παθολογική ιστική αναδιαμόρφωση των αεραγωγών: 0 ρόλος των βασικών κυττάρων

 Οι επιθηλιακές διαταρχές (►, ) εκτείνονται από την υποπλασία, δηλαδή την αδυναμία να διαφοροποιηθούν προγονικά κύτταρα, σε υπερπλασία των βασικών και καλυκοειδών κυττάρων, σε μεταπλασία των πλακωδών- και καλυκοειδών κυττάρων, δυσπλασία και κακοήθη μεταλλαγή. Οι μεσεγχυματικές μεταβολές περιλαμβάνουν πάχυνση της βασικής υποβλεννογόνιας στιβάδας, υπερπλασία των λείων μυικών ινών, στρατολόγηση κυττάρων φλεγμονής και ίνωση.

  Παραδόξως, παρά την ευρεία επίπτωση και την παθογενετική σημασία της ιστικής αναδιαμορφώσεως στους αεραγωγούς επί χρονίων πνευμονοπαθειών, η αιτιολογία της παραμένει, ουσιωδώς, αδιευκρίνιστη. Αυτό οφείλεται εν μέρει μεν στην έλλειψη βασικών γνώσεων επί των ρυθμιστικών μηχανισμών της κυτταρικής διαφοροποιήσεως, της διατηρήσεως και αποκαταστάσεως του επιθηλίου των αΕΡΑΓΩΓΏΝ. Ειδικότερα, λίγα μόνο είναι γνωστά, αναφορικά με τον πολλαπλασιασμό και τη διαφοροποίηση των βασικών κυττάρων, που αποτελούν μια πολυδύναμη ομάδα αρχεγόνων κυττάρων από τα οποία προέρχονται τα κροσσωτά επιθηλιακά κύτταρα. 

 Τα βασικά κύτταρα (ΒΚ), τα οποία ονομάζονται έτσι, λόγω της γειτνιάσεώς τους με τη βασική μεμβράνη ευρίσκονται διάχυτα σε όλο το μήκος του τραχειοβρογχικού δένδρου, ως ψευδοπολύστιβη διάταξη, μα κυμαινόμενη πυκνότητα από περιοχή σε περιοχή, που κυμαίνεται από 6-30%. Έχει σε ικανό βαθμό αναγνωρισθεί πειραματικά, ότι τα ΒΚ συνιστούν έναν πληθυσμό πολυδύναμων μητρικών κυττάρων που ελέγχουν τόσο την  ομοιστασία των επιθηλιακών κυττάρων, όσο και την εύρυθμη αναγέννηση του ιστού, μετά από βλαπτική δράση. α ευρήματα αυτά δικαιολογούν την περαιτέρω ανάλυση της λειτουργικής αποστολής των ΒΚ.

σε πειραματικές διατάξεις αναγνωρίζεται η σταδιακή μείωση των Βκ με την αύξηση της συγκεντρώσεως των διαφοροποιημένων  κυττάρων, Clara και κροσσωτών (►, ►, ►, ).

 Oι χρόνιες πνευμονοπάθειες, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, το άσθμα, ο πνευμονικός καρκίνος, και πνευμονική ίνωση, αναδεικνύονται ως δεύτερη κύρια αιτία θανάτου στον κόσμο.