξάνεται. Επομένως, το CO₂  καθορίζει την ευαισθησία στο O₂  και αντιστρόφως. Αυτό το συνεργητικό ή πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα της υποξίας και της υπερκαπνίας στους υποδοχείς των καρωτιδικών και οαρτικών σωματίων είναι σημαντικό επειδή ερμηνεύει την επίδραση της PaCO₂ και PaO₂ στον αερισμό[ii].