Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Η διέγερση των υποδοχέων μεταβιβάζεται με κεντρομόλες ίνες που διατρέχουν το πνευμονογαστρικό και το γλωσσοφαρυγγικό ν. Δεν αποκλείεται, όμως, μερικές ίνες να άγονται με το τρίδυμο, το άνω και το κάτω λαρυγγικό ν. Η αισθητική νεύρωση της τραχείας και των μεγάλων βρόγχων παρέχεται από το πνευμονογαστρικό ν., ενώ ο λάρυγγας, κυρίως από το άνω λαρυγγικό και εν μέρει από το κάτω λαρυγγικό ν. Ο φάρυγγας νευρώνεται από το γλωσσοφαρυγγικό ν. και τις φαρυγγικικές διακλαδώσεις του πνευμονογαστρικού. Επομένως, μετά τον πειραματικό ή παθολογικό ερεθισμό των νεύρων αυτών, όπως, πχ., ως αποτέλεσμα πιέσεως επί τοπικής αναπτύξεως νεοπλασμάτων, μπορεί να παραχθεί σπασμωδικός βήχας. Η τοπική δράση νεφελοποιημάτων αναισθητικών φαρμάκων προκαλεί παροδική και υποστρεπτή αναστολή των νευρικών απολήξεων των βρόγχων, που συνεπάγονται κατάργηση των αντανακλαστικών τόξων, όπως ο βήχας, ο βρογχόσπασμος, το α. Herring-Breuer, το α. διατάσεως κλπ. Οι σχέσεις νευρικής διασυνδέσεως μεταξύ του λάρυγγος και του φάρυγγος -σημείο διασταυρώσεως της πεπτικής με την αναπνευστική οδό- είναι πολύπλοκες. Λόγω της διπλής λειτουργικής αποστολής της περιοχής αυτής, μπορεί να προκαλούνται  ετερογενή αναπνευστικά αντανακλαστικά ή ποικίλες τροποποιήσεις τους.  Κατά τη διαδοχική απονεύρωση των αεραγωγών στα πειραματόζωα καταγράφονται τα ακόλουθα αποτελέσματα: 1^ον  Η αμφοτερόπλευρη βαγοτομή στο ύψος του αυχένος συνεπάγεται κατάργηση του αντανακλαστικού του βηχός και συναφών αντιδράσεων (π.χ. βρογχόσπασμος), από το τραχειοβρογχικό δέν­δρο και τους πνεύμονες. 2^ον Η ετερόπλευρη βαγοτομή σε ασθενείς με ανεγχείρητο βρογχογενές καρκίνωμα συνεπάγεται δραστική ανακούφιση από το βήχα· ενώ σύμφωνα με μερικούς συγγραφείς, για την ανακούφιση από τον πόνο την ετερόπλευρη βαγοτομή πρέπει, επίσης,  να συνοδεύει και συμπαθεκτομή, καθώς πειραματικά, τουλάχιστον, οι συμπαθητικές ίνες είναι δυνατό να διαμεσολαβούν βίαιες εκπνευστικές προσπάθειες, ως αποτέλεσμα ερεθισμού με αμμωνία. Πειράματα επί μεταμοσχευμένων ζώων απέδειξαν ότι τα α. του βηχός και του Hering-Breuer δεν αποκατάσταθηκαν ούτε 24 μήνες μετά την αναγέννηση των φυγοκέντρων ινών του πνευμονογαστρικού, αν και η λειτουργία της βλεννοκροσ­σω­τής συσκευής αποκαταστάθηκε 5 ημέρες, μετά την επέμβαση. Μετά αμφοτερόπλευρη διατομή του άνω λαρυγγικού νεύρου παρατηρείται κατάργηση του α. του βηχός και του εκπνευστικού α., που παράγεται μετά διερεθισμό των φωνητικών χορδών και του λάρυγγα, αλλά η διέγερση της στοματοφαρυγγικής και ρινοφαρυγγικής περιοχής προκαλεί  'λαρυγγοφαρυγγικό βήχα'.