Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Για τις περισσότερες αναλύσεις που διενεργούνται στα πλαίσια ελέγχου της οξεoβασικής ισορροπίας και της ανταλλαγής αερίων  στον πνεύμονα και την περιφέρεια, χρησιμοποιείται δείγμα αρτηριακού αίματος.

Το δείγμα παραλαμβάνεται είτε μέσω αρτηριοκεντήσεως με βελόνη ή με τη βοήθεια αρτηριακού καθετήρος. Με τα νήπια και τα μικρά παιδιά εγείρονται προβλήματα αναφορικά με τη λήψη δείγματος του αρτηριακού αίματος. Εναλλακτικά  μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέθοδος με την οποία, κατόπιν θερμάνσεως μιας δερματικής περιοχής, διενεργείται "δήγμα", το ρέον αίμα από το οποίο λαμβάνεται με τριχοειδική υάλινο σωληνάριο, θεωρούμενο ως "αρτηριοπηθέν τριχοειδικό αίμα".

Η λήψη του αρτηριακού δείγματος γίνεται, κατά σειρά προτιμήσεως: [α] από την κερκιδική α. (μετά δοκιμασία Allen, για τον έλεγχο υπάρξεως παράπλευρης κυκλοφορίας), [β] από τη βραχιόνιο και, [γ] από τη μηριαία α., με ηπαρισμένη σύρριγγα (0.05 ml νατριούχου ηπαρίνης / ml). Μεγαλύτερη ποσότητα ηπαρίνης προκαλεί ψευδή αύξηση της Ρ_aCO₂ (και μείωση του pH), ενώ επηρεάζει και την τιμή της Ρ_aO₂, ανάλογα με τη σχέση πιέσεων Ο₂ στο αίμα και το διάλυμα της ηπαρίνης.

Μεταφέρεται εμβαπτισμένο σε πάγο, για την αναστολή εξελίξεως του μεταβολισμού, που θα προκαλούσε ψευδή αύξηση της Ρ_aCO₂ και μείωση του Ρ_aO₂.

Στο δείγμα δεν πρέπει να περιέχονται φυσαλίδες, επειδή προκαλούν ψευδή μείωση της Ρ_aCO₂ και ενδεχόμενη αύξηση (ή μείωση) της Ρ_aO₂.

Η θερμοκρασία του σώματος πρέπει να παίρνεται υπ’ όψη στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων των αναλύσεων, επειδή προκαλείται δεξιά (επί υπερθερμίας) ή αριστερά (επί υποθερμίας) απόκλιση της καμπύλης δεσμεύσεως της Hb. Το pH, επίσης, μεταβάλλεται με τη θερμοκρασία του σώματος. Ετσι, η τιμή που εκδίδει το Εργαστήριο, (στους 37°C) πρέπει να ανάγεται στη θερμοκρασία του σώματος. Για το σκοπό αυτό, χρησιμοποιείται η εξίσωση:

pH_T=pH_37°̊C+0.0147 X (37-T)

βλέπε: η προέλευση του δείγματος