Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

Όλες οι προαναφερόμενες παράμετροι είναι στην πραγματικότητα αποτελέσματα σχέσεων μεταξύ των ροών και των όγκων, υπό τους οποίους αυτές διαμορφώνονται. Οι δοκιμασίες της FVC χρησιμοποιούνται όχι μόνο για προκλινικό έλεγχο, αλλά επίσης και για ενδοεργαστηριακούς σκοπούς.

Για την καταγραφή και μέτρηση των παραμέτρων που εξάγονται με τη δοκιμασία της FVC, απαιτείται σχετικά βασικός εξοπλισμός: ογκομετρικό ή ροομετρικό σπιρόμετρο και σύστημα καταγραφής, πραγματικού χρόνου, με το οποίο να είναι δυνατή η απεικόνιση ιχνών μεταβολών και η ανάδειξη των μεταξύ τους σχέσεων.

Κατά τη διάρκεια της εξετάσεως, πρέπει στον εξεταζόμενο να δίδονται σαφείς, κατανοητές και εύστοχες παραγγελίες. Πρέπει να ενθαρρύνεται να διενεργεί τη μεγίστη δυνατή εισπνοή που μπορεί να επιτελέσει και να συνεχίσει την εισπνευστική προσπάθεια επί 1-2 secs στο επίπεδο της ολικής πνευμονικής χωρητικότητας,TLC, συμβατή με τις υποδείξεις της ATS. Ακολούθως πρέπει να διενεργείται βίαιη και πλήρης εκπνοή μέχρι το επίπεδο του υπολειπόμενου όγκου, residual volume, RV. Η εκπνευστική προσπάθεια πρέπει να παρατείνεται για περίοδο, κατ΄ελάχιστο 6 secs, εκτός και εάν έχει διαμορφωθεί εμφανές plateau όγκου, στο ίχνος καταγραφής όγκου-χρόνου. Kατά τον έλεγχο παιδιών, νεαρών ενηλίκων και ατόμων με περιοριστικά σύνδρομα μπορεί η εκπνοή να εξανλείται σε συντομότερο χρονικό διάστημα. 

Μετά την έναρξη της δοκιμασίας βίαιης εκπνοής, και ενόσω έχει διαρκέσει τουλάχιστον 6 secs, η προσπάθεια μπορεί να περατωθεί, εφόσον ικανοποιείται ένα από τα επόμενα κριτήρια:

-διαμορφώνεται επιπέδωση του ίχνους καταγραφής στο γράφημα όγκου-χρόνου, χωρίς αναγνωρίσιμη μεταβολή όγκου, επί τουλάχιστον 1 sec. Η ελάχιστη αναγνωρίσιμη μεταβολή όγκου, πρέπει να είναι μικρότερη των 0.003 L.

-η βίαιη εκπνευστική προσπάθεια έχει συνεχισθεί επί εύλογο χρονικό διάστημα. Μερικοί ασθενείς με αποφρακτικά νοσήματα μπορεί να απαιτούν παρατεταμένο χρόνο εκπνοής, >15 secs, αλλά ακόμη μεγαλύτερος χρόνος εκπνοής δεν συνιστάται, καθώς, γενικά, δεν παρέχουν αξιοποιήσιμα διαγνωστικά δεδομένα, ενώ προκαλούν κόπωση ή/και δύσπνοια στους εξεταζόμενους.

- ο εξεταζόμενος εμφανίζει κλινικά σημεία ή συμπτώματα, που αποτρέπουν την παράταση της εξετάσεως, όπως ίλιγγο, ή συγκοπτικά επεισόδια.

-μετά τη διενέργεια της δοκιμασίας, μερικά συστήματα χρειάζονται τη διενέργεια νέας πλήρους εισπνευστικής προσπάθειας μέχρι του επιπέδου της ΤLC. Η τελευταία εισπνευστική προσπάθεια παρέχει δεδομένα για την εκπόνηση μιας πλήρους καμπύλης ροής-όγκου, που διατίθεται για την ανάλυση.

- τουλάχιστον τρεις αποδεκτές προσπάθειες FVC πρέπει να διενεργηθούν. Γενικά μπορεί να χρειαστούν περίπου μέχρι 8 προσπάθειες από τον εξεταζόμενο, προκειμένου να επιτευχθούν τρεις αποδεκτές μετρήσεις. Το όριο των 8 προσπαθειών αναγνωρίζεται ως μέγιστο για την αντοχή των περισσοτέρων εξεταζομένων, χωρίς να προκληθούν προβλήματα απότοκα κοπώσεως ή εκ προσπαθείας βρογχοσπάσμου. Η δοκιμασία θεωρείται αποδεκτή όταν ικανοποιούνται τα κριτήρια του επομένου πίνακος.

Οι δοκιμασίες πρέπει να επαναλαμβάνονται μέχρις ότου παραληφθούν δεδομένα, με τα οποία να διασφαλίζεται η αναπαραγωγιμότητα της εξετάσεως. Ο μεγαλύτερος FVC και FEV₁ δεν είναι απαραίτητο να προέρχονται από την ίδια καμπύλη (όγκου-χρόνου).