Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Η ικανότητα δυναμικής (=βίαιης) εξωθήσεως ή προσλήψεως αέρος στους πνεύ­μονες  είναι ουσιώδης για την προσαρμογή του αναπνευστικού συστήματος σε καταστάσεις με αυξημένες μεταβολικές απαιτήσεις και η περιστολή της ικα­νό­τη­τας αυτής πάνω από ένα όριο, θα απολήξει σε εμφάνιση δύσπνοιας στην άσκη­ση και, επομένως, ελάττωση της ανοχής στην κόπωση. Η ελάττωση των δυ­να­­μικών όγκων μπορεί να οφείλεται σε διαταραχές του νευρικού ή μυο­σκε­λετικού συστήματος του θωρακικού τοιχώματος, του πνευμονικού παρεγ­χύ­μα­τος, ακόμη και σε μεταβολές της πυκνότητας του εισπνεόμενου μίγματος. Η αναγνώρισή τους, ως έκπτωση της ικανότητας αερισμού των πνευμόνων, απο­τελεί το πρώτο στάδιο της εκτιμή­σεως της μειώσεως της αναπνευστικής λειτουρ­γίας. Μετά την ποσοτική αποτίμηση της μειώσεως της ικανότητας αερισμού, κατα­βάλλονται προσπάθειες να επιση­μανθεί ο υπεύθυνος παθο­γενε­τικός μηχα­νι­σμός, τα προκλητικά του αίτια και να προσδιορισθούν τα μέσα με τα οποία θα επιδιωχθεί η θεραπεία της διαταραχής και η αναχαίτητηση της εξελίξεως της πα­θήσεως. Οι δυναμικοί πνευμονικοί όγκοι και οι μέγιστες ροές στα διάφορα κλά­σματα της VC, καταγράφονται και αξιολογούνται, κατά τη διάρκεια βίαιης (=δυναμικής) εισπνοής ή εκπνοής με την εφαρμογή της μέγιστης δυνατής δυνάμεως, καθ΄όλη τη διάρκεια της αναπνευστικής προσπάθειας.

Ενώ, αντίθετα, κατά τις δοκιμασίες εκτιμήσεως των στατικών όγκων, η μέγιστη προσπάθεια καταγράφεται στο τέλος ή στην αρχή της δοκιμασίας. Με την καταγραφή των δυναμικών όγκων και των μέγιστων ροών παρέχονται πληροφορίες σχέσεως όγκου προς τον αντίστοιχο χρόνο, που απεικονίζονται με τα διαγράμματα όγκου-χρόνου. Η σχετική καμπύλη ονομάζεται «σπιρογράφημα» τυπική μορφή του οποίου επί υγιούς ατόμου απεικονίζεται στο σχήμα à1203.

Ανάλογες πληροφορίες, μπορούμε να εξάγουμε, παρατηρώντας το διάγραμμα «μεγίστης ροής-όγκου» που στην πραγματικότητα αποτελεί μετατροπή του διαγράμματος όγκου-χρόνου. Για την κατασκευή του διαγράμματος ροής όγκου (V̇_MAX/V) απαιτείται η διάθεση ενός πνευμοταχογράφου, με τον οποίο καταγράφονται ‘στιγμιαίες’ ροές, που σημειώνονται στον κάθετο άξονα, υπό τις οποίες εκ(εισ)πνέονται αντίστοιχοι όγκοι, οι οποίοι καταχωρούνται στον οριζόντιο άξονα. Πνευμονικοί όγκοι, όπως, πχ., η VC αποδίδονται τόσο με το σπιρογράφημα, όσο και με το διάγραμμα V̇_MAX/V, αλλά και οι τιμές των στιγμιαίων ροών μπορούν, επίσης,  να μετρηθούν και με τις δύο διατάξεις.